07

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 02 | 2016

Laat zien wat je ziet!

Fotowedstrijd de Vliegende Hollander 2015

Het tweede jaar van de fotowedstrijd zit erop. ‘Laat zien wat je ziet’ leverde weer veel verschillende beelden op, maar ook veel vergelijkbare. Favoriet onderwerp is overduidelijk de helikoptervloot van de Koninklijke Luchtmacht. Die is in den lande dan ook het meest zichtbaar voor het publiek, bijvoorbeeld op deels (!) toegankelijke oefengebieden op de Veluwe en in Brabant.

Die plaatsen zijn dan ook de locaties waarvandaan de 2 winnende foto’s komen: beide genomen op het laagvlieggebied (GLV) 5, de Oirschotse Heide.

Maar eerst even een uiteenzetting. Dit jaar kreeg de redactie ruim 300 foto’s opgestuurd, ruim 100 meer dan vorig jaar. De foto’s kwamen van 50 fotografen en hobbyisten. De redactie maakte maandelijks een voorselectie. Dat was de eerste schifting van de vele inzendingen. Voor veel fotografen blijft het – zo blijkt – moeilijk om het onderwerp mens en machine te combineren.

Na de laatste editie – dit jaar in het januarinummer – maakte de redactie een voorselectie in 2 categorieën: mens en machine en luchtvaartfoto. Daaruit kozen de Sectie Communicatie van de Staf CLSK en het hoofd fotografie van het Mediacentrum Defensie, in samenspraak met de redactie de uiteindelijke winnaars.

De winnende foto van Bert van der Linden van een Apache op het GLV 5. De foto kwam uit zijn archief, namelijk gemaakt op 8 maart 2011.
Bert van der Linden (57) fotografeert militaire luchtvaart al vanaf zijn 14e. “Toen ik op Soesterberg voor het eerst 2 Phantoms voorbij zag taxiën, was ik verkocht.”

Categorie mens en machine

En de keuze voor de winnaar was voor beide categorieën unaniem. In mens en machine gaat de prijs naar Bert van der Linden, met een zeer dynamische foto van een gezagvoerder en vlieger van een Apache. “Ik kan me het moment dat ik ‘m maakte nog herinneren als de dag van gisteren”, zegt Van der Linden erover. “Ik ging naar de hei en vraag dan altijd aan de militairen op de grond waar ik mag staan. Maar het was carnaval en de dag leek een mislukking te worden. Totdat deze Apache kwam aanvliegen; zeer laag en volledig bewapend, zó mooi! Alles moet kloppen op zo’n moment; het licht, de aanvlieghoek. Toen ik zag dat-ie gelukt was, heb ik echt een sprong in de lucht gemaakt. Via via heb contact gekregen met de frontseater en die wilde de foto graag hebben. Sinds die dag heb ik het nooit meer zó mooi meegemaakt. Ik ga vaker naar dit gebied en andere om helikopters zo operationeel mogelijk te kunnen fotograferen.”

Hoofd fotografie Keesnan Dogger geeft over deze foto aan: “Een sterk beeld waarbij alles op zijn plaats valt. Mooi licht op beide vliegers en inhoudelijk klopt deze foto goed: mens en machine zijn in balans. Het stuk metaal is indrukwekkend, maar kan niet zonder die twee mannen om ‘m in de lucht te houden. Mens en machine vormen hier een prima eenheid en die combinatie tref ik bij andere foto’s minder aan.”

Koen Hartkamp legde dit spectaculaire Kopp-Etchells-effect vast. Het zand slaat tegen de metalen rand van de rotorbladen aan en schuurt daar minuscule fracties metaal vanaf. Die poeder vonkt of ontbrandt en geeft dit halo-effect, dat alleen in het donker te zien is. Het verschijnsel bestaat al lang, maar is in 2009 door fotograaf Michael Yon vernoemd naar een Amerikaanse en Britse militair die in Afghanistan om het leven kwamen.
Koen Hartkamp (30) heeft de hobby van zijn vader overgenomen. “Vanaf mijn achtste ging ik met hem mee naar vliegtuigen kijken. Het bracht me over de hele wereld, van Japan tot in Amerika.”

Categorie luchtvaart

In deze categorie was het aanbod het grootste. Zoals gezegd, was ook hier de ‘jury’ het eens over de winnaar. Koen Hartkamp legde op GLV 5 een Chinook vast terwijl de rotorbladen het zogenoemde Kopp-Etchells-effect veroorzaken. “In de middag hoorde ik dat de Chinooks ’s avonds ook nog zouden gaan oefenen”, vertelt Hartkamp over deze opname. “Dus vroeg ik aan de oefenleider op de grond of ik in het donker mocht blijven staan. Dat was oké. Ik zag diverse landingen, maar pas bij de laatste kon ik deze foto maken.”

Ook over deze opname heeft Dogger een duidelijke mening. “Veruit de nummer 1 wat mij betreft. Een mooi moment, prima techniek en een energiek beeld. Dit doet wat met je als kijker. Top!”

Daarmee zit deze fotowedstrijd erop. Maar voor de 2 winnaars natuurlijk nog niet helemaal. Zij mogen binnenkort hun prachtige prijs ‘beleven’; meevliegen tijdens een tankervlucht in een KDC-10 van het 334 Squadron.

Tekst: Arno Marchand