09

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 04 | 2019

Leeswijzer

Als de Russen komen

De Koude Oorlog. Jarenlang was het een term uit het verleden, maar de laatste tijd wordt er steeds vaker over een nieuwe Koude Oorlog gesproken. Maar hoe het in die ‘eerste’ Koude Oorlog ging, staat in dit mooi vormgegeven boek dat in samenwerking met het Nationaal Militair Museum (NMM) tot stand kwam. Niet vreemd aangezien daar ook sinds 23 februari (tot en met 1 september 2019) de gelijknamige tentoonstelling te zien is.
Wat was nou die ‘koude’ oorlog, maar ook, hoe ‘heet’ was-ie geregeld? De nadruk van dit boek ligt op Nederland in de periode tussen 1949 en 1989, de oprichting van de NAVO – dit jaar 70 jaar geleden – maar ook de verdediging van Nederland vlak na WOII: hoe moesten we ons verweren tegen de Russen? Alles komt aan bod, van de kruisrakettenkwestie tot de dienstplicht. De verhalen zijn herkenbaar voor iedereen die er destijds direct mee te maken had, maar ook voor hen die de verhalen kennen van anderen. Een mooi boek dat een dito beeld geeft over een periode die hopelijk achter ons ligt. (A.M.)

‘Als de Russen komen’ met ISBN 9789462583207 is geschreven door Alfred Staarman en Mathieu Willemsen en uitgegeven door WBOOKS in Zwolle. De hardback op formaat 22 x 24 cm, telt 144 pagina’s en is voorzien van 89 afbeeldingen in kleur en 39 in zwart-wit. Het boek kost € 19,95 en is onder meer te koop bij het NMM en via wbooks.com.

De spionnen van Aeroflot – De luchtvaartmaatschappij van de Sovjet-Unie in de Koude Oorlog

Een boek dat prima aansluit op het vorige, geschreven door 1 van dé kenners op dit gebied, Dick van der Aart. Want Aeroflot – in de Koude Oorlog de grootste luchtvaartmaatschappij ter wereld – was niet zomaar een doorsnee vliegbedrijf, op het vervoeren van passagiers na dan. Nederland komt daarmee voor het eerst in aanraking 1961 als een Tu-104 op weg naar Brussel, Woensdrecht met een ‘bezoek’ vereert door er wel erg laag overheen te vliegen. Dat van de koers afwijken door zogenoemde Zombies gebeurt nogal eens en dan uiteraard ‘toevallig’ over militair interessante locaties. Handig als je dan verstopte camera’s en spionageapparatuur in het vliegtuig hebt zitten…
Journalist en auteur Van der Aart schreef eerder de boeken The secret MiG’s of Bornholm (2016), MiG’s op de vlucht (2009) en Spionage vanuit de lucht (1984). Van de laatste zijn zelfs Amerikaanse, Britse en Japanse vertalingen verschenen. Met ‘Spionnen’ levert de auteur wederom een gedegen, zeer leesbaar en zelfs spannend document af dat heel interessante details geeft van iets wat velen vermoedden of zelfs wisten. Dat kan doordat inmiddels veel geheime documenten publiek zijn geworden, waarnaar Van der Aart uitgebreid onderzoek deed. In het kader van de Koude Oorlog een absolute aanrader. (A.M.)

‘De spionnen van Aeroflot’ met ISBN 9789402183375 is geschreven door Dick van der Aart en in eigen beheer uitgegeven via Brave New Books. De soft back op formaat 24 x 17cm telt 237 pagina’s en is voorzien van ruim honderd zwart-witfoto’s en afbeeldingen en 2 in kleur. Het boek kost €26,50 en is verkrijgbaar in diverse boekwinkels en online. Mail voor meer informatie naar dick@air-intel.nl.

Nach Holland – De Meidagen van 1940 door Duitse ogen

Vorig jaar al verscheen het boek Nach Holland, maar recentelijk kwam de 4e druk uit. Een mooi boek dat een beeld geeft vanuit een – voor ons Nederlanders – bijzondere hoek. De korte verhalen van de 10 hoofdstukken zijn goed, maar vooral de zeer uitgebreide bijschriften zijn echt van meerwaarde. Het neemt de lezer en vooral ook de kijker mee naar de 4 Meidagen van 1940 waarin Duitsland Nederland overrompelde.
Maar toch ook een boek met enkele kanttekeningen, beide over de foto’s. Ten eerste leent aantal keer het originele beeld zich niet voor de keuze van het afdrukformaat in het boek. Wat verder opvalt is dat er bijzonder weinig vanuit Luftwaffe-oogpunt in het boek te zien is, terwijl dat juist 1 van de speerpunten van de Blitzkrieg was. Denk bijvoorbeeld aan de strijd om de vliegvelden Ockenburgh, Valkenburg en Ypenburg. Aan dat laatste is weliswaar een hoofdstuk gewijd, maar dat geeft met een handvol foto’s alsnog niet al te veel beeld van deze strijd. De cover van het boek, Fallschirmjäger die in een Junkers 52 stappen, wekt de verwachting dat er meer van te zien is. Ook van het bombardement van Rotterdam is geen luchtopname te vinden. Des te opvallender omdat de Luftwaffe een eigen Luftbilddienst had, zoals ook beschreven in de inleiding van het boek. De auteur geeft aan zich met name op de producten van de amateurfotografen te hebben gericht. Een keuze, maar daarmee ontbreekt wel een stuk van het beeld van deze periode. Neemt niet weg dat het een prachtig boek is met zeer lezenswaardige tekst. (A.M.)

‘Nach Holland – De Meidagen van 1940 door Duitse ogen’ met ISBN 9789462582543 is geschreven door Gerard Groeneveld en uitgegeven door WBOOKS in Zwolle. De hardback op formaat 24,5 x 31,5 cm telt 160 pagina’s en is voorzien van zo’n 200 zwart-witfoto’s. Het boek kost € 29,95 en is onder meer te koop via wbooks.com.

Dutch Profile: Douglas Skymaster C-54/DC-4’ – In Dutch civil and military service

Een leuk boekje, met slechts 30 pagina’s niet al te dik, over de C-54 Skymaster. Nederland vloog er onder andere mee bij het 19 Squadron van de Netherlands East Indies Air Force. Daarvan staan slechts 2 opnames in het boek dat verder vooral gaat over de toestellen van de KLM en de militair uitziende Netherlands Gouvernement Air Transport, compleet met ‘militaire’ oranje driehoek.
Het boek kent een kort verhaal (10 pagina’s) in het Nederlands dat – standaard bij Dutch Profile-uitgaven – halverwege in het Engels herhaald wordt, uiteraard met andere foto’s. Zoals gebruikelijk geen indeling in hoofdstukken, maar wel duidelijk aangegeven tussenkoppen die de tekst toch enigszins indelen. Ook dit boek besluit met overzicht van alle Nederlandse registraties, inclusief de militaire. (A.M.)

‘Dutch Profile: Douglas Skymaster C-54/DC-4’ met ISBN 9789490092207 is geschreven door Paul van der Horst en uitgegeven door Luuk Boerman/Dutch Profile. De soft back op liggend formaat 29,5 x 21 cm telt 30 pagina’s en is voorzien van 11 kleuren- en tientallen zwart-witfoto’s en afbeeldingen en 4 pagina’s kleurenprofielen (inclusief die op de omslag). De uitgave kost (inclusief verzending) €17,50 bij de uitgever en is te bestellen via www.dutchprofile.nl.