07

Dit artikel hoort bij: Materieelgezien 05

Duizendpoot voor Defensie

Tekst Kapitein Saminna van den Bulk

“We kunnen het niet meer alleen”, is een veelgehoorde kreet binnen de Defensie Materieel Organisatie. De intrede van de term Gouden Driehoek geeft aan dat Defensie, kennisinstituten en industrie samen moeten optrekken om het beste, meest innovatieve materieel te verwerven voor Defensie. Voor de rubriek In Bedrijf bezoekt Materieelgezien een bedrijf of kennisinstituut dat zakendoet met de DMO. AEC Skyline (met vestigingen in Eelde en Bosschenhoofd) levert al bijna 3 decennia een heel boeket van producten en diensten aan Defensie.

Operations Manager Kim Olde Bijvank op het platform bij AEC Skyline in Eelde.

VMF, DACAS, SA en zelfs ‘rolexen’…. In gesprek met operations manager Kim Olde Bijvank wordt al snel duidelijk: AEC Skyline is misschien een civiel bedrijf, maar de organisatie is zeker geen onbekende met defensie en zijn afkortingen. “De Nederlandse militaire markt vormt dan ook al vanaf het allereerste begin ons specialisme”, zegt Olde Bijvank. 

Het bedrijf vond zijn oorsprong in 1992 met het FLO van een marineman: de voormalig eigenaar van AEC Skyline. “Tijdens zijn loopbaan kocht hij diverse systemen, zoals oefendoelen, in voor marineschepen. Die kwamen uit Amerika: ze waren er simpelweg niet op ons continent. Na zijn pensioen kocht hij een vliegtuig, dat hij aanbood voor het doelslepen. Iets wat Defensie ook zelf zou kunnen, maar het opleiden van mensen kost tijd. Aan ons om onze diensten aan te bieden.”

Eigenaar en algemeen directeur Stef Have, tevens oud-Apache-vlieger: “We zijn enorm trots op ons team dat op eigen kracht Defensie bedient en volop meegroeit in alle ontwikkelingen in de militaire wereld.”

3 taken

“Op dit moment focussen wij ons voor Defensie voornamelijk op 3 taken”, vertelt Olde Bijvank. “Allereerst de ondersteuning bij de training van Joint Terminal Attack Controllers, JTAC’s. Daarnaast zetten wij in op oplossingen voor Intelligence, Surveillance and Reconnaissance, kortweg ISR, met bijvoorbeeld vliegtuigsurrogaten als een motorzwever met sensoren en up-/downlink systemen. Een markt die er jaren geleden nog niet was.” De derde pijler: critical data solutions. “Het integreren van missiesystemen in het platform. Je assets kunnen wel data genereren, maar als je er niet bij kan, heb je er alsnog niets aan. Wij maken het mogelijk om in een afgesloten secure systeem informatie uit te wisselen.”

Nichemarkten

Het doelslepen is altijd een van AEC’s diensten gebleven, maar 3 decennia later is het Defensie-assortiment van het bedrijf enorm verbreed. Voor legio vraagstukken van de krijgsmacht biedt AEC Skyline een oplossing. Vaak begint het met een proof of concept: een product of dienst met potentieel operationele toepassing. AEC investeert, ontwikkelt en experimenteert in samenwerking met de krijgsmacht. Olde Bijvank: “Concept Development and Experimentation is geen eerste taak van Defensie: zij moet zich richten op het operationele. Daarom hebben wij ons daarop toegewijd: wij bieden juist die specialistische middelen en diensten die de krijgsmacht kan gebruiken. Een echte nichemarkt.” 

Een oefenscenario is pas echt compleet met een opblaasbaar doel in de target area, waarmee dreiging vanaf de grond gesimuleerd kan worden. Aan de vlieger hierop te reageren en aan AEC de inflatable targets te leveren.

Dat scheelt Defensie niet enkel tijd, maar ook risicovolle investeringen. Olde Bijvank noemt het werk enorm uitdagend: “We willen continu laten zien wat we kunnen bieden en streven ernaar een one stop shop te zijn voor militaire oplossingen. We innoveren daarom continu en bewegen mee met alle ontwikkelingen op de militaire markt.” 

Have over de Learjet: “Een multifunctioneel platform voor onze werkzaamheden. Het toestel wordt onder andere gebruikt voor doelslepen, maar ook voor het beoefenen van elektronische oorlogsvoering en medium-high Close Air Support-profiles met sensor and downlinks.”

Hieronder enkele voorbeelden van de samenwerking van Defensie en AEC Skyline. 

Rijdende robots

De Robotica en Autonome Systemen (RAS)-eenheid van de Koninklijke Landmacht experimenteert volop met 6 unmanned ground vehicles (UGV’s). Zo’n onbemand voertuig kan tot wel 600 kilo materieel en/of personeel vervoeren en is daarbij inzetbaar bij amfibische operaties. Milrem Robotics en AEC Skyline slaan de handen ineen en staan de krijgsmacht bij om te kijken welke technologische en operationele kansen de rijdende robots Defensie bieden in de toekomst. 

Voorverkenning

Manned Unmanned Teaming, MUMT, biedt vele mogelijkheden. Een voorbeeld. Een drone hangt in de lucht en verkent een vanuit militair oogpunt interessant gebied. De beelden verzameld door die drone worden via een gesloten netwerk met een speciale sensor gestreamd naar een Apache-vlieger verderop. Coördinaten van interessante objecten hoeft de vlieger niet meer op te zoeken: de drone heeft de eerste verkenning reeds uitgevoerd. “Dat scheelt tijd bij bijvoorbeeld een covert operatie”, aldus Olde Bijvank.

Jammers in de lucht

Om vliegtuigen en helikopters op middellange afstand uit te schakelen, beschikt de krijgsmacht onder andere over het grond-lucht-geleidewapensysteem Patriot. Dit apparaat kan echter gejamd worden: aan de eenheden die met het wapensysteem werken hierop te trainen. Daarom biedt AEC Skyline vliegtuigen die deze vorm van elektronische oorlogsvoering kunnen simuleren. 

Luchtsteun door digitaal verzoek

“DACAS, een afkorting van Digitally Aided Close Air Support, is een voorbeeld van 1 van de critical data solutions”, vertelt Olde Bijvank. In een operationele setting kan een JTAC op de grond luchtsteun aanvragen van een Apache of F-35 in de buurt als de dreiging te groot wordt. Voorheen diende de JTAC’er dit verzoek om Close Air Support verbaal door te geven aan de eenheden in de lucht. DACAS biedt de mogelijkheid dit hulpverzoek met broodnodige gedetailleerde informatie digitaal door te zetten van JTAC naar vlieger in 1 beveiligd netwerk. Sneller, nauwkeuriger, controleerbaar en volledig beveiligd.