Tekst Leo de Rooij

GeoStack Project als publieke kennisdeling

Bij de operaties van Defensie speelt het gebruik van topografische kaarten nog altijd een centrale rol. In onze voertuigen, vaartuigen en vliegtuigen zijn kaarten onmisbaar. Met de vraag hoe die tot stand komen, betreed je de wereld van het geo-domein, waar programmeerwerk en de hele werkstroom van geo-data ‘onder de motorkap’ dagelijkse kost zijn. Het GeoStack Project is een publicatie van handleidingen en videos die laat zien hoe het nou eigenlijk echt werkt. 

Wat houdt het GeoStack project in?

Dit is het eerste open source project wat het Ministerie van Defensie onder eigen naam op internet publiceert als publieke kennisdeling (https://The-GeoStack-Project.github.io). Het project is een zelfstudiecursus van het JIVC DataLab, hét expertisecentrum voor datascience van Defensie. In de cursus leer je webapplicaties te programmeren om geodata te plotten op topografische kaarten in 2D- en 3D-weergave. De cursus bestaat uit geïllustreerde programmeer- en installatiehandleidingen en videotutorials plus veel broncodevoorbeelden.Voor elke specialist en geïnteresseerde in het geo-domein dus meer dan voldoende materiaal om mee aan de slag te gaan. Het project is opgezet als programmeercursus voor beginners in geospatial programmeren, maar dus niet bedoeld voor eindgebruikers. Er is best wel enige basiskennis in programmeren nodig.

Dennis Strik met een voorbeeld van een verkenning van datasets: visualisatie van vogeltrekroutes van kraanvogels met GPS-trackers laat de bijzonderheid zien dat een kraanvogel over de Noordzee van Nederland naar Noorwegen vliegt.

Waarvoor is het bedoeld?

Dennis Strik, data engineer bij het DataLab en reservist bij de marine: “De publicatie als open source project is bedoeld als publieke kennisdeling voor de ketenpartners van Defensie. We zien in toenemende mate datagedreven bedrijfsvoering voor meer informatiegestuurd optreden, waarbij het weergeven van met GPS-coördinaten gelabelde data op topografische kaarten steeds belangrijker wordt. Bij het DataLab doen we voor de Defensie Verkeer & Vervoer Organisatie bijvoorbeeld onderzoek met het plotten van routes van dienstauto's voor milieu-inzicht en effectieve inzet.”

Wat hebben we eraan?

Strik: “Bij de krijgsmachtdelen, de DMO en natuurlijk bij JIVC als hét IT-bedrijf van Defensie zijn er veel ‘doeners en makers’ die zelf ook aan de slag willen met het plotten van data op kaartjes. En dan maakt brede kennisdeling het leerproces van het programmeren een stuk laagdrempeliger.

Deze cursus leert hoe je flexibel webapplicaties en dashboards kunt programmeren voor snelle datavisualisatie. Ook handig voor bijvoorbeeld ketenpartners als de kustwacht, politie en douane om applicaties te bouwen die helpen bij het in kaart brengen van incidenten in een bepaald gebied.”

En daarnaast: “Hopelijk stimuleren we met deze publieke kennisdeling de software innovatie in het onderwijs, de kennisinstituten, het bedrijfsleven en onze ketenpartners. Daarmee geven we kennis terug aan de maatschappij die gefinancierd is met publieke gelden.”

Kaart van de crashsite van MH17 bij Grabovo in de Oekraine met gemarkeerde vindplaatsen. Dit soort kaarten en markeringen zijn onmisbaar.
Oekraine, Grabovo. Bij de Recoverymissie van de crashsite van MH17 is een betrouwbare kaart van de omgeving, waarop vindplaatsen zijn gemarkeerd, onmisbaar.

Brede kennisdeling maakt leerproces programmeren laagdrempeliger

Zelf laat ik mijn GPS-wandelingen al aan iedereen zien in Google Earth. Waarom iets uitvinden wat er al is?

“De functionaliteit van 2D en 3D Map Viewer webapplicaties is deels vergelijkbaar. Het verschil is dat je nu leert om zo’n webapplicatie zelf te programmeren, zodat die kan draaien in onze eigen netwerken. Ook kun je de applicatie offline gebruiken, want we hebben immers niet overal in onze missiegebieden internetbereik. Daarnaast is de broncode van eigen applicaties makkelijk aan te passen bij snel wijzigende informatiebehoefte en te delen met andere defensie-organisaties die de broncode dan makkelijk op veiligheid kunnen controleren. Ook wordt het hiermee mogelijk om flexibel eigen kaartmateriaal te kunnen weergeven, mocht de omgeving snel veranderen zoals bij calamiteiten en/of natuurrampen.”

Hoe nu verder met het GeoStack project?

Inmiddels zijn er al diverse GeoStack webinars en workshops gegeven voor zowel de datascientists van het DataLab als voor enkele tientallen collega's van de krijgsmachtdelen. In de komende maanden zal het GeoStack project op het intranet beschikbaar komen voor alle defensie-programmeurs. Dennis Strik: “Het internetproject wordt als open source project door mij en informaticastudent Pieter Lems beheerd. We werken aan uitbreiding van de GeoStack tutorials samen met het datalab van een ander departement waar Pieter zijn geospatial afstudeerproject doet en met een afstudeerder bij ons eigen DataLab. Het DataLab is per 1 januari 2021 onderdeel geworden van JIVC KIXS, dé ICT-innovatieafdeling van Defensie. Bij het DataLab is ‘Geospatial’ 1 van de speerpuntgebieden geworden, waarvoor ik de coördinator ben en dus ook voor het GeoStack project het aanspreekpunt.”

DataLab is per 1 januari 2021 onderdeel geworden van JIVC KIXS, dé ICT-innovatieafdeling van Defensie.

Webinar en Workshop

Voor collega's bij de rijksoverheid is er op dinsdag 30 maart een online GeoStack Webinar van 2 uur over de geospatial datawerkstroom en de software architectuur. Op 7 en 8 april is er een 2-daagse online GeoStack Workshop voor geïnteresseerde programmeurs van de rijksoverheid.
Opgave voor deelname kan via e-mail naar: thegeostackproject@gmail.com.