Tekst kapitein Saminna van den Bulk
Foto Louis Meulstee
KPU-bedrijf maakt video’s van ceremonieel tenue
Een correct ceremonieel tenue is zeker geen sinecure. Daarom maakt het Kleding- en Persoonsgebonden Uitrusting Bedrijf (KPU-bedrijf) filmpjes van het kleden in het bijzondere pak met behulp van Gamified Peer to Peer Adaptive Learning (GPAL).
Hoe moet de koordsjerp hangen? Hoe dient de pluim te staan? En: wel of geen sabel? Belangrijke vragen, want geen militair wenst met diens ceremonieel tenue (CT) voor paal te lopen tijdens een belangrijk evenement als Prinsjesdag. Om alle kennis omtrent het CT te borgen én om militairen te helpen bij het aantreden in een correct tenue, maakt het KPU-bedrijf video’s waarin de correcte draagwijze van het CT van top tot teen wordt uitgelegd.
Wie alles weet van een correct CT is KPU-medewerkster Sylvia Rietbroek. “Ik kwam 39 jaar geleden net van school af toen ik door Defensie werd gebeld: ze waren op zoek naar kleermakers. Ik ging aan de slag op de werkplaats in Den Haag. Een zelfstandig depot; zo had je vroeger door het hele land van dit soort werkplaatsen. Je maakte mooie dingen mee in die tijd. Zo reisde ik met muziekkorpsen naar onder andere Canada en Nieuw-Zeeland voor onderhoud en reparaties aan de pakken van de muzikanten.”
Defensie kent tientallen regimenten en korpsen met alle hun eigen ceremonieel tenue. Natuurlijk staan alle vereisten van het CT in een map ‘Voorschrift Ceremonieel Tenue’ op het KPU-bedrijf. Maar alle kennis en ervaring van Sylvia en haar collega’s zijn onontbeerlijk. Sylvia: “Alles hangt af van het pak: de een is ingewikkelder dan de ander.”
“Daarom zijn we begonnen met het filmen van de ceremoniële tenues om de kennis van onze medewerkers te borgen”, vertelt Myriam Nijwening, communicatiemedewerker van het KPU-bedrijf en kartrekker van het GPAL-project binnen het KPU-bedrijf. “Na contact van onze plaatsvervangend commandant met MIND besloten we een pilot met GPAL te draaien.”
GPAL?
Het interne videoplatform GPAL biedt de mogelijkheid leerondersteuning te bieden op de werkplek. Iets dat in deze coronacrisis regelmatig werd gebruikt binnen de krijgsmacht. Denk bijvoorbeeld aan het trainen van geneeskundig verzorgers. Door video’s van hun handelingen te uploaden naar GPAL, konden instructeurs hen van de nodige feedback voorzien. Zo konden opleidingen toch doorgaan, op afstand.
Korte en specifieke video’s
Waar dit project begon als middel om de kennis van het personeel audiovisueel vast te leggen, ontstond al snel het idee om de video’s ook voor de dragers van de pakken te maken. Want er gaat nog wel eens iets mis… Sylvia vertelt: “Er stond een keer een foto in de krant van een marechaussee die opgesteld stond voor het woonpaleis van de Koning.” Eén probleem: “De marechaussee had zijn hoofddeksel verkeerd om op, met het oranje bolletje aan de achterkant in plaats van de voorkant.” Kan gebeuren, erkent Sylvia, maar het is een situatie die je koste wat kost wilt voorkomen.
Daarom ging ‘Team CT’ vanaf oktober 2020 aan de slag met de camera. Sylvia is regisseur, Myriam filmt het geheel met haar telefoon, 2 andere collega’s nemen de voice-over en de handelingen aan het pak voor hun rekening. Op de filmlocatie staan 3 poppen opgesteld: één manschap, een adjudant en een officier, die als voorbeeld dienen voor de correcte kleedwijze voor de verschillende rangen. In de clips op GPAL wordt stap voor stap uitgelegd hoe het CT van dat regiment eruit moet zien. Bijkomend voordeel: de video’s zijn kort en specifiek, dus geen eindeloos gescroll door een ellenlange video op zoek naar dat ene stukje informatie dat jij nodig hebt, zoals de draagwijze van de koppel of de fourragères, de koorden aan het uniform.
Myriam benadrukt: “De video’s zijn niet bedoeld als vervanging van de mensen hier: het is echt een extraatje.” Een ‘modern’ geheugensteuntje, aldus Sylvia.
Inmiddels heeft het team, tussen de bedrijven door, 65 video’s gemaakt en geüpload in GPAL. “Met al die regimenten en korpsen zitten we dus ongeveer op een derde”, zegt Myriam. “Toen we begonnen nam het filmen per regiment zo een uur in beslag. Nu kost het ongeveer half uur, we worden er steeds sneller in”, vult Sylvia aan.
Vraagtekens op het laatste moment
Het ceremonieel tenue is het netste pak van militairen, dat enkel bij zeer bijzondere gelegenheden wordt gedragen. Het CT is dan ook een leen-item: enkel militairen met een bijzondere ceremoniële functie, zoals leden van muziekkorpsen of vaandeldragers, hebben vaak een eigen CT. Daarom komen er voorafgaand aan een evenement als Prinsjesdag honderden militairen langs bij het KPU-bedrijf om een pak te passen; nadien wordt het pak weer ingeleverd, gereinigd en waar nodig gerepareerd. Veel tijd om het pak te bestuderen en ‘eigen’ te maken is er dus niet. Hoewel Sylvia en collega’s de pakken volledig gereed maken voor de militair, kunnen er vlak voor het moment suprême altijd nog vragen zijn. Om fouten te voorkomen, kunnen de video’s de militairen helpen zich pico bello voor te bereiden op een bijzondere ceremonie.
Account
Bedoeling is dat de CT’s van alle regimenten eind dit jaar allemaal zijn vastgelegd in audiovisuele parels. “Voordat militairen de video’s kunnen bekijken, moet er eerst een GPAL-account voor hen worden aangemaakt, dat gekoppeld is aan hun mindef-account. Op dit moment heeft nog niet iedereen een GPAL-account, vandaar dat er nog wordt nagedacht over een uitrol in samenwerking met MIND en GPAL”. Vertelt Myriam. “Militairen die al wel een GPAL-account hebben, kunnen de tot nu toe opgenomen video’s al bekijken in de GPAL-app.”
