Tekst André Twigt
Foto sergeant-majoor Maartje Roos

JIVC realiseert top-interoperabiliteit Leopard-tank

Toehoorders keken op toen generaal-majoor Ivo de Jong in zijn toespraak astronaut Neil Armstrong aanhaalde. ‘That’s one small step for man, one giant leap for mankind’ is een nogal ferme uitspraak om de overdracht in München van 2 aangepaste Leopards 2A6MA2 voor het Duits/Nederlandse Panzerbataillon 414 te begeleiden. Maar de plaatsvervangend commandant Defensie Materieel Organisatie koos zijn woorden met zorg. Dat bleek toen hij aan het slot van zijn betoog een gewichtige voorspelling deed.

In München werd de eerste Leopard symbolisch overgedragen aan militairen van Panzerbataillon 414. Foto: Krauss Maffei Wegmann

Armstrong citeren toen hij voet op de maan zette, deed De Jong natuurlijk niet met het oog op de 2 tanks. Hoe geavanceerd ook, de zware pantsers zijn geen grote stap voor de mensheid. Daarentegen heeft volgens De Jong de binnenin gemonteerde apparatuur wel potentie een groot verschil te maken. Een giant leap voor de militaire wereld zogezegd. Om de tanks van 414 volledig op te laten gaan in de commandovoering van 43 Gemechaniseerde Brigade gingen beide landen heel diep.

Ultimo juni beschikt 414 Pzbtl over 17 tanks met BMS, die vloeiend in de commandovoering van 43 Gemechaniseerde Brigade opgaan.

Techneuten van het Joint Informatievoorziening Commando (JIVC) en de Duitse tegenhanger slaagden erin met behulp van interfaces het Nederlandse Battlefield Management System (BMS) te koppelen aan de Duitse gevechtscomputer Centurion. Daarbij namen zij vele aarzelingen voor lief, onder meer op het gebied van soevereine informatieveiligheid. Ook industriële belangen moesten voor deze samenwerking wijken.                      

Het hogere echelonsonderhoud besteedt 414 uit aan een particulier bedrijf, dat ook bij de modificatie van 14 ‘BMS-Leo’s‘ is betrokken.

De impact van de digitale fusie is groot, zowel voor 414 als voor 43 Gemechaniseerde Brigade, waarbij het tankbataljon onder bevel staat. De tanks geven 43 Mechbrig niet alleen vuurkracht. Uitgerust met BMS zijn de machines in staat heel gecoördineerd op te treden, waardoor de kans op de overwinning met sprongen toeneemt. 

De Koninklijke Landmacht least 17 Leopards van de Bundeswehr. De zeggenschap over de inzet berust bij Duitsland.

Geografisch plaatje

BMS mag dan voor het operationele deel van de Koninklijke Landmacht gesneden koek zijn. Voor de Duitse bemanningen van 414 betekent de introductie van de militaire variatie op het internet een regelrechte omwenteling in denken en doen. Niet langer kaart, radio en eigen waarneming, maar veel meer wat op het beeldscherm verschijnt, klinkt door in beslissingen en bevelen. Alle aangesloten eenheden - van niveau (5) tot niveau 1 (soldaat, voertuig) - genereren hiervoor gevechtsinformatie. Resultaat is een wijd vertakt netwerk, dat inzicht verschaft in onder andere waar vriend en vijand zich bevinden. Waar mijnenvelden liggen en hoe eenheidsvakken lopen.

3 Leopards 2A6MA2 werden bij KMW in München aangepast. De overige 14 worden op locatie bij de eenheid in Bergen gemodificeerd.

Op de voet

“Commandanten kunnen vanaf ontplooiing tot einde actie op de voet volgen waar hun pantsers zijn”, vertelt plaatsvervangend bataljonscommandant majoor Chris Sievers. “Zo’n hoge mate van omgevingsbewustzijn stimuleert het tactisch doen en denken enorm. Daarbij biedt BMS een geografische plaatje, compleet met bebouwing en wegennet.”                                                                                                                                                             

VJTF

“De meeste tijd waren we kwijt aan het maken van soft- en hardwarematige koppelingen met het besturingsysteem van de Leopard-tank”, vertelt projectleider Henk van Omme. “Beide landmachten wilden per se een systeem dat aansluit op de commandovoering van beide landen.” Worden de tanks toegewezen aan een ander bataljon dan 414, dan wordt het BMS eenvoudig gedemonteerd en de radio’s weer aangesloten op de Centurion gevechtscomputer. Deze gang van zaken is voorlopig niet aan de orde. Want momenteel wordt alles in het werk gesteld om nog eens 14 gevechtstanks uit te rusten met BMS. Daarmee zijn de eenheden van 43 Mechbrig - die deelnemen aan de VJTF in 2019 - met in totaal 17 stuks verzekerd van de nodige vuurkracht.”  

De Leopards van 414 sluiten zowel op de Nederlandse als de analoge Duitse commandovoering aan.

Uitgroeien

“Voor ons is BMS een tweede natuur”, begint generaal De Jong. “En voor de Bundeswehr is de introductie van dit systeem in hun tanks een regelrechte eyeopener.” Die ‘giant leap’ bestaat er volgens De Jong uit andere Duitse eenheden kennis te laten maken met BMS. Dat zou kunnen leiden tot een nog hechtere integratie tussen bondgenoten. De Jong: “Deze ontwikkeling zou voorzichtig gezegd weleens kunnen uitgroeien tot dé standaard binnen de NAVO.”

Geïnteresseerd

Lieutenant-colonel Marc Meeker onderschrijft die voorspelling volledig. De technicus bij het US Army Research, Engineering & Development Command (Atlantic) steekt niet onder stoelen of banken dat men ook in de VS op zijn zachtst gezegd zéér geïnteresseerd is in wat er in Europa gebeurt. “Interoperabiliteit is een van de belangrijkste speerpunten bij de US Army”, aldus de overste. Momenteel zijn de Amerikanen bezig met een verkenning om de M1A2 Abrams-gevechtstank en het Bradley M3-pantservoertuig te vervangen door één type. Dat geavanceerde, interoperabele  communicatie- en informatiesystemen daarbij een grote rol gaan spelen, spreekt voor zich. “De Duits/Nederlandse digitale fusie zou hiervoor een opmaat kunnen zijn. Wij zijn inderdaad zéér geïnteresseerd.”