Tekst kapitein Bianca Brasser
Foto sergeant 1 Cristian Schrik

‘Hiervan droomde ik als klein ventje’

x
Leestijd: 5 minuten

Over twee jaar gaat het F-16-boek voor onze luchtmacht voorgoed dicht. Eind vorige maand kwam er al een einde aan een lang hoofdstuk in dit verhaal. De Nederlandse F-16-opleiding op Tucson sloot na 32 jaar de deuren en de allerlaatste drie F-16-vliegers gradueerden.

Op het nippertje werd de jongensdroom van Julius (32) werkelijkheid. Hij is een van de laatst opgeleide F-16-vliegers van ons land. Na tien maanden opleiding op Tucson in Arizona stapte hij vorige week binnen bij 312 Squadron voor zijn eerste werkdag.  Of hij liever meteen in een F-35 was gestapt? Zeker niet. “De F-16 is de reden dat ik bij de luchtmacht ben gegaan. Het is de straaljager waarvan ik als klein ventje al droomde.” Dat de F-35 de toekomst is, daar is ook Julius van overtuigd, maar de luchtmacht had hem niet blijer kunnen maken dan met het besluit hem nog heel even te laten vliegen op de F-16. Puur geluk, stelt Julius.

Julius heeft zijn doel bereikt: hij is F-16-vlieger. Net op tijd, want wie vanaf nu in een jachtvliegtuig wil leren vliegen, kan dat alleen nog in een F-35.

‘Dit had niet beter kunnen uitpakken’

Straaljager pur sang

“In eerste instantie kreeg ik te horen dat ik naar de F-35 zou gaan. Maar door vertragingen in de opleidingen is er met plekken geschoven. Iemand anders kreeg mijn plek en ik kreeg een plek op de F-16-opleiding in Tucson. Het was tot op de laatste seconde spannend. Kijk, Defensie bepaalt. Zo simpel is het. Maar voor mij had dit niet beter kunnen uitpakken.”

Dat hij een verouderd vliegtuig boven een high tech-machine verkiest, heeft niet alleen te maken met de posters boven zijn kinderbed. “De F-16 is een straaljager pur sang. Die wordt op een andere manier ingezet dan een F-35. Ik ben heel blij dat ik nog de F-16-kant van het straaljagervliegen mag meemaken.

Vaarwel! Een Nederlandse F-16 verlaat de formatie. Met een symbolische laatste vlucht werd er in Tucson afscheid genomen van een tijdperk.

Hoogtepunt

De opleiding die achter hem ligt, omschrijft Julius als een toptijd. Met als hoogtepunt zijn eerste solo in de F-16. “Na al die jaren vlieg je dan in je eentje in een straaljager. Ik dacht: wauw, ik heb het gewoon gehaald. Dit wilde ik. Daarna kwamen nog veel indrukwekkende missies, maar het solo-moment zal me altijd bijblijven.” Laagvliegen is een van die missies die Julius noemt als indrukwekkend. “Geweldig. Boven Arizona, op 250 voet hoogte door de woestijn vlammen. Low-levelen is heel vet.”
 

De grote verhuizing

Op dit moment wordt hard gewerkt om alle Nederlandse spullen op Tucson uit te zoeken, van de juiste papieren te voorzien, in te pakken en te verzenden. Zo’n twintig zeecontainers vol reserveonderdelen en munitie gaan terug naar Nederland. Een ander deel gaat naar een civiele firma die mogelijk de elf Nederlandse F-16's overneemt die op Tucson stonden. Bij dit bedrijf kunnen vliegtuigen voor trainingsdoeleinden worden ingehuurd. 

