Tekst Evert Brouwer

Lancering van nanosatelliet in 2019

DMO was wederom prominent aanwezig op de beurs van de Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid. “We hebben er wat moois van gemaakt”, constateerde Directeur vice-admiraal Arie Jan de Waard tot zijn genoegen.​

Tijdens de manifestatie in Ahoy Rotterdam tekende Defensie een tweetal contracten. Een betreft de overeenkomst tussen Het Commando Luchtstrijdkrachten, en dan met name de afdeling Space, de Technische Universiteit Delft, het Delftse bedrijf Innovation Solutions in Space en de NLR. In 2019 stuurt de luchtmacht de Brik-II de ruimte in. Deze nanosatelliet vliegt in 90 minuten om de aarde en gaat de luchtmacht van onmisbare informatie voorzien. “Zonder navigatie, communicatie en aardobservatie kan Defensie geen operaties meer uitvoeren”, zegt projectmanager luitenant-kolonel Bernard Buijs. “We moeten de kennis voor deze nanosatellieten zelf in huis hebben.”

De nanosatelliet is niet veel groter dan een pak melk.

Inclusief lancering kost alles bij elkaar zo'n 2,5 miljoen euro. “We willen echt de capaciteiten en mogelijkheden onderzoeken. Dus: what's in it for us. Samenwerking met andere landen ligt daarbij voor de hand om een compleet beeld en een volledige werelddekking voor bijvoorbeeld communicatie te krijgen”, legt overste Buijs uit.

Een van de onderzoekspunten is de ionosfeer, een laag rondom de aarde die effect kan hebben op communicatie- en navigatieapparatuur. