KIXS test innovatieve draadloze verbindingen

Prototype Rapid Response Kit zorgt voor snelle satellietverbinding

Verbindingen zijn essentieel voor een militaire operatie. Maar in een rampgebied ontbreken daar vaak de mogelijkheden voor. Een voorbeeld is hulp na een orkaan in het Caribisch gebied. KIXS, de innovatietak van JIVC, werkt voor dit soort tijdelijke situaties aan de Rapid Response Kit. Een handzaam kastje met schotel dat binnen 15 minuten een verbinding moet kunnen opzetten met het Defensienetwerk MULAN en internet. Gebruiksvriendelijk, versleuteld en razendsnel. Een prototype werd in februari tijdens een landmachtoefening in Duitsland getest.

Een uitkomst bij gebrek aan verbindingen. Dat moet de Rapid Response Kit (RRK) worden die senior innovatiemanager John Stroosnijder en senior beheerder ICT Brian Bron van KIXS samen met andere afdelingen van JIVC ontwikkelen. “De kit is onderdeel van een groter project: Multi Purpose Edge Computing”, vertelt Stroosnijder terwijl hij de op elkaar gestapelde kastjes laat zien die ruim dertig militairen in het Duitse Bergen-Hohne van een snelle en veilige internetverbinding voorzien. Dat klinkt in eerste instantie niet veel, maar voorheen konden slechts twee mensen werken op de verbinding via de Duitse lokale lijn.

MPEC

Multi Purpose Edge Computing (MPEC) waar Stroosnijder naar verwijst, past binnen de projecten bij JIVC/KIXS waarin zogenaamde ontplooide omgevingen eenvoudiger en kleiner worden gemaakt. Met MPEC neemt een militaire eenheid alleen die onderdelen mee die nodig zijn. Stroosnijder: “Vereist een inzet alle beschikbare IT-diensten, dan neem je de volledige uitvoering mee, bijvoorbeeld Titaan. Heb je alleen verbinding met een netwerk in Nederland nodig, dan kan de MPEC-kit gebruikt worden, met minder componenten en minder complexiteit.” Vanuit het MPEC-concept is een variant bedacht die ingezet kan worden als Rapid Response Kit. “De kit is een voorbeeld van MPEC met beperkte autonomie”, aldus de innovatiemanager. “Dat betekent dat een lokaal netwerk met beperkte services mogelijk is en een verbinding met MULAN kan worden gemaakt. Het is daarmee dus geen vervanger voor bijvoorbeeld TITAAN, het netwerk voor operationele eenheden. Daarvoor zijn extra componenten nodig.”

Militaire ervaring

Innovatie staat bij KIXS voorop, en daarom is er veel mogelijk. Stroosnijder en Bron maakten een slimme combinatie van bestaande en nieuwe ontwikkelingen. De jarenlange militaire ervaring van senior beheerder Bron bood bovendien een belangrijke meerwaarde. Na infanterist bij Luchtmobiel en verbindelaar in de stafstafcompagnie doorliep hij de KMS om als sergeant verbindingen aan de slag te gaan. Hij werd meerdere keren uitgezonden naar Irak en Afganistan. “We leveren iets wat praktisch nut heeft in het veld. En het mooie van KIXS is dat we de kans krijgen om onze ideeën in de praktijk uit te testen.”

Low Earth Orbit satellieten

De verbinding van de Rapid Response Kit (RRK) wordt opgebouwd met commerciële satellietdiensten, dit betreft zeer snelle satellietsystemen in een lage baan rond de aarde (Low Earth Orbit). De hele wereld kent dit concept inmiddels van SpaceX van Elon Musk, die het onder de naam Starlink beschikbaar stelt. Het Amerikaanse bedrijf heeft inmiddels 3.500 satellieten ter grootte van een koelkast in een baan rond de aarde en dat moeten er 12.000 worden. Naast Starlink zijn er verschillende andere partijen bezig met de opbouw van dergelijke satellietconstellaties, waaronder ook een initiatief vanuit de Europese Unie. Defensie volgt deze ontwikkelingen nauwgezet, zowel op het gebied van functionaliteit als veiligheid.

Naast de satellietoplossing is verbinding via mobiele netwerken (4G) als backup beschikbaar. Het ontplooien van de kit kost nog geen vijftien minuten. De kleine schotel zoekt zelf verbinding met een satelliet. Het dataverkeer wordt beveiligd met encryptie en anoniem gemaakt zodat het moeilijk herleidbaar is naar Defensie. Verbindingen naar de werkplekken gaan bekabeld of met de telestick via wifi. De snelheden zijn een factor tien tot twintig sneller dan de bestaande lijnen.

Geen kabelbreuken

Voor de verbindelaars van het Bevoorrading- en Transport Commando is de nieuwe techniek een uitkomst. Zij zorgen voor de verbindingen tijdens de oefening en krijgen van KIXS technische ondersteuning bij de installatie. Sergeant-1 Maurits Polderman, stafonderofficier CIS Operatiën bij het National Support Element tijdens de oefening en zijn ‘foxtrot’ (communicatiespecialist, red.) sergeant Fabian Jansen moesten voorheen meters glasvezelkabel op zes meter hoogte hangen. “Doen we nog steeds, als backup-lijn”, aldus Polderman. “Maar dat kost een paar uur de tijd, waarin geen verbindingen mogelijk zijn. Bovendien is de kans op storing door een kabelbreuk veel groter. De nieuwe oplossing levert ons kostbare tijd op die we aan andere belangrijke taken kunnen besteden.”

Draadloos over licht

De KIXS-medewerkers testen in Duitsland nog een andere draadloze techniek: LiFi wat staat voor light fidelity. LED-lichten in een zender en ontvanger knipperen op enorm hoge frequentie, onzichtbaar voor het menselijk oog, en sturen en ontvangen zo datasignalen. Sergeant Jansen tuurt door een kijker naar zijn collega op 150 meter afstand op de derde verdieping van een van de legeringsgebouwen en lijnt zijn TruLifi-zend- en ontvangstsyteem uit. “Wanneer de lampjes op beide apparaten groen licht geven, staan ze op elkaar afgesteld en is verbindingssnelheid tot 1000 Mbit mogelijk, afhankelijk van de afstand”, vertelt Jansen. “In theorie werken ze tot 300 meter afstand maar dan ligt de snelheid lager.” Toch is ook deze draadloze oplossing een goed alternatief voor een bedraad netwerk. Bij de luchtmacht is de techniek al gebruikt om verbinding te maken over de landingsbaan, tussen de commandopost en vliegtuighangars. “Alleen wanneer er iets in de lijn van het licht passeert, ben je tijdelijk je verbinding kwijt”.