07

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 06 | 2019

Voor de VN in NY

Luchtmachtmajoor focust op inlichtingen

Een vrouw met inlichtingenhart, werkzaam in het hart van New York. Majoor Ellen Regeling (37) werkt nu bijna 3 jaar als Assessment Officer bij het Assessmentteam (militaire inlichtingencapaciteit, red.) van de Verenigde Naties (VN). Eind juni zit haar taak erop en keert ze terug naar Nederland. Hoe kijkt ze terug op deze periode in de Big Apple?

Het hoofdkwartier van de VN bevindt zich aan de oostkant van Manhattan, aan de East River.

In het VN-gebouw moeten schenkers hun giften zelf onderhouden, zoals roltrappen…

“Tsja, hoe moet ik dat hier toch eens samenvatten…” Vanuit een gemakkelijke stoel in de ‘Delegates Lounge’ van het VN-hoofdkwartier kijkt majoor Ellen Regeling uit op de East River met daarachter Long Island City. De metershoge ruimte is versierd met tal van cadeaus van VN-lidstaten zoals bronzen beelden en Perzische tapijten van reusachtige afmetingen. De schenkers moeten de giften wel zelf onderhouden. Zo zijn de Belgen nog steeds verantwoordelijk voor het onderhoud aan de roltrappen…

Ze wijst naar het raam. “Als je naar buiten kijkt, daar helemaal rechts, zie je in de verte 3 wolkenkrabbers aan het water. Dat is Brooklyn en in 1 van die torens woon ik. In eerste instantie zou ik 2 jaar blijven, maar dat is met 1 jaar verlengd. Nu zit het er helaas bijna op.”

Zicht op Manhattan met in het midden het 381 meter hoge Empire State Building uit 1931 en daarachter het nieuwe One World Trade Center uit 2014 van 541 meter.

‘In New York kijken we naar een breder plaatje, in missiegebieden vooral naar de regio’

Monitoren

Regeling is dus Assessment Officermaar wat betekent dat eigenlijk? “Het is mijn taak om huidige en potentiële missiegebieden te monitoren op het gebied van veiligheid en veiligheidsontwikkelingen. Op basis daarvan maak ik dreigingsanalyses, waarmee anderen weer aan de slag gaan.”

Regeling is specifiek verantwoordelijk voor de regio’s Sahel en West-Afrika en ze focust zich op de VN-missie Minusma in Mali. “Ik kan bijvoorbeeld constateren dat er veel onrust is onder een bepaald deel van de bevolking of dat er ergens opvallend veel en steeds zwaardere Improvised Explosive Devices(IED’s, red.) worden gebruikt.”

Van begin jaren 70 tot 2001 stonden hier de Twin Towers. Nu staat op de punt van Lower Manhattan het nieuwe 541 meter hoge One World Trade Center, ook wel bekend als de Freedom Tower. Op de voorgrond het metrostation.
Ellen Regeling bij de ingang van het VN-hoofdkwartier. Ze staat voor het bronzen beeldhouwwerk Non-Violence: een reusachtig pistool met een knoop in de loop.

Het gaat met name om incidentduiding. Als er bijvoorbeeld een aanval op een militaire basis is geweest, moet Regeling analyseren en verduidelijken wat er is gebeurd en wat opvallende aspecten zijn. “Maar het kan ook zijn dat bepaalde gewapende groepen constant samenwerken, dat dezelfde soort demonstraties telkens plaatsvinden of geweld tussen 2 bevolkingsgroepen.” Daarbij zijn niet alleen nieuwe ontwikkelingen interessant. Ook als iets juist heel vaak voorkomt kan die informatie zeer waardevol zijn.”

Niet alleen het VN-hoofdkwartier in New York heeft zo’n inlichtingenteam. Ook bij de vredesmissie vind je inlichtingenofficieren. Het verschil is dat Regeling en haar collega’s in New York kijken naar een breder plaatje. Het is grensoverschrijdend, terwijl er in missiegebieden vooral naar de regio wordt gekeken.

