Tekst ritmeester Saminna van den Bulk
Foto sergeant Cinthia Nijssen

‘90% van de Gap Year-trainees wil in contact blijven met Defensie’

Backpacken door Indonesië, werken in de supermarkt of… ‘de burger’ een jaar verruilen voor ‘het groen’. Project Gap Year bij de luchtmacht biedt jonge mensen de kans Defensie te leren kennen tijdens hun tussenjaar.

Soldaat 2 Kevin Eenjes (20) droomt er al sinds zijn 4e van om vlieger te worden, maar oude gezondheidskwaaltjes gooiden tijdens de vliegerkeuring roet in het eten. Zijn studie bio-informatica bleek het vervolgens ‘net niet’. Hij besloot een tussenjaar in te gelasten. “Toen zag ik de pilot Gap Year. Mijn kennis op het gebied van informatica inzetten én werken bij de luchtmacht. Een gouden combi.” 

Soldaat 2 Kevin Eenjes ging aan de slag bij Countering Drones, waar luchtmachters de dreiging van drones tegengaan.

‘Een functie waarvan ze vooraf niet wist dat die bestond’

Luchtmachtproeverij

Eenjes is 1 van de 18 trainees die sinds oktober 2019 deelneemt aan Gap Year. Een jaar lang werkt hij als reservist voor de luchtmacht. “10% van de jongeren gaat er een jaar tussenuit. Daar spelen we op in”, vertelt eerste luitenant Miranda van den Broek, die aan de wieg van het project stond. “We willen de trainees laten proeven van de organisatie, zodat zij een goed beeld krijgen van wat de luchtmacht allemaal doet. Zo hebben we al een dame die mogelijk loadmaster wil worden. Een functie waarvan ze vooraf niet wist dat die bestond.”

Als het project nieuw personeel oplevert, is dat mooi meegenomen. Maar werving is niet het primaire doel. “We hopen vooral dat de trainees ambassadeurs voor Defensie worden. Dat ze vrienden en familie vertellen over hun ervaringen en daarmee ook anderen meer inzicht geven in wat het betekent om bij de krijgsmacht te werken.” 

Eerste luitenant Miranda van den Broek: “10% van de jongeren gaat er een jaar tussenuit. Daar spelen we op in.” Foto: Louis Meulstee.

‘Doordat ik nog vrij jong ben, snap ik wat er speelt’

Vechten tegen drones

Van de luchtverkeersleiding op Schiphol, de afdeling bedrijfsvoering op Air Operations Control Station Nieuw Milligen tot het Centrum voor Mens en Luchtvaart in Soesterberg: de Gap Year-trainees gaan overal aan de slag. Trainee Eenjes werd, op basis van zijn ervaring en wensen, 5 maanden bij Countering Drones op de Staf CLSK in Breda geplaatst. Het team gaat de dreiging van drones op allerlei manieren tegen. Goede detectie en (data-)analyse horen daarbij. 

“De drone-industrie ontwikkelt zich razendsnel. Doordat ik nog vrij jong ben, snap ik wat er speelt”, vertelt Eenjes. “Ik had het ontzettend naar mijn zin bij Countering Drones. Data verifiëren achter de computer, maar ook het veld in. Ik had het gevoel dat ik mijn steentje kon bijdragen.” 

Eenjes: “Data verifiëren achter de computer, maar ook het veld in. Ik had het gevoel dat ik mijn steentje kon bijdragen.”

Andere manieren, nieuwe inzichten

Iets dat zijn werkbegeleider, Dick Bouwhuis (59), kan beamen. “Ik werk nu als burger, maar hiervoor ben ik 40 jaar militair geweest. Daardoor ben ik wel een beetje geconditioneerd”, zegt hij lachend. “Het is razend interessant om te horen wat de jeugd van ons werk denkt. De trainees hebben een andere manier van denken, die nieuwe inzichten oplevert. Dat houd je scherp.”

Een nieuwe kijk op de werkzaamheden, is een leuk voordeel. Maar hoeveel extra werk levert het begeleiden van een trainee op? “We hadden 1 à 2 contactmomenten per week. Meer was ook niet nodig, in Kevins geval. Hij was erg zelfstandig en gemotiveerd”, vertelt Bouwhuis. Daarbij: “De trainees hebben minimaal havoniveau, daar kun je wat van verwachten.” 

Werkbegeleider Dick Bouwhuis ziet meerwaarde voor de luchtmacht: “De trainees hebben een andere manier van denken.” Foto: korporaal Gregory Fréni.

Tweede plaatsing

Voor Eenjes is het tijd voor zijn tweede plaatsing van 5 maanden, ditmaal op vliegbasis Woensdrecht. Daar gaat hij leerlingen van de ROC-opleiding Veiligheid & Vakmanschap (dit is een opleiding die jongeren voorbereid op een baan bij Defensie) begeleiden bij ‘Leerdoel ICT’. De soldaat 2 zal daarbij ook meekijken tijdens de ‘groene weken’ van de leerlingen. “Dit is weer heel wat anders dan Countering Drones, maar ik heb er heel veel zin in. Ik ben benieuwd welke bijdrage ik kan leveren.” Eenjes heeft duidelijk de smaak te pakken, want aansluitend gaat hij nogmaals de keuring in om vlieger te worden. “Ik vind het bedrijf nog vetter dan ik vooraf dacht.” 

Eenjes verruilt de Staf CLSK in Breda nu voor 5 maanden vliegbasis Woensdrecht. En dan? De vliegerkeuring in!

Gap Year

Gap Year is bedoeld voor mensen tussen de 18 en 24 jaar oud met een havo- of vwo-diploma. Ook hbo-studenten konden zich aanmelden. De pilot van 10 maanden startte in oktober 2019 met 10 mannen en 8 vrouwen. Tijdens een tussentijdse evaluatie klonken positieve geluiden, zegt Van den Broek. “90% van de Gap Year-trainees wil in contact blijven met Defensie. Voor een baan, als beroepsmilitair, reservist of door middel van een studiedeal.” 

Het project levert een win-winsituatie op, legt de eerste luitenant uit. “De trainees hebben een frisse blik op onze organisatie. Daarnaast draaien ze volwaardig mee: ze nemen werk uit handen.” De jongeren ontdekken op hun beurt wat ze leuk vinden. “Ook krijgen ze militaire vaardigheden aangeleerd en bieden we ze regelmatig ontwikkelingsdagen aan. Hierin leren de deelnemers zichzelf kennen. Zo stomen we de trainees klaar voor de volgende stap in hun carrière.” De luchtmacht denkt momenteel na over een eventuele voorzetting van het project.