06

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 04 | 2014

Frisian Flag Europese smeltkroes

Tekst Arno Marchand
Foto Arno Marchand

Goud in handen met oefeningen op Leeuwarden en Eindhoven

Elk jaar weer uniek. De oefening Frisian Flag vindt al vele jaren plaats, maar de organisatie weet jaarlijks weer een nieuwe versie te creëren. Daarin zit volgens supervisor kapitein Jos ook de kracht. ‘We beginnen ieder jaar weer van voor af aan. Dat levert training voor ons op en geeft de deelnemers de meest actuele en beste training die hier mogelijk is. De Denen verwoordden het heel duidelijk. “Op Frisian Flag ben je op elk moment maximaal bezig.” Daar doen we het dus voor.’

x
Foto: sergeant Sjoerd Hilckmann
Frisian Flag
Foto: Ceesnan Dogger

Voor delegaties uit 11 landen staat maandag 31 maart tot en met vrijdag 11 april al maanden rood omcirkeld in de agenda. De internationale oefening Frisian Flag op de vliegbasis Leeuwarden is volgens de deelnemers één van de beste in zijn soort. Naast de Nederlandse luchtmacht oefenen ook de Duitse, Noorse, Deense, Belgische en Finse luchtmacht vanaf vliegbasis Leeuwarden en voor het eerst ook de Spaanse en Portugese. Twee weken lang staan voor de vliegers vele scenario’s klaar voor zowel offensieve als defensieve vluchten.

Ondersteuning

Frisian Flag focust niet op één scenario, maar op inzet waar dan ook en hoe dan ook. ‘Er zijn nog steeds vele voorbeelden van brandhaarden in de wereld’, zegt Jos. ‘Wij kijken hoe we met de verschillende vliegtuigen – zo’n 45 per missie – een aanvals- verdedigingsoperatie zo goed mogelijk kunnen uitvoeren. Dat doen we in deze editie met Eurofighters, F/A-18’s en F-16’s – de laatste inmiddels toch echt de oudste deelnemers.’

Vanaf Leeuwarden vliegt ook een C-130 van het 336 Squadron. De gevechtstoestellen krijgen ondersteuning van een storingsvliegtuig, AWACS uit Frankrijk of van de NAVO en tankvliegtuigen van Nederland, Duitsland en Italië. Die oefenen in het kader van de European Air Refueling Training vanaf de vliegbasis Eindhoven.

x
Foto: Arno Marchand
x
Foto: sergeant Sjoerd Hilckmann

Basisscenario’s

‘Bij Frisian Flag heb je eigenlijk twee basisscenario’s’, legt majoor Guido, Ops officier van het organiserende 323 TACTES Squadron uit. ‘Je gaat boven de Noordzee een denkbeeldige lijn over om een aanval uit te voeren, of je verdedigt juist die lijn tegen aanvallers. We proberen in deze missies zoveel mogelijk de wensen van de deelnemers in te willigen, bijvoorbeeld het leveren van mission commanders. Fantastisch dat we zo’n oefening als Nederlandse Luchtmacht op de mat kunnen leggen.’

Veiligheidsborging

Nog even een momentje van rust in de verkeerstoren, vlak voordat de ochtendmissie begint. ‘Heel cliché, maar elke dag en ieder jaar is weer anders’, geeft verkeersleiders kapitein Michel Nauta aan.

‘Bij de gehele start- en landingsprocedure is er gepaste spanning. Van tevoren zijn we goed getraind op de School of Air Control in Nieuw Milligen. In ons werk zit een duidelijke veiligheidsborging. Iedere deelnemer is daarvan op de hoogte. Voor ons zit het verschil alleen in vliegtuigtype en accent.’ Foto: sergeant 1 Eva Klijn

Europese Wing

Tijdens Frisian Flag 2014 werken de European Participating Air Forces (EPAF) voor het eerst ook op logistiek gebied samen. EPAF-landen zijn alle F-16 MLU-gebruikers België, Denemarken, Nederland, Noorwegen en Portugal.

