03

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 11 | 2021

F-35 opleidingsfabriek draait op volle toeren

Tekst kapitein Charlotte Snel
Foto sergeant Jasper Verolme

Emerald Knights schrijven wederom geschiedenis

x
Leestijd: 6 minuten

Het leek zes jaar geleden definitief einde oefening voor het 308th Fighter Squadron. De taak van de Amerikaanse opleidingseenheid zat erop en herinneringen aan de rijke historie van het squadron dreigden op zolder te verstoffen. Met de komst van de F-35 werd het 308th in 2018 nieuw leven ingeblazen. Op Luke Air Force Base in Arizona zet een kersverse generatie ‘Emerald Knights’ alle zeilen bij om de luchtmachten voor te bereiden op de toekomst.

De heropbouw van een oud opleidingssquadron

Er was niets. Geen gebouw, geen bureaus, geen schilderijtje aan de muur. Met drie Nederlandse collega’s begint luitenant-kolonel Gert Barend ‘Razor’ van Woerden in augustus 2018 op Luke Air Force Base, samen met de Amerikanen aan een immense klus: de heropbouw van een oud opleidingssquadron.

“Dat was echt pionieren”, vertelt de detachementscommandant vanaf een inmiddels ingericht kantoor. “We moesten van alles regelen. Van werkplekken tot huisvesting. Héél veel werk, maar hartstikke leuk.”

Detachementscommandant ‘Razor’: “De fabriek staat aan; het is nu echt een lopende band operatie.”

Lopende band

Niet alleen de Nederlanders slaan op de vliegbasis hun kamp op, ook Australië, Denemarken, Italië en Noorwegen trekken richting het zuiden van de States. In rap tempo worden alle kantoren ingericht en de koelkasten en flightline gevuld. Er kan (om)gevormd, gekneed en gevlogen worden.

Momenteel vallen er onder de 56th Fighter Wing op Luke maar liefst vier F-16 en evenzoveel F-35 trainingssquadrons, waaronder het 308th Fighter Squadron. Hieronder vallen de Denen, Nederlanders en Amerikanen. Jaarlijks worden er door deze squadrons samen zo’n tweehonderd F-35 vliegers opgeleid.

Van Woerden: “De tijd van pionieren is voorbij en de fabriek staat aan. Het is nu echt een lopende band operatie. De hele dag is het een komen en gaan van vliegtuigen. Heel indrukwekkend om te zien.”

Het is een komen en gaan van vliegtuigen.

Persoonlijke missie

In een nieuwerwetse constructie draait het 308th FS als een geoliede machine. Alleen al aan Nederlandse kant werden in drie jaar tijd 42 F-35 vliegers klaargestoomd. Hoewel het einde nog lang niet in zicht is, is de persoonlijke missie van Van Woerden alvast geslaagd.

‘Die Nederlanders kun je er goed bij hebben’

“Ik wilde de Amerikanen laten zien waartoe de Nederlandse luchtmacht in staat is. En dat is gelukt. We hebben onszelf de afgelopen jaren absoluut bewezen. We werken hard, vliegen goed. Ik hoor geregeld ‘zo, die Nederlanders kun je er goed bij hebben’. Momenteel zitten er zelfs twee Nederlandse luchtmachters op de Amerikaanse staf waar ze volledig zijn geïntegreerd. Dat zegt wel wat. We kunnen onze broek aardig ophouden.”

Op de jachtvliegtuigen prijkt het embleem van de Emerald Knights.

Uniek

Het gewonnen vertrouwen resulteert erin dat er niet alleen volop in elkaars toestellen gevlogen wordt, maar ook de instructeurs en studenten makkelijk gemixt worden. Of het nu een Amerikaanse instructeur is die op een Nederlands toestel een Deense vlieger opleidt of precies andersom; dat maakt niet uit. Binnen het 308th FS werkt alles geolied met elkaar samen, volgens de commandant.

‘Je kunt niet onderscheiden uit welk land een vlieger komt’

“Zolang je in het F-35 programma bent opgenomen en je eigen toestellen en instructeurs meeneemt, doe je gewoon mee. Uiteindelijk doen we allemaal precies hetzelfde en ga jij na een opleiding niet kunnen onderscheiden uit welk land een vlieger komt. We werken naar een overeenkomstig niveau en einddoel; de beste F-35 vliegers afleveren.”

Toekomst

De taak van Van Woerden zit er in juli 2022 op; dan neemt zijn vervanger het over. Maar met de toekomst van het 308 FS zit het volgens de overste wel goed. “Ik weet zeker dat dit squadron blijft bestaan. In ieder geval tot 2030 en ik vermoed nog tot lang daarna. We schrijven hier opnieuw geschiedenis.”

Emerald Knights

Militairen van het 308th Fighter Squadron worden ook wel Emerald Knights genoemd. Zowel in het embleem als het squadrongebouw komen verwijzingen naar de riddertijd terug. De leus van het squadron ‘Knights prevail! Strength and honor!’ wordt voorafgaand en na afloop van een vlucht nog altijd uitgesproken.

