Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 02 | 2016

‘Baggers’ op Leeuwarden

Deze Sea Kings hebben als bijnaam ‘Bagger’, afgeleid van het woord bag, oftewel zak. Ze danken de naam aan de opvallende opblaasbare zak aan de zijkant van de helikopter.

Airborne early warning Sea Kings controleren F-16

Ze vormden een opvallende verschijning op vliegbasis Leeuwarden, eind januari. Naast de ranke F-16’s van het 322 Squadron stonden de 2 Sea King Mk.7 maritieme helikopters met de opvallende radar dome er wat bonkig en plomp bij op het platform. De marinevliegers van het 849 Naval Air Squadron waren in het hoge noorden van ons land op bezoek om hun tactische vaardigheden aan te scherpen en werkprocedures uit te wisselen met de Nederlandse jachtvliegers.

De Sea King’s op Leeuwarden in nogal Hollands weer. Niet goed genoeg voor een missie met F-16’s, wel om nog even een rondje te maken met personeel van het AOCS Nieuw Milligen om de mogelijkheden te laten zien.

Zo was de samenwerking primair bedoeld: samenwerking op Her Majesty’s Ships tussen de Sea King en de Harrier. Foto: Royal Air Force

“Airborne Surveillance and Control is onze core business”, stelt detachementscommandant lieutenant-colonel James. “De strijd om de Falklands in 1982, maakte ons pijnlijk duidelijk dat een vlootverband te kwetsbaar is zonder airborne early warning (AEW, red.). Dat is een van onze belangrijkste taken: een maritieme taskforce beschermen door het verlenen van airspace en fighter control. Door ons optreden boven land in Afghanistan hebben we dat de laatste tijd te weinig kunnen beoefenen, vandaar deze trainingsopzet. Daarnaast trainen we altijd graag onze skills & drills met multinationale partners, in dit geval jullie fighters van het 322 Squadron.”

Kapitein Wouter praat nog even na met zijn Royal Navy-collega, terwijl een ander de weg terug naar het Royal Naval Air Station Culdrose uittekent.

Ook specialist luchtgevechtsleiding van het AOCS sergeant 1 Marco mocht een keer mee. “Best wel essentieel om zo eens mee te kijken in een heel ander platform. Normaliter heb je geen beeld bij wat er vliegt, nu duidelijk wel.”

Verrast

Een van hen is F-16 vlieger kapitein Wouter, die enkele missies onder Britse aansturing vloog. “Om te oefenen met andere landen is altijd goed. Dit gaf echt een andere insteek: normaal worden we bij onze inzet aangestuurd door Bandbox (gevechtsleiding Nieuw Milligen, red.) of een AWACS. Nu konden we kennismaken met de mogelijkheden die de Sea King biedt, en ik moet zeggen: die hebben me positief verrast!”

“Fighter controllers vlogen vroeger nog wel eens mee met F-16’s”, geeft Marco aan. “Tegenwoordig gebeurt dat niet meer. Toch is het wel heel belangrijk voor een gevechtsleider het hoe en wat van een ‘platform’ te ervaren. Je weet dan beter wat je wel en niet van hem kunt vragen.” Foto’s: Sijmon de Boer

De Sea King Mk.7 is niet echt een mini-AWACS, vindt Marco. “Het toestel heeft behalve gevechtsleiding vooral een functie voor de vloot. Het vliegt ook aanmerkelijk lager dan een AWACS.” Foto: Sijmon de Boer

Observeren

Bandbox-controller tweede luitenant Carla mocht een keertje instappen in het Britse bakbeest en het werk van haar Royal Navy-counterpart luitenant Paul observeren. Naast een flinke misselijkheid – het was die dag slecht weer – hield ze er een mooie ervaring aan over. “Interessant om te zien hoe zij dezelfde taken als wij oppakken en uitvoeren. Net als ik sturen zij vliegtuigen aan, maar ze doen meer. Ze zijn ook de ogen van de vloot vanuit de lucht.” Ook de omstandigheden waarin beide partijen hun werk uitvoeren, verschilt nogal. “Ik zit rustig en ruim in een ops room, zij dicht naast elkaar in een toch best wel lawaaierige helikopter.”

De Sea King op weg voor een missie boven de Noordzee. “Voorin de helikopter, op de jump seat, heb je nog oriëntatie”, geeft Carla aan. “Achterin waar de controllers zitten, ben je die heel snel kwijt.” Foto’s: Sijmon de Boer

“Ik kende dit type helikopter niet”, zegt Carla. “Opvallend was hoe open de Britten waren over hun platform. Ze lieten alles zien en waren erg enthousiast.”

No Ferrari

Na een kleine 2 weken vertrokken de Sea Kings en het personeel weer naar hun thuisbasis in het Britse graafschap Cornwall, Royal Naval Air Station Culdrose. “Met een fijne ervaring rijker; onze junior air controllers hebben hier veel opgestoken en goed kunnen werken”, stelt detco James. Hoe lang ze nog blijven vliegen met dit oude beestje dat ook nog eens niet moeders mooiste is? Met een ‘big smile’: “We don’t need a Ferrari, just a good Ford Transit workhorse with a fantastic radar!”