Tekst ritmeester Arthur van Beveren
Foto boven: sergeant Cristian Schrik
Vitale opleidingen gaan door
Aspirant-luchtmachters zijn naar huis gestuurd. Opleidingen met een hoge maatschappelijke relevantie en die bijdragen aan het verhogen van het operationele voorzettingsvermogen, gaan zoveel mogelijk door. De Koninklijke Militaire School Luchtmacht (KMSL) is net als andere opleidingsinstituten geraakt door de maatregelen in de strijd tegen het coronavirus.
Het zijn bijzondere weken voor hoofd opleidingen KMSL luitenant-kolonel Martine Verhulst. Met een sterk verkleinde staf werkt ze nu in een bijna leeg schoolgebouw. “Het is surrealistisch”, vertelt ze via de telefoon. “Normaal barst het hier van de jonge mensen die de school inlopen en in de kantine koffiedrinken voordat de lessen beginnen. Ook rond de legering is bijna geen beweging. Het lijkt wel vrijdagmiddag 5 uur.”
Strakke communicatielijn
“In het begin hebben we vooral de rust weten te bewaren; niet te snel conclusies trekken, maar de RIVM-richtlijnen volgen en een strakke communicatielijn onderhouden met de Staf CLSK. De samenwerking met het National Air and Space Operations Center is uitstekend, vervolgt Verhulst. “We zijn direct in een operationele planningsgroep opleidingen bij elkaar gekomen: welke cursussen moeten we stoppen en welke moeten juist doorgaan?” Het grote maatschappelijke belang en het operationele voortzettingsvermogen speelden bij die afweging een grote rol.
Het operationele voortzettingsvermogen speelde bij die afweging een grote rol
AMO gestopt
Zo zaten de 50 leerlingen van de Algemene Militaire Opleiding (AMO) begin maart in hun 3e opleidingsweek. Een aanzienlijk aantal had klachten zoals verkoudheid en moest thuisblijven. Verhulst: “We stonden toen al voor de vraag: gaan we door met een heel kleine klas?” De berichtgeving vanuit de overheid volgt zich in rap tempo op en al snel adviseert de planningsgroep de opleiding tijdelijk te stoppen en de lichting naar huis te sturen. “Deze mensen leven dicht op elkaar, zijn inwonend en volgen lessen in groepen van 24. We moeten op alle manieren de verspreiding van het virus voorkomen.”
Het was een pijnlijk besluit dat zowel instructeurs als leerlingen diep raakte. Verhulst: “Leerlingen komen hier om iets te leren en willen dolgraag in onze organisatie werken. Er heerste teleurstelling, maar tegelijkertijd hadden ze ook begrip voor het besluit.” Wanneer de KMSL de AMO weer kan hervatten, is afhankelijk van de ontwikkelingen en de maatregelen die op basis daarvan genomen worden.
Brandweermannen en speurhonden
De opleidingen voor manschappen brandweer en bevelvoerder vliegtuigbrandbestrijding, met respectievelijk 9 en 10 leerlingen, gaan vooralsnog door. Verhulst: “Hopelijk kunnen we in april en mei nieuwe brandweermannen afleveren die inzetbaar zijn als het land een beroep op ons doet. Bovendien zorgen deze mensen ervoor dat vliegvelden open kunnen blijven als er uitval is van brandweercollega’s.”
Ook andere vaktechnische opleidingen die de inzetbaarheid van de luchtmacht op middellange termijn versterken, gaan door. Het gaat om monteurs in de Apache typetraining en Chinook introductieopleiding, de opleiding munitietechniek F-16 en de hondengeleidingsopleiding van zowel speur- als bewakingshonden.
Operationele taakstelling
Ook de Elementaire Vliegeropleiding op Woensdrecht, die onder de commandant KMSL valt, wordt niet onderbroken. “Het opleiden van vliegers is een belangrijke capaciteit in onze operationele taakstelling”, legt de overste uit. Maar ook hier moeten de RIVM-richtlijnen in acht worden genomen. “Wat voor de mensen buiten geldt, is ook van toepassing op onze mensen in opleiding: afstand bewaren en hygiëneregels naleven. Als leerlingen gezondheidsklachten hebben, moeten ze naar huis. Dat is heel vervelend als je lang op een opleiding hebt gewacht.” Alle andere opleidingen, waaronder de vaktechnische opleiding grondverdediging, staan stil.
De uitzonderlijke situatie zorgt voor nieuwe mogelijkheden
Creatieve geesten
Nu veel leerlingen thuis zitten, zoekt Verhulst met haar squadroncommandanten, stafmedewerkers en instructeurs naar nieuwe manieren van lesgeven. “Ik geloof erin, dat als je goed blijft communiceren, mensen betrokken blijven. De klasseninstructeurs onderhouden het contact via alle mogelijke verbindingsmiddelen. Dat is niet een kort mailtje of berichtje, maar persoonlijk contact met iedere leerling.” De uitzonderlijke situatie zorgt volgens haar ook voor nieuwe mogelijkheden. “Creatieve geesten staan nu op om te experimenteren met nieuwe vormen van online onderwijs. Sinds oktober vorig jaar hebben we hier een studio waarin onze instructeurs lessen kunnen opnemen, dus dat komt nu goed uit.”
Begrip
Het hoofd opleidingen benadrukt dat er niet alleen bijzondere aandacht uitgaat naar de leerlingen, maar ook naar collega’s. “Stel dat zij bijvoorbeeld een dierbare hebben met verschijnselen van het virus; dan heeft dat invloed op de thuissituatie. Of wanneer zij een partner hebben met een eigen zaak waarmee het op dit moment heel slecht gaat. Daar dienen we oog voor te houden. Dit probleem grijpt breder om zich heen dan alleen ons eigen kringetje. We moeten begrip hebben voor collega’s die nu thuis extra nodig zijn.”
Achteraf
De planning voor de nieuwe lichting AMO in mei staat nog overeind. Toch houdt de school ook al rekening met een scenario waarin de opleiding pas maanden later kan starten. “In deze situatie is het gewoon niet verantwoord om grote groepen mensen bij elkaar te laten komen. Tegelijkertijd heb je als Defensie een taak om inzetbaar te blijven, dus we moeten goed op onszelf letten. Achteraf kunnen we pas zien of we de goede besluiten hebben genomen.”