Verenigd in de European Expeditionairy Air Wing hebben ze niet alleen goede logistieke samenwerking tot doel, maar vooral ook onnodige kosten te vermijden. Foto: sergeant Sjoerd Hilckmann

Smeerolie

Tussen laatste landing en 1ste take off zit anderhalf uur. ‘Daarin moeten wel alle vliegtuigen weer getankt zijn’, geeft logistiek officer kapitein Marcel van Dellen aan. Daarvoor zijn 17 bowsers – 9 van Leeuwarden en 8 van de andere luchtmachtonderdelen – en 23 korporaals druk in de weer.

‘Daarnaast is aan ieder van de 8 bezoekende delegaties een liaison toegevoegd en er zijn twee wapentechnische liaisons beschikbaar. Die vormen samen echt de smeerolie voor de logistiek.’ Foto: sergeant Sjoerd Hilckmann

Denemarken

De Denen zijn net terug van Red Flag. ‘Een geweldige oefening, de beste eigenlijk’, zegt Jos. “Maar Frisian Flag is zeker niet minder”, gaven zij aan. “De Focus ligt daar anders. Je bent er een kleinere speler, een radertje in het grotere geheel.”

Niet alleen de Deense deelname tijdens Frisian Flag is belangrijk. Het Deense luchtruim, tezamen met het Nederlandse en een deel van het Duitse boven de Noordzee, zorgt voor oefengebied van 270 bij 330 kilometer. Foto: sergeant Sjoerd Hilckmann

Combat proven

Een paar jaar geleden samen op de flightline op Deci tijdens Operation Unified Protector: Nu staan Nederland en Spanje samen op Frisian Flag. ‘De beste oefening in Europa’, zegt de Spaanse majoor Ignacio Hernández. ‘Vanwege de deelnemers en de manier waarop de oefening is opgezet.’

‘Je merkt de ervaring van de F-16 vliegers. Ook heel interessant om met Finse Hornets te werken. Beide toestellen zijn combat proven en doorontwikkeld. Met de Eurofighter moet dat nog, maar daarmee zijn we druk bezig. Met ons Helmet Mounted Sight hebben we een grote stap gemaakt.’ Foto: sergeant 1 Eva Klijn

Netwerk

Link16 is een groot netwerk via speciale radio’s waarin ingeschreven deelnemers gegevens en stemberichten kunnen ontvangen en verzenden. Voor Frisian Flag bouwde de Nationale Datalink Management Cell 1 netwerk. De bouw daarvan duurt ongeveer een half jaar.

Voor zowel de vriendschappelijke als de ‘vijandelijke’ toestellen zijn aparte netwerken ingericht. V.l.n.r. netwerkmanager eerste luitenant Casper Miltenburg, Netwerk Designer sergeant-majoor Rick Groot Roessink en junior Netwerk Manager sergeant-majoor Eric Verberk. Foto: sergeant Sjoerd Hilckmann

Goud

‘Het is hard werken, maar met zo’n resultaat als Frisian Flag wordt je daarvan niet moe’, geeft supervisor kapitein Jos aan. ‘De samenwerking met de European Air Refueling Training, tegelijkertijd op Eindhoven, was fantastisch.’

‘Daarmee is Frisian Flag echt een stap gegroeid. Ook nu plannen we voor volgend jaar alweer die samenwerking. Met Frisian Flag en de EART hebben we als Nederlandse luchtmacht echt goud in handen.’ Foto: sergeant Sjoerd Hilckmann

‘Flag’

De oefening Frisian Flag ontstond in 1992 onder de naam Diatit. Door het toevoegen van steeds elementen, werd doe oefening zo groot dat het zich kon meten met ‘die andere Flag-oefeningen’.

De grootste en bekendste is Red Flag in de Verenigde Staten’, 1 van de weinige oefeningen waarbij ook echte bewapening wordt gebruikt. Maple Flag in Canada is iets kleiner en kent geen mogelijkheid tot gebruik van live wapens. Foto: Ceesnan Dogger

x