Tekst kapitein Saminna van den Bulk
Foto sergeant-majoor Aaron Zwaal

Wat doet Integrated Logistics Support?

Zonder support geen materiaal. Zonder materiaal geen missie of militaire inzet. Daarin maakt Integrated Logistics Support (ILS) het verschil. De afdeling zet momenteel alle zeilen bij. Vier vragen over deze bijzondere sectie van DMO.

Kees Meijer, sectiehoofd ILS: “Van nummering tot benaming: in SAP moet alles kloppen. Ook daar zorgt ILS voor.”

(Wapen)systeem gekocht, een feestelijk onthaal en dan? Mee het voorterrein in! Zorgen dat bijvoorbeeld het voertuig of het schip na eerste gebruik ook operationeel blijft, is waar de collega’s van ILS iedere dag mee bezig zijn. Een proces dat reeds begint bij aanschaf van materieel en reikt tot einde levensduur, vertelt Laura Ballemans (ILS Pool, Directie Projecten). “Voor voertuigen betekent dit dat die overdekt moeten staan. Voor schepen dat het dok groot genoeg is. Hoe werkt het met brandstof? Zijn er genoeg reservedelen, hoeveel moeten we op voorraad hebben? Daarbij: zijn er mensen getraind om het apparaat te onderhouden?” Dan de documentatie, vervolgt sectiehoofd Kees Meijer. “Bij de garage koop je een auto van de plank met een keurig boekje erbij. Bij Defensie zijn aankopen vaak systemen van verschillende configuraties bij elkaar. Dit moet juist zijn vastgelegd.”

ILS is als een spin in het web: “Coördineren en analyseren hoe we materieel zo duurzaam mogelijk inzetbaar kunnen houden is onze taak. Er is per definitie een spanning tussen onderhoud en operationele inzetbaarheid. Dit proberen we zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen”, aldus Meijer. (Foto: sergeant-majoor Gerben van Es).

Het is slechts een greep uit de vraagstukken. De ‘professioneel doemdenkers’ houden rekening met alles wat er mis kan gaan met het systeem en hoe ze daarop moeten inspelen. Het ultieme doel is niet enkel om het materieel beschikbaar te houden, maar ook om de kosten inzichtelijk te maken en duurzaamheid te genereren. De sectie is als een onzichtbare hand achter de operatie. “Als er nooit aan ons gedacht wordt hebben we het goed gedaan. Dan heeft de militair in het veld alles voorhanden om het werk te kunnen doen”, aldus Meijer.

Van extra F-35’s, Reapers, tot Fenneks Mobiele Energie Voorzieningen: de dynamiek binnen ILS is groot.

Met wat voor projecten houdt de sectie zich bezig?

Met 38 collega’s in een mix van burgers en militairen buigen de ILS-managers zich over het voorbereiden van de volledige instandhouding van alle grote militaire systemen voor lucht-, grond- en marine-optreden. En ja, dat is zo omvangrijk als het klinkt. Het werk reikt van Mobiele Energie Voorzieningen tot de aanschaf en het onderhoud van de MQ-9 Reaper. De dynamiek is daarom groot.

Onderhoud vereist soms veel vertrouwen en geduld. Neem de midlife update van de Fennek, zegt Meijer. “We zitten in een overgangsperiode die een aantal jaren zal duren. Gedurende die periode rijden er Fenneks rond met veel verschillende configuraties en onderdelen. Dat vraagt veel van de gebruikers en de onderhoudsgroep.” (Foto: sergeant-majoor Maartje Roos)

Nu het kabinet structureel vijf miljard extra in Defensie steekt is dat bij ILS goed te merken. De operationele gereedheid moet omhoog. Er komen onder andere extra F-35’s bij en de marine krijgt moderne bewapening. “Met veel van de investeringen heeft deze afdeling van doen”, zegt Meijer. “Onze budget was vorig jaar ongeveer 2 miljard. Dat gaat dit jaar al bijna verdubbelen en de komende jaren stijgt het verder. Hoewel we nog flink wat vacatures hebben, wordt het aantal collega’s bij ILS niet ineens vermenigvuldigd met twee. We zullen dus slimmer te werk moeten gaan.”