…toen… en nu… Foto links: open internetbron; rechts: sergeant 1 Jan Dijkstra

Rijke historie

Op de schouders van luitenant-kolonel Van Woerden rust in 2018 een vrij forse druk. Niet alleen zijn alle ogen gericht op de start van de Nederlandse F-35 opleidingen, hij krijgt tevens de medeverantwoordelijkheid over een squadron met een rijke historie.

Het 308th Fighter Squadron wordt opgericht in 1942, vecht na de Tweede Wereldoorlog onder andere in Korea en Vietnam, wordt meermaals onderscheiden en is tot 2015 een van de opleidingssquadrons die Amerikaanse F-16 vliegers opleidt. Voor de F-35 opleiding wordt het 308th FS in 2018 nieuw leven ingeblazen.

Klik hieronder door de geschiedenis van de ‘Emerald Knights’.

1942

Het 308th wordt in januari 1942 als Pursuit Squadron opgericht en gestationeerd op Bear Field (Indiana), het huidige Fort Wayne International Airport. De hoofdtaak van het squadron is het vliegen van anti-onderzeebootpatrouilles in de Golf van Mexico.

In juni 1942 maakt het 308th Fighter Squadron deel uit van de eerste Amerikaanse gevechtseenheid die opereert vanuit Groot-Brittannië. Omdat de Amerikaanse P-39’s en P-40’s van het squadron geen stand zouden houden tegen de Duitse Messerschmitts, worden de Amerikaanse vliegers omgeschoold op de Britse Spitfire (foto). Op 18 augustus 1942 vliegt het 308th FS zijn eerste gevechtsmissie boven bezet Europa. Foto: open internetbron

1944

In april 1944 stapt het 308th FS over op de Amerikaanse P-51 Mustang (foto). Tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog heeft de 31st Fighter Group (met het 308th als onderdeel ervan) vanaf 22 verschillende luchtmachtbases geopereerd, 570 vijandelijke vliegtuigen uitgeschakeld en twee eervolle onderscheidingen op zijn naam staan. Foto: American Air Museum in Britain

1945

In 1945 wordt 308th opgeheven, maar een jaar later weer heropgericht met de eerste operationele Amerikaanse straaljager, de Lockheed P-80 Shooting Star. Rond de zomer van 1948 begint het squadron zijn conversie naar de F-84 (foto). Acht jaar lang vliegt de eenheid met verschillende modellen van de F-84. Foto: Wikipedia

1952

In de Koreaanse Oorlog wordt de 31st Wing tijdelijk gestationeerd op Misawa Air Base in Japan. Een unicum; het is de eerste keer dat Amerikaanse straaljagers de Stille Oceaan oversteken waarbij gebruik wordt gemaakt van air-to-air refuelling. Voor deze prestatie ontvangt de eenheid de Air Force Outstanding Unit Award (foto), een onderscheiding ‘ter erkenning van buitengewoon verdienstelijk gedrag’. Foto: U.S. Air Force

1959

De 31st Wing is inmiddels gestationeerd op George Air Force Base in Californië. Een jaar later wordt de eenheid, en uiteraard ook het 308th, aangewezen als Tactical Fighter Squadron (TFS). In F-100 Super Sabres (foto) worden, onder andere ter ondersteuning van de NAVO, verschillende missies uitgevoerd. Foto: open internetbron

1965

Het 308th TFS wordt in 1965 uitgezonden naar Zuidoost-Azië als onderdeel van de advisory forces die vanuit Zuid-Vietnam opereren tegen Noord-Vietnam en de Vietcong. Voor deze inspanningen tussen 2 december 1965 en 15 oktober 1970 wordt het squadron onderscheiden met de Republic of Vietnam Gallantry Cross (foto) en, wederom, een Air Force Outstanding Unit Award. Foto: U.S. Air Force

1970

Na een periode op de F-4E Phantom (foto) te hebben gevlogen, stapt het 308th TFS in 1978 over op het oudere D-type. Het Tactical Fighter Training Squadron focust zich vanaf dan op verschillende trainingstaken en leidt jaarlijks zo’n tachtig jachtvliegers en weapon system officers op. Foto: open internetbron

1986

Het 308th TFS wordt uitgerust met de F-16. Onder de vlag van het nieuwe Air Combat Command opereert het squadron vanaf Homestead Air Force Base in Florida. Foto: Arno Marchand

1992

Orkaan Andrew nadert het zuidelijke deel van Florida waar de 31st Fighter Wing is gehuisvest. Op stel en sprong verkassen 307th FS en 308th FS naar Moody Air Force Base in Georgia. Net op tijd; een dag later, op 24 augustus 1992, verwoest orkaan Andrew de Homestead Air Force Base vrijwel volledig. De 31st FW komt er nooit meer terug. Foto: US Air Force

1994

Op 1 april 1994 verhuist het 308th FS naar Luke Air Force Base in Arizona. Tot 2015 is het 308th een van de vele squadrons op de trainingsbasis die Amerikaanse vliegers omschoolt op de F-16. Foto: sergeant Jasper Verolme

2018

Op 30 november 2018 wordt het squadron heropgericht om Nederlandse, Amerikaanse en Deense luchtmachtvliegers op te leiden op de F-35. Foto: sergeant Jasper Verolme