Journaal

Luchtmacht- en defensienieuws

Catalina zwaait af

Na een laatste publieke optreden op 5 mei boven Wageningen en direct aansluitend afscheidsvlucht boven Nederland, onder andere boven Maritiem Vliegkamp De Kooy, viel eind mei helaas toch echt het doek voor de Nederlandse Catalina. Op 28 mei vertrok het historische toestel met registratie PH-PBY, naar haar nieuwe eigenaar, de Collings Foundation in Florida. Daar landde het, na 6 etappes vliegen, op 10 juni. Zo’n 20 jaar lang was de oudste nog vliegende PBY-5A Catalina, bouwjaar 1941, in Nederlandse handen. Het type speelde een belangrijke rol in WO II in Nederlands-Indië.
Op de foto’s is de Catalina te zien tijdens haar afscheid boven Lelystad, wat lange tijd haar thuishaven was. Daarbij het werd het toestel begeleid door Fokker S.11’s van het Fokker Four team, een Texan van Wings over Holland en een DC-3 van de Dutch Dakota Association. Foto’s: Ben Ullings

NH90 onderschept ruim 1.600 kilo coke

De NH90 van patrouilleschip Zr. Ms. Groningen ontdekte eind mei een verdachte boot in het Caribisch gebied. Het zogenoemde stationsschip met aan boord een Amerikaans kustwachtteam en de boordhelikopter brachten de boot tot stoppen. Bij inspectie bleek deze ruim 1.600 kilo cocaïne te bevatten.
De drugs en bemanning zijn overgedragen aan de Amerikaanse kustwachtautoriteiten die zorgdragen voor verdere vervolging. De Groningen met NH90 zijn sinds 20 april actief in het Caribisch gebied voor drugsbestrijdingsoperaties en humanitaire hulpverlening. Foto: Defensie

Green Griffin

De Duits-Nederlandse Division Schnelle Krafte moest eind mei het Duitse Ruhrgebied verdedigen tegen een optrekkende vijand. Dat was gelukkig tijdens de oefening Green Griffin. De snel oprukkende vijand moest met behulp van luchtmobiele operaties worden gestopt en teruggedrongen.
Aan de 2-weekse oefening deden zo’n 3.000 militairen mee. Nederland leverde 5 Chinooks, 6 Apaches en 250 militairen van het Defensie Helikoptercommando en een kleine 500 militairen van 11 Luchtmobiele Brigade. Duitsland leverde 10 NH90 transporthelikopters en 6 Tiger gevechtshelikopters. De helikopters vormden samen de Combined Helicopter Task Force.
Week 1 stond in het teken van afstemming, waarna het echte werk volgde. De vijand stootte vanuit het noordoosten door richting het plaatsje Celle. Hun doel: het Ruhrgebied in handen krijgen. De vijand bestond uit 4 divisies met serieuze luchtverdedigingsmiddelen. Om ze te stoppen moesten 4 bruggen bij Wieren worden vrijgemaakt van vooruitgeschoven vijandelijke troepen. Dit gebeurde met luchtmobiele acties. Ook een C-130 van het 334 Squadron werd bij de oefening ingezet.
“Met Duits-Nederlandse formaties tot wel 22 helikopters hebben we de vijand afgestopt en de grondtroepen ondersteund”, legt commandant majoor Sander Spithoven uit. “We hebben veel van elkaar geleerd en zijn beiden op een hoger niveau gekomen. Door het gezamenlijk plannen, vliegen, briefen en debriefen, maar ook door procedures en technieken op elkaar af te stemmen. We waren echt 1 team, met 1 taak.” Foto’s: Northern Skies Aviation

D-Day herdenking op De Kooy

Niet alleen in Normandië, maar ook in Den Helder werd op 6 juni stilgestaan bij de invasie van Normandië. Dat was met een speciale herdenkingsdienst en kranslegging op Maritiem Vliegkamp de Kooy. Daar waren ook 2 Nederlandse D-Day veteranen bij aanwezig die bloemen legden voor en namens de D-Day veteranen.
De veteranen zijn André Hissink (99), navigator op de Mitchell B-25 bommenwerper en onderscheiden met het vliegerkruis, en Camille Stritzko (93), monteur op hetzelfde type tijdens WO II. Ze werden tijdens de invasie van Normandië met hun RAF NO. 320 Squadron ingezet vanaf de RAF vliegbasis Dunsfold. 320 was later, tot 2005, gestationeerd op Marinevliegkamp Valkenburg. Foto’s: Paul Tolenaar
 

