Dit artikel hoort bij: Materieelgezien 06

Landmacht krijgt CV90 120mm mortier

Tekst Kapitein Arthur van Beveren
Foto Ministerie van Defensie Zweden

Gemechaniseerde dubbelloops zware mortier brengt vuursteun terug op bataljonsniveau

De twee pantserinfanteriebataljons van 43 Gemechaniseerde Brigade worden vanaf 2028 elk uitgebreid met een peloton van zes CV90’s 120mm mortier. Daarmee wordt een kwetsbaar gat in de gelaagde vuursteun van de brigade gedicht. COMMIT werkt samen met de landmacht en industriële partners aan de ontwikkeling van dit krachtige wapensysteem voor de infanterie.

Dertig jaar bezuinigen heeft diepe sporen nagelaten in de Nederlandse krijgsmacht. Sinds een aantal jaar is er weer ruimte voor reparatie. Dat geldt ook voor de zelfstandige vuursteun binnen de gemechaniseerde brigade van de landmacht. Jaren geleden verdwenen de getrokken mortieren van 120mm uit de inventaris en vonden ze een plek bij het Vuursteuncommando in ’t Harde. Die beslissing wordt nu teruggedraaid met de komst van de CV90 120mm mortier. Dit nieuwe dubbelloops mortiersysteem heeft een hoge vuursnelheid en grote dracht. Door zijn montage onder pantser op het onderstel van een CV90 infanteriegevechtsvoertuig is het wapen mobieler en het personeel beter beschermd tegen scherfwerking.

Vurende Zweedse Granatkastarpansarbandvagn 90 in de sneeuw.
De twee 120mm mortieren zorgen voor flink wat indirecte vuurkracht voor het bataljon.
Achterzijde van een Zweedse Granatkastarpansarbandvagn 90.
Bij het Zweedse leger is de Granatkastarpansarbandvagn 90, zoals die daar heet, nu enkele jaren in gebruik. De Nederlandse versie zal nagenoeg gelijk worden.

‘Binnen een minuut is de CV90 120mm mortier inzetbaar’

Verschil maken

Met de hernieuwde focus op hoofdtaak 1, het verdedigen van de eigen landsgrenzen en die van onze bondgenoten, wordt ook geanticipeerd op een ander soort gevecht. Dat van een hoge intensiteit tegen een gelijkwaardige tegenstander. Het bataljon is voor vuursteun nu nog afhankelijk van de brigade in de vorm van de zware Pantserhouwitser 2000NL om een overwicht op het slagveld te creëren. Maar deze capaciteit is schaars en nodig voor het gevecht van de brigade zelf. De nieuwe mortier stapt in dit gat en is in staat om het gemechaniseerde gevecht adequaat te ondersteunen. Binnen een minuut is de CV90 120mm mortier inzetbaar en ligt de vijand onder vuur. Met deze gevechtskracht en in combinatie met andere wapensystemen kan een commandant in het nabijgevecht direct het verschil maken.

Van de plank

Het nieuwe wapensysteem heeft zichzelf bewezen bij de Zweedse krijgsmacht waar het voertuig officieel is aangeduid als de Granatkastarpansarbandvagn 90 (GRKPBV90). De Scandinaviërs hebben enkele tientallen exemplaren rondrijden die ook bekend staan onder de bijnaam Mjölner, verwijzend naar de hamer van Thor, de god van de donder uit de Noorse mythologie. Als basis voor de gemechaniseerde mortier dient het onderstel van een CV90. Daarop bevindt zich de koepel met twee 120mm mortieren.

Twee Zweedse GRKPBV90’s op een oefenterrein in de sneeuw.
De GRKPBV90 links wordt geladen. Een mechanische arm plaatst de mortiergranaat in de schietbuis.
Het onderstel van de Nederlandse CV90 wijkt af van de Zweedse versie door het verhoogde achtergedeelte. De 120mm mortierkoepels worden daarop aangepast.

