Luymes en Pelikaan in het nieuw

Schepen gaan weer 15 jaar mee na midlife update

Veel meer dan grijze dozen zijn het momenteel niet: Zr.Ms. Pelikaan en Zr.Ms. Luymes. De eerstgenoemde ligt ontdaan van alle apparatuur voor de wal bij de reparatiewerf van Damen in Den Helder. De andere (foto boven) staat op blokken in een enorme hal op de vestiging in Harlingen. De schepen krijgen een grote onderhoudsbeurt (midlife update) en dat was na 15 jaar varen hard nodig. Ze zijn maximaal belast geweest.

De hoofdmotoren en generatoren van de Pelikaan worden onderhouden, hetzij grondig gereviseerd. Het camerasysteem waarmee de bemanning kan zien wat er op en om het schip gebeurt, breidt uit. Een van de ingrijpendste klussen is het aanpassen van de Pelikaan voor de komst van de FRISC, een zeer snel rubberen onderscheppingsvaartuig. Daarvoor komt er een andere kraan aan boord.

De kombuis, de leefomgeving van de bemanning en de slaapverblijven met de natte groepen neemt Damen ook onder handen. "In de begroting is een post opgenomen voor het gender-neutraal maken van het schip", vertelt de projectleider van de Defensie Materieel Organisatie (DMO), Roy van Kruisbergen. "Het schip voldoet straks weer aan alle eisen van de tijd én Lloyd's Register die 'de APK' van schepen controleert. En uiteraard ook aan de eisen van de zeewaardigheidsautoriteit van de marine."

Weer klaar voor het orkaanseizoen

De werkzaamheden verlopen geheel volgens schema. "We zijn sinds begin januari op het schip aan het werk en binnenkort slepen we het naar Harlingen. Daar wassen we het schip, hydrojetten we de dekken kaal en voorzien haar van verse conservering", licht Jan-Dirk Boomsma, projectmanager van Damen Den Helder, toe. "Daarna komt ze terug naar Den Helder voor de inbouw van nieuwe en gereviseerde apparatuur."

Aansluitend volgen de beproevingen op zee en de terugtocht naar de West, zodat het schip weer voor het begin van het orkaanseizoen in Curaçao is. De overtocht duurt ruim drie weken inclusief de logistieke stops en ontspanning voor de bemanning.

Wereldtop

Wachtofficier LTZ 2 Michael Knoop van de Luymes is met de nieuwe hydrografische apparatuur nog het meest in zijn nopjes. "We zien straks meer op de bodem door betere sonar. De sensoren leveren veel meer data. We maken betere zeekaarten. Voor op de boeg krijgen we een forward-looking-radar die een kilometer ver kan kijken. We zien obstakels onder water eerder dan voorheen. Een groot voordeel als je onbekend water binnenvaart. We horen straks als hydrografen bij de wereldtop."

Nieuwe manier van aanbesteden

Het onderhoud aan de Pelikaan, de Luymes en later dit jaar Zr.Ms. Snellius, is voor de DMO en de Koninklijke Marine op een nieuwe manier aanbesteed. Van Kruisbergen: "We stelden 2 jaar geleden een lijst met onderhoudspunten op en gaven die aan Damen. Zij bouwen de schepen immers en weten er alles van. Waarom zouden wij het wiel opnieuw uitvinden? De opdracht: 'maak een plan voor de midlife update'."

Dat was even wennen, want bij zowel bij de DMO als de Directie Materiële Instandhouding van de marine ontbrak na bezuinigingen de capaciteit om de onderhoudsplannen tot in de puntjes voor te bereiden. "De tijd dat er bij de Directie Materieel Koninklijke Marine 600 medewerkers waren die dat tot in de puntjes konden voorbereiden, is voorbij."

"De nu gebruikte werkwijze doet nog het meest denken aan een onderhoudsbeurt voor de auto", vult projectleider Lems aan. "Wij geven op wat er moet gebeuren en Damen doet het onderhoud. We overhandigden nog net niet de sleutels aan de balie. De nieuwe werkwijze is een stap voorwaarts. De DMO, DMI en Damen groeien naar elkaar toe en werken goed samen." Contractmanager Frans Papp van Damen bevestigt dat. "Het werkt voor ons ook prima. Defensie heeft strengere normen en eisen dan commerciële rederijen. Zo is de documentatie van deze schepen veel gedetailleerder en zijn de voorschriften strenger. Zeg maar vergelijkbaar met de offshore-industrie."