Tekst Jack Oosthoek
Foto Herman Zonderland

Eureka!Cup levert voortvarende ideeën op

Defensie worstelt met een personeelstekort, maar de Defensie Materieel Organisatie hoeft in de toekomst waarschijnlijk niet te vrezen voor een gebrek aan ingenieurs. Aan de landelijke wedstrijd om de Eureka!Cup deden ‘Willy Wortels’ mee die DMO in de toekomst mogelijk verder kunnen opstuwen in de vaart der volkeren. In elk geval namen ze de marine-opdracht zo serieus als een beroepsmilitair zijn missie. “Cool hoor, zo’n onderzeeboot.”

‘Is jullie onderzeeboot toekomstproof?’

Tegen het decor van vliegtuigen en tanks uit een wel erg grijs verleden, presenteren 2 havo-scholieren in het Nationaal Militair Museum ‘hun’ gedachtengoed vol overgave tegenover een jury met militaire en burgerspecialisten van DMO. Verdienen ze de Eureka!Cup? Dat is de hoofdprijs voor de elk jaar te houden wedstrijd voor scholieren van de Stichting Techniekpromotie. De scholieren konden kiezen uit 7 verschillende opdrachten, waaronder het ontwerp voor de onderzeeboot van de (verre) toekomst.

Aan creativiteit en surrealisme geen gebrek. Op de toren van de sub zonnepanelen. In de buik een fitnessruimte. Aan actieve sonars is gedacht, evenals aan bootjes om mee te ontsnappen. Eén van de gepresenteerde onderzeeërs lijkt op een walvis. Juryvoorzitter kapitein-luitenant ter zee Peter de Kooter test de kennis van de jongens en meisjes. Hij is projectteamleider Vervanging Onderzeeboten. Waarom heeft Nederland onderzeeërs? Wat is de reden van jullie keuze voor juist deze schroef? Is jullie onderzeeboot toekomstproof? De meesten hebben hun huiswerk goed gedaan.

Goed uitgewerkt

De DMO-jury beoordeelt de inzendingen op innovativiteit, interieur, onzichtbaarheid (Stealth-eigenschappen) en ‘ontwerpproces’. De Kooter is best onder de indruk. “Er is veel aandacht voor veiligheid, het prototype is in de meeste gevallen goed uitgewerkt. En dat terwijl ze allemaal nog zo jong zijn…” Luitenant ter zee 1 Peter Kok (DMO Maritieme Systemen): “De scholieren hebben met veel zaken rekening gehouden, zoals de Wet van Archimedes. Eén team gebruikte als informatiebron zelfs 2 chefs der equipage van de Onderzeedienst. Goed gedaan!”

Vol overtuiging presenteren havo-scholieren hun gedachtengoed ten overstaan van de DMO-jury.
Luitenant ter zee 1 Peter Kok (DMO Maritieme Systemen) praat na met een groepje scholieren. “Goed gedaan!”

Het winnende team van het Stabrecht College uit Geldrop noemt de Eureka!Cup ‘supervet’. De equipe van Henry Jacobse van het Calvijncollege in Goes valt buiten de prijzen, maar treurt niet. “Bij Defensie konden we ‘fysiek’ iets maken. Cool hoor, zo’n onderzeeboot.” Teamgenoot Joris Blom: “Ik weet nog niet of ik in de toekomst bij Defensie wil werken. Sowieso wordt het geen onderzeeboot. Ik ben ooit bijna verdronken.”

Rijst de vraag wat DMO doet met de inzendingen. De Kooter: “Bij de vervanging van de huidige onderzeeboten leren we sowieso bij. Toch pakken we hier en daar informatie uit de Eureka!Cup mee. Ik ben onder de indruk van de technische kennis van sommige partijen.”

Sommige teams presenteerden een eigenhandig geconstrueerd schaalmodellen van de onderzeeboot.
Het winnende team met de DMO-jury. Linksonder: kapitein-luitenant ter zee De Kooter.

‘Als we dit niet doen, krijgen we onvoldoende technici binnen’

Gebrek aan technici

Met de jaarlijkse Eureka!Cup probeert de Stichting Techniek Promotie scholieren te interesseren voor het vak. Reden is het gebrek aan technici in vrijwel alle bedrijfstakken. Dit jaar doen aan de Eureka!Cup 76 scholen mee. In totaal 10.000 scholieren uit de onderbouw van havo en vwo (14/15 jaar). In de voorrondes kwalificeren zich uiteindelijk 195 teams voor de finale. 45 daarvan kozen voor de marine-opdracht: ‘een robuuste onderzeeër die kan concurreren op een internationaal strijdtoneel.’

De ‘opdrachtgevers’ grijpen de finaleronde tevens aan om zich te afficheren als potentieel werkgever. Kapitein Albert van Dam (luchtmacht), senior Projectofficier van Centrale Recruitment & Projecten van het Dienstencentrum Personeel & Logistiek: “We proberen de scholieren in dit stadium al te enthousiasmeren en te informeren over Defensie. Zonder techniek geen Defensie. Vanzelfsprekend is het afwachten of ze ooit komen. Maar door de onderzeeboot-opdracht weten ze in elk geval dat ze bij ons terecht kunnen.” De Kooter: ”Als we niet meedoen aan deze dag, krijgen we nooit voldoende technici binnen.”

Tijdens de finaleronde liet werving van Defensie de scholieren kennismaken met teamwork. Rechtsboven: kapitein Albert van Dam van Centrale Recruitment & Projecten van het Dienstencentrum Personeel & Logistiek met de winnaars.

Deelnemers

Naast Defensie deden aan de Eureka!Cup mee: de politie (‘verzin een manier om criminelen nog beter op te sporen’); wegbeheerder WOW (‘bedenk een oplossing voor het fileprobleem’); installatiebedrijf Kuipers (‘ontwerp een operatiekamer’); de Rabobank (‘maak een app voor voedselvoorziening op een milieubewuste manier’) en Water ontmoet Water (‘ontwerp een nieuwe energiegenerator met water als bron’). Meer informatie op www.eurekacup.nl.