‘Het nieuwe wapensysteem heeft zichzelf bewezen’

Op tijd

Het is dus een bestaand product, waarvoor slechts enkele aanpassingen voor de Nederlandse versie nodig zijn. Daarbij gaat het onder andere om de integratie van nieuwe FOXTROT-hardware voor commandovoering, het toevoegen van een mitrailleur op de toren, en de indeling voor de bemanning in het voertuig. Het projectteam van COMMIT werkt nu met de eindgebruiker bij de landmacht en met de producent BAE Hägglunds aan een ontwerpstudie waarin deze eisen worden verwerkt. Specifieke wensen die het ontwikkeltraject verder kunnen vertragen, zitten buiten de bandbreedte van het project en kunnen altijd later worden toegevoegd. Doel van het project is dat het voertuig zo snel mogelijk bij de brigade kan instromen.

Drie Zweedse GRKPBV90’s rijden achter elkaar door een besneeuwd bos.
Ten opzichte van een wielvoertuig kan een rupsvoertuig op veel meer ondergronden uit de voeten en is het daarmee breed inzetbaar.

Op Nederlandse bodem

Vijftien reguliere CV90’s die vanwege financiële beperkingen in het verleden niet in aanmerking kwamen voor de lopende Midlife Update worden omgebouwd tot mortierversie. Dat gaat gebeuren bij het bedrijf Van Halteren Technologies in Bunschoten, in het kader van het programma Industriële Participatie Militaire Goederen van het Ministerie van Economische Zaken. Het bedrijf krijgt van BAE Hägglunds de bouwtekeningen om het werk uit te voeren. Dat de onderstellen al in Nederland staan zorgt voor een flinke versnelling van het productieproces. De koepels worden op maat gemaakt, want het onderstel van de Nederlandse CV90 heeft ten opzichte van de Zweedse versie een verhoogde achterzijde. Speciaal voor de lange Nederlandse militair.

‘Modern en potent mortiersysteem voor de infanterie’

Achterzijde van twee Zweedse GRKPBV90’s op een oefenterrein in de sneeuw.
De inzet van meerdere CV90’s 120mm mortier brengt een grote vuurkracht met zich mee.

Kennis

Omdat het voertuig behoort tot de CV90-familie liggen ook op logistiek en instandhoudingsvlak veel voordelen. De technische kennis is al grotendeels aanwezig, zowel bij de eenheden als bij de industrie. Bij de aankoop van het systeem is ook een munitievoorraad voor drie jaar inbegrepen. De verwerving daarvan wordt al in een vroeg stadium opgestart. Hierdoor kan het complexe kwalificatieproces wat daarbij hoort ook op tijd worden afgerond. Al met al beschikt de landmacht over enkele jaren over een modern en potent mortiersysteem voor de infanterie, dat compleet geïntegreerd kan optreden binnen een gemechaniseerde brigade.

Vurende Zweedse Granatkastarpansarbandvagn 90 in de sneeuw.
Het handmatige laadsysteem maakt de bediening eenvoudig en vermindert kans op storingen.

Snel en accuraat

De CV90 120mm mortier is gebaseerd op de CV9035NL MLU en deelt daardoor veel eigenschappen. Het voertuig heeft een topsnelheid van 70 km/u. Binnen een minuut is het systeem gereed om te vuren op basis van digitale coördinaten. Vanwege de stabiliteit van het platform kan met standaardmunitie zeer accuraat vuur worden afgegeven op maximaal 9 kilometer afstand. Door de dubbelloops uitvoering zijn maximaal 16 schoten per minuut mogelijk waarbij de eerste 4 schoten in 8 seconden worden verschoten. De hoge vuursnelheid zorgt ervoor dat een vijand bijna geen tijd heeft om dekking te zoeken. Door binnen korte tijd met meerdere mortieren een groot aantal granaten op een punt neer te leggen kan een groot tactisch effect bereikt worden, zonder directe onderkenning van het voertuig door de vijand. In het voertuig is opslagruimte voor ruim 100 granaten. De koepel heeft een bereik van 60 graden naar beide kanten. De bemanning is beschermd door pantser tegen kleinkaliberwapens en scherfwerking. Ten opzichte van een wielvoertuig kan de CV90 120mm mortier in een zwaarder terrein worden ingezet.

Twee Zweedse Granatkastarpansarbandvagn 90 bij een bosrand waarvan er een vuurt.