“Alles wat je op een F-16-veld tegenkomt aan items, ligt hier ook”, vat kapitein Martin Mierop van het Air Combat Command A4 samen. Hij is detachementscommandant van het team dat de redeployment verzorgt. “Door de jaren heen is er een hoop verzameld en dat zoeken wij nu uit, samen met het achtergebleven personeel van het Netherlands Detachment Tucson Arizona. Vooral het sorteren kost ons werk. De spullen voor Nederland en voor de externe partij liggen door elkaar en we willen niet dat iets op de verkeerde locatie aankomt.” Eenmaal uitgezocht en verpakt gaan de containers bestemd voor Nederland over de zee naar ons land. “Dat kan wel een aantal weken gaan duren”, zegt Mierop. “Maar deze onderdelen zijn niet met spoed in Nederland nodig.” 

Wat er vervolgens gebeurt met F-16-gerelateerde spullen? “Er kunnen schaarse onderdelen tussen zitten, die we in Nederland nog goed kunnen gebruiken”, zegt Mierop. “Uiteindelijk gaan de containers naar het Logistiek Centrum Woensdrecht, daar worden ze uitgepakt en de spullen opgeslagen in het depot.” 

De grote redeployment op Tucson is in volle gang. Een team van achttien man ondersteunt het achtergebleven personeel van het Netherlands Detachment Tucson Arizona.
Een Amerikaanse F-16 van de Air National Guard en een Nederlandse F-16 vliegen samen boven de woestijn van Arizona.

‘Ik ben een kersverse vlieger, maar ook nog steeds een student op het squadron’

Kersverse vlieger

Volkel en omstreken is de komende tijd het vlieggebied van Julius. Een echte inzet zit er nog niet in, daarvoor moet hij eerst zijn Mission Qualification Training (MQT) halen. “Ik ben een kersverse vlieger, maar ook nog steeds een student op het squadron. Geen idee hoelang dat zo blijft. Dat kan een paar maanden zijn, maar het kan ook langer duren. Het hangt af van hoeveel instructeurs en vliegtuigen beschikbaar zijn om ons te trainen. Kijk, voor sommige oefeningen heb je acht vliegtuigen nodig in één wave. Ik weet niet of en wanneer die beschikbaar zijn.”

In 2024 neemt Nederland voorgoed afscheid van de F-16. Dan zal er alleen nog op de F-35 worden gevlogen. Ook Julius moet er dan aan geloven en zal over een tijdje op Luke Air Force Base in Phoenix de conversie naar de F-35 volgen. Zonde van al die F-16-inspanningen nu? “Tja, straks mag ik opnieuw een technisch boek uit mijn hoofd leren. Maar ik heb niks te klagen”, lacht Julius. “Ik heb de baan waar ik altijd van droomde. Daar zou ik alles voor over hebben gehad. En als ik straks weer een tijdje naar Amerika moet om een nieuw vliegtuig te leren sturen, dan is dat toch alleen maar heel leuk.”

Een emotioneel afscheid voor Joost ‘Niki’ Luijsterburg. Sinds 2016 was hij commandant Nederlands Detachement Tucson Arizona. Benieuwd naar zijn verhaal? Lees een eerder verschenen artikel in de Vliegende Hollander van juni.

Waarom naar Luke Air Force Base?

De F-35-opleiding wordt zo’n tweehonderd kilometer van Tucson gegeven: op Luke Air Force Base in Phoenix, Arizona. Hier is het internationale Pilot Training Center gevestigd. Als partner in het F-35-programma neemt Nederland ook deel aan dit trainingscentrum. Samen met andere partners: Amerika, Italië, Noorwegen en Denemarken wordt hier de vliegeropleiding voor de F-35A-vliegers gegeven. Op Tucson blijven was sowieso geen optie; hier zijn geen F-35’s gestationeerd. 

Het volgende hoofdstuk staat voor de deur: de Nederlandse luchtmacht zonder F-16’s.

Mini-documentaire 

Het Mediacentrum Defensie maakte een mini-documentaire over het einde van de F-16-opleiding. Voormalig F-16-vliegers en oud-commandanten van het Nederlandse opleidingsdetachement blikken terug op hun tijd op Tucson. Kijken kan via het YouTube-kanaal van de luchtmacht.