Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 09 | 2016
Verzekering afsluiten in Spanje
‘Overleven is niet leuk, maar een kunst’
Je vliegtuig of helikopter stort neer, maar je overleeft het. Geluk, zo lijkt het. Maar helaas ook pech, want het is in de woestijn. Wat dan? Hoe overleef je met de schaarse middelen die je bij je hebt? In een helikopter of C-130 is dat met 1 rugzak aan materiaal al niet echt veel. Als F-16 vlieger heb je slechts de inhoud van je seat pack bij je. Hoe je je daarmee een week redt in een ‘desert’-omgeving, leerden luchtvarenden in een soms zeer heet Zuid-Spanje.
Terwijl de walnoten op een boerenerf liggen te drogen in de zon, klinkt van verderop het balkende geluid van een lokale Spaanse ezel. Het is het weinige dat je hoort in het steppelandschap van Zuid-Spanje waar de luchtvarenden zich redden met het minimum aan overlevingsmaterialen. “Je móet dit gedaan hebben. Als je ooit moet springen, is dít de extra kennis die je simpelweg nodig hebt”, zegt F-16 vlieger tweede luitenant Joris. “Wij hebben ons opgegeven voor deze cursus,” vult zijn collega kapitein Luc aan terwijl hij een mosterdsoepje heet maakt op een vuurtje, “maar het is de bedoeling dat iedereen ‘m doet.” “Hier leer je wat de essentie is”, maakt nummer 3 van het trio kapitein Joffrey duidelijk. “Dat is water. Zeker in deze hitte, want je verliest een hoop vocht.”
Desert-training
Al jarenlang voert de luchtmacht missies uit in woestijngebied zoals nu in Mali en recentelijk het Midden-Oosten. Een aantal jaar is de survival- of overlevingstraining in woestijnomstandigheden voor luchtvarenden niet gegeven. Sinds vorig jaar prijkt de desert-training op de Operations Manual Helicopters. Voor die vliegers en loadmasters, is het dus een eis om te volgen. Op verzoek van hen geeft de SERE-school deze cursus nu voor het eerst weer. SERE staat voor Survival, Evasion, Resistance and Extraction, ofwel overleven, ontsnappen/ontwijken, verzetten en uit een gebied gehaald worden. Niet iedereen kan tegelijk de desert-training volgen, dus is gekozen eerst de contactpersonen binnen de squadrons te trainen. Zij verspreiden hun kennis weer binnen de eenheid.
Verplicht
In een slingerende pas door het Spaanse heuvellandschap, op zo’n 70 kilometer pal west van Murcia, hebben de 15 cursisten hun provisorische onderkomens gebouwd. Om hier te kunnen trainen, moet iedere luchtvarende een hoogste niveau trainingsniveau hebben, SERE-C geheten. “Heb je die niet, ben je niet uitzendbaar en kom je ook niet op deze cursus”, stelt majoor René, commandant SERE-school duidelijk. “Desert-training is een aanvulling.”
Thuisbrengen
“Hoe belangrijk het is, merk je hier”, geeft Hoofd Stafbureau eerste luitenant Marie-José aan. In week 2 is ze leider der oefening, de week ervoor volgde ze de training zelf, toevallig in de heetste periode dit jaar met grondtemperaturen van boven de 50 gradenº. “SERE is de weg van het rapporteren van een het overleven van een crash, naar het gered worden. Hier in Spanje volgen we een groot deel van dat traject.” “Onze missie is het om survival tussen de oren te krijgen”, gaat René verder. “Daar zijn we dan ook vakidioten voor, met een passie om iemand thuis te willen brengen. Je geeft ze ‘gereedschap’ en mensen maken in het terrein hun eigen beslissingen; linksom of rechtsom, met kompas of gps, als je maar op hetzelfde punt uitkomt.” “Daarmee vullen ze zelf hun polisvoorwaarden in. Je bent hier dus echt om een verzekering af te sluiten”, vat Marie-José de cursus samen.
4 survival-prio’s
Om te kunnen overleven, hanteer je 4 survival-prio’s:
1. Bescherming - EHBO (verzorg je verwondingen of je gewonde collega’s), kleding (kleed je dus niet voor je vertreklocatie, maar voor de plek waar je eventueel kunt neerstorten), maak een onderkomen om je te beschermen tegen de elementen en tot slot vuur; 1 van de belangrijkste middelen bij overleven. Je kunt er bijvoorbeeld water mee koken. Stelregel is: ‘big bubbles, no troubles’.
2. Locatie - Maak jezelf kenbaar vanuit de lucht, zowel passief als actief. Dat laatste doe je met je radio, je primaire seinmiddel, een seinvuur en een day-smoke-night-flare marker. Passief kenbaar maken gaat bijvoorbeeld met het witte of oranje deel van een parachute (F-16), en stroken van je zilverkleurige space blanket die wapperen in de wind.
3. Water - Essentieel om te blijven leven. En, heel belangrijk, zonder water kun je geen eten verteren.
4. Voedsel - Je kan heel lang zonder en hebt je noodrantsoen, maar aanvullen is gewenst omdat je niet weet hoe lang de redding op zich laat wachten. Zet bijvoorbeeld vallen en zoek eetbare planten of insecten.
Plantjes en beestjes
In Zuid-Spanje krijgen de luchtvarenden les van ervaren instructeurs. “Survival is no fun, it’s an art”, stelt adjudant Bok. Hij ademt survival. “Mijn vader was ook survival instructeur bij het Korps Commandotroepen. Ik ben met plantjes en beestjes opgegroeid. Dat leren we cursisten hier ook. Zoek eetbare planten of insecten zoals schorpioenen: angel eraf, even in het vuur en een je hebt een knapperige proteïnesnack. Er is vrijwel altijd wat te vinden. Voor ons is overleven dan ook nooit opgeven.”
Meer lezen over de SERE-school, kijk dan hier. https://www.defensie.nl/actueel/nieuws/2016/09/15/luchtvarenden-leren-overleven-in-gortdroge-omstandigheden
Tekst: Arno Marchand
Foto’s: sergeant Hille Hillinga