Jubileumstaart 40 jaar F-16

Ter ere van het 40-jarig jubileum van de F-16 bij de Koninklijke Luchtmacht, werd op 7 juni op vliegbasis Volkel een F-16 met een jubileumstaart onthuld. Commodore b.d. Wim Sneek die de eerste Nederlandse F-16 precies 40 jaar geleden naar vliegbasis Leeuwarden vloog, was bij de speciale onthulling te gast.
De staart is niet beschilderd, maar bestickerd. Het 40-jarig jubileum van de F-16 valt vrijwel samen met de introductie van de F-35 later dit jaar. Ook 4 decennia geleden werd aan de aankoop en introductie van het nieuwe jachtvliegtuig op grote schaal aandacht besteed. In de media klonken geluiden als de ‘wapenaankoop van de eeuw’ en ‘de grootste investering in de Nederlandse Defensie ooit verricht’. In het radioprogramma Embargo (19 maart 1976), een actualiteitenrubriek van de VPRO, werd gesproken over het lange aanschaftraject. Toen de F-16 echter daadwerkelijk arriveerde, stonden het publiek en luchtmachtmedewerkers versteld. De F-16 was in veel opzichten een vernieuwend toestel. Tijdens een demonstratie op vliegbasis Volkel in 1975, waar het toestel voor het eerst vliegend te zien was, reageerde een van de toeschouwers over de demonstratie samen met een F-4 Phantom: “Het is echt belachelijk zo kort als ‘ie draait. Het is grandioos. Dat andere ding blijft nergens. Potverdikkie, dat is het vliegtuig van de toekomst: Foto's: Paul Tolenaar (l.) en Joyce Rutjes

D-Day-vlieger uit Goor geëerd met expositie

Naast het personeel van het RAF No. 320 en 322 Squadron waren er nog meer Nederlanders actief tijdens operatie Overlord, de start van D-Day. Vlieger Gerrit-Jan ten Duis maakte in de nacht van 6 op 7 juni een vlucht om de invasietroepen te ondersteunen. Zijn geboorteplaats Goor eert hem sinds begin juni met een expositie in het plaatselijke museum. Kinderen van de Prins Constantijnschool schreven er gedichten bij over de waarde van vrijheid. Minister Ank Bijleveld, zelf inwoonster van Goor, opende op 7 juni de expositie.
Ten Duis weet in WO II Groot-Brittannië te bereiken waar zich als vrijwilliger aanmeldt bij de Royal Air Force. Hij wordt captain bij het RAF No. 149 Squadron, en gaat vliegen op zware 4-motorige Short Stirling-bommenwerpers. Ook op D-Day. Tijdens die nachtelijke vlucht ondersteunt Ten Duis de invasietroepen en dropt hij wapens voor het Franse verzet. In 1944 doet Ten Duis ook nog mee aan tientallen andere gevechtsoperaties, waarvoor hij diverse Engelse en Nederlandse onderscheidingen krijgt. “Met een expositie als dit krijgt D-Day voor ons een gezicht”, zei de minister. “Dankzij de helden van toen en nu leven we nog steeds in een vrij land. Dat mogen we nooit vergeten!” Foto's: uit archief NIMH (l.) en Jarno Kraayvanger