Tijdens de bouw van het Combat Support Ship wordt intensief samengewerkt tussen de ILS manager, de normsteller, toekomstig gebruikers en instandhouders om de instandhouding in te regelen. (Artist impression: Damen Shipyards).

Een van de onderwerpen waar nu de nadruk op ligt is de grondgebonden luchtverdediging. Een aantal projecten is sinds de inval in Oekraïne in een stroomversnelling geraakt. Ballemans: ‘’Zelf werk ik nu in het maritieme domein, waar het momenteel best druk is met meerdere grote projecten, zoals het Combat Support Ship (CSS) en het Anti Submarine Warfare Frigate (ASWF).’’ Uitdaging is nu om de volledige logistieke supportschil daarvoor te coördineren en tegelijkertijd andere projecten niet uit het oog te verliezen.

Laura Ballemans: “Druk met grote projecten, zoals het nieuwe Combat Support Ship.”

Over mensen

Pratend over materieel en aanverwante concepten wordt een ding vaak vergeten. Het belangrijkste, aldus Meijer? “Ons werk draait om mensen: de wisselwerking van normstellers, de gebruikers en de onderhouders van het wapensysteem en ILS. Het is deze keten die alles draaiende houdt.”

Wat is er veranderd sinds de Russische inval in Oekraïne?

Sinds februari woedt er een groot militair conflict op het Europese vasteland. Bij Defensie lag de focus tot voor kort vooral op hoofdtaak twee, het bevorderen van de internationale rechtsorde. Meijer: “Sinds dit voorjaar is iedereen met de neus op de feiten gedrukt. Defensie was vooral een vredesorganisatie, nu handelen we meer als oorlogsbedrijf.” Het aanschaffen en onderhouden van materieel wordt daarbij steeds belangrijker, vertelt Ballemans: “ILS is niet langer het ondergeschoven kindje. Juist door deze veranderingen moeten onze mensen goed getraind zijn, het materieel gereed en alle documentatie kloppend. Zodat je niet last minute nog zaken moet aanpassen als de situatie daarom vraagt.”

Snelle inzet vraagt om getraind personeel, gereedgesteld materieel en kloppende documentatie. Zoals bij de inzet van de Patriots in Slowakije. Foto: Phil Nijhuis.

Hoe kan ILS militairen nog beter ondersteunen in de toekomst?

Voor ILS is data van groot belang bij de analyse en de coördinatie van de instandhouding van (wapen)systemen. Buiten leveranciers genereren bijvoorbeeld de gebruikers en sensoren van wapensystemen informatie. Meijer: “Nu verwerken we deze informatie richting SAP. In de toekomst zou er van het hardware systeem ook een digitale tweeling kunnen zijn die meer informatie kan combineren.” Het resultaat, aldus Ballemans: “Aan de hand van de data en gebruikersprofielen kunnen we beter anticiperen wanneer we welk onderhoud moeten doen, waardoor het proces steeds efficiënter verloopt. Zo gaan we slimmer om met eigen middelen.”

Een andere kracht ligt in het toewerken naar en toepassen van een internationale standaard binnen ILS, besluit Meijer. “Niet alleen kunnen daardoor onze eigen ILS-processen efficiënter verlopen, maar de communicatie met leveranciers wordt een stuk eenduidiger. En tenslotte komt het de interoperabiliteit tussen verschillende landen ten goede.”

ILS aan de Hogeschool

De Hogeschool Utrecht en DMO hebben in november een samenwerkingsovereenkomst getekend om gezamenlijk een ILS-opleiding op te zetten. Een basiscursus die gedurende 6 weken 1 dag in de week in beslag zal nemen. De Hogeschool Utrecht heeft reeds de opleiding Maintenance and Asset Management in hun aanbod, maar binnen de militaire organisatie werkt dit proces nèt iets anders. De eerste opleiding ILS Management staat gepland om in het eerste kwartaal van 2023 als pilot van start te gaan als interne defensie-opleiding.