‘Intelligence blijft gevoelig, maar iedereen ziet de – operationele – noodzaak ervan in’

Waarom de Sahel en West Afrika?

Die keuze is voor Regeling eigenlijk heel logisch, want vóór deze functie zit ze al als inlichtingenofficier voor de VN in Mali. “Dat was een individuele uitzending van bijna een jaar. Een interessant gebied waar veel gebeurt. Het is jammer dat m’n huidige functie in principe voor 2 jaar is. Tegen de tijd dat je het gebied volledig eigen hebt gemaakt, moet je bijna weer weg.” Welke regio Regeling het allerliefst zou hebben? “Antarctica, maar dat is geen veiligheidsvraagstuk op dit moment. Ik vind het gewoon een heel interessant gebied.”

Kippenvel van intelligence

Regeling is eigenlijk altijd bezig met inlichtingen, maar het woord ‘intelligence’ was tot voor kort nog een flink beladen term binnen de VN. “Velen kregen hier kippenvel van. Het werd gezien als spioneren”, weet de Nederlandse. Ze legt uit dat de VN altijd ‘transparantie’ voorstaat en dat dat niet goed samengaat met het verzamelen van inlichtingen. “Maar met de veranderende veiligheidssituaties in vredesmissies en de (relatief) grote aantallen slachtoffers, werd de roep om betere bescherming groter. Wat bleek? Om blauwhelmen beter te beveiligen heb je betere inlichtingen nodig.”

Daarom mogen sinds kort, binnen gestelde kaders, inlichtingen verzameld worden ter bescherming VN-militairen en lokale bevolking. “Het blijft gevoelig, maar iedereen ziet de – operationele – noodzaak ervan in en wil meewerken.”

Regeling op een van de terrassen van het VN-hoofdkwartier, met op de achtergrond de rozentuin. In de zomer een prachtige bloemenzee.

‘Dit werk doe ik al 14 jaar – het is m’n passie’

Zwaar sollicitatieproces

De functie van Regeling was zeker geen cadeautje. Het is een zwaar sollicitatieproces met zo’n 200 zeer gekwalificeerde gegadigden. “Toen ik over deze functie hoorde, was ik direct enthousiast. Dit werk doe ik al 14 jaar. Het is m’n passie. Ook de luchtmacht was enthousiast. De Nederlandse krijgsmacht zet sterk in op de ontwikkeling van de inlichtingencapaciteit bij de VN. Defensie ziet het als mogelijkheid om positief bij te dragen aan vredesmissies. Wij hebben geen capaciteit om bataljons te leveren voor een missie, maar met deze expertise kunnen we wel ons steentje bijdragen.”

Ervaringsdeskundige

Regeling ging na de Middelbare School naar de Koninklijke Militaire Academie voor de langmodel officiersopleiding. Daarna begon ze aan de opleiding tot Officier Inlichtingen en Veiligheid. Wat haar zo aanspreekt? “Je bent met wereldproblematiek bezig en je volgt allerlei discussies over veiligheid. Je komt tal van conflicten en problemen tegen. Dat vind ik interessant.”

Regeling krijgt geen genoeg van New York, met links het Chrysler Building, het hoogste bakstenen gebouw ter wereld van 319 meter uit 1930. Rechts ‘70 Pine Street’ van 290 meter uit 1932 (links op de foto).

Briljante stad

Over New York is Regeling duidelijk: ‘wat een briljante stad’. Je hoeft je nooit te vervelen en je zit niet snel om mensen verlegen. Het werk biedt uitdaging en je reist zo af en toe naar missiegebieden waarnaar je onderzoek doet.”

Wat ze weer in Nederland gaat doen als deze zomer terugkeert? “Geen idee. De kans is aanwezig dat ik op de staf in Den Haag geplaatst wordt, maar iets heel anders is ook mogelijk. Ik ga eerst hier nog een paar weken genieten.”

Tekst: Ritmeester Jessica Bode
Foto’s: Sergeant-majoor Maartje Roos