Bijzondere Spitfire terug op vliegbasis Leeuwarden

Een bijzonder moment op Vliegbasis Leeuwarden op 7 juni: na 3 jaar restaureren in het buitenland keerde een Spitfire van het 322 Squadron terug op Nederlandse bodem. Het historische toestel, intussen eigendom van Jumbo-topman Frits van Eerd, vloog in WO II bij het 322 Squadron. Het oudste squadron van de Koninklijke Luchtmacht werd in 1943 opgericht met vliegers die naar Engeland waren gevlucht.
Na aankomst op vliegbasis Leeuwarden werd de bijzondere Spitfire traditiegetrouw voorzien van de mascotte van 322 Squadron: Polly Grey, een grijze roodstaartpapegaai. De allereerste Polly Grey werd tijdens de Tweede Wereldoorlog door een squadronvlieger gekocht in London. Voordat het toestel de wielen aan de grond zette maakte het een spectaculaire ronde over Noord-Nederland, geflankeerd door twee F-16’s van het 322 Squadron en de Hawker Hunter van de Dutch Hawker Hunter Foundation. Voorlopig zal de Spitfire nog even op Leeuwarden blijven staan, waarna het toestel vertrekt naar de nieuwe thuisbasis: Vliegbasis Eindhoven. Daar vandaan zal het toestel veel gaan vliegen bij evenementen en ceremonies. Foto: sergeant-majoor Arnoud Schoor (boven en l.) en John van Helvert

Reactivering Vliegbasis De Peel van start

Defensie neemt op termijn Vliegbasis De Peel weer in gebruik, zo werd midden juni bekendgemaakt. Nu er meer geld is om te oefenen en te trainen, nemen ook de militaire vliegactiviteiten toe. De internationale veiligheidssituatie onderstreept deze noodzaak.
Om te kunnen blijven voldoen aan de wettelijke taken bereidt Defensie een zogenoemd luchthavenbesluit voor. Daardoor is De Peel op termijn weer in gebruik te nemen. Het eventueel reactiveren gebeurt in samenwerking met betrokken provincies, gemeenten en omwonenden.
Defensie heeft nu weinig ruimte voor militaire vliegactiviteiten door het afstoten van de Vliegbases Soesterberg en Twenthe en Marinevliegkamp Valkenburg. Dat was door de bezuinigingen nodig. Nu de Defensiebegroting groeit, neemt de behoefte aan ruimte weer toe. Defensie onderzoekt op alle actieve velden welke ruimte er nog over is voor de huidige en voorgenomen vliegactiviteiten. De ruimte die hoort bij vliegbasis De Peel kan niet worden gemist. Uitgangspunt hierbij is de omvang van de huidige geluidszone: het gebruik leidt niet tot een vergroting van deze zone. Dat betekent dat er geen extra (geluids)ruimte wordt gevraagd. De maximale variant binnen de huidige geluidszone komt neer op 12 jachtvliegtuigen die zo’n 3 keer per jaar in perioden van ongeveer 6 weken vanaf De Peel opereren en daar in die tijd ook zijn gestationeerd. Ook helikopters kunnen gebruik maken van deze ruimte.

De wet verplicht Defensie om voor alle militaire luchthavens uiterlijk op 1 november 2021 een luchthavenbesluit vast te stellen. Zonder dat kan het ministerie na 2021 geen vliegactiviteiten meer uitvoeren op De Peel. Met een luchthavenbesluit is dat na 2021 eventueel wel mogelijk. Vliegbasis De Peel maakt onderdeel uit van de Luitenant-generaal Bestkazerne, waar het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando is gevestigd. Dat blijft ook in de toekomst zo. Foto: uit collectie Nederlands Instituut voor Militaire Historie

Zelfbescherming voor MRTT’s

De Airbus A330 MRTT’s (Multi Role Tanker-Transport) van de NAVO krijgen een hoogwaardige verdediging tegen infraroodraketten. Dat werd midden juni bekend gemaakt tijdens de Paris Air Show op vliegveld Le Bourget. De 8 al gekochte vliegtuigen krijgen het direct infra-red countermeasures (DIRCM)-zelfbeschermingssysteem van de firma Elbit.
De aankondiging volgt op de 3 dagen durende integratietests die eind mei plaatsvonden op het Spaanse vliegveld Madrid-Getafe. Hierbij was personeel betrokken van Airbus, Elbit en de NAVO. Tijdens de vliegtesten werkte het systeem perfect. Het liet zien meerdere soorten bedreigingen te kunnen afslaan tijdens verschillende soorten manoeuvres. Ook bleek dat het systeem gelijktijdige dreigingen aankan en op verschillende hoogten. De DIRCM integreert de nieuwste lasertechnologie in combinatie met een high speed thermische camera en een dynamische hogesnelheidspiegel. Foto: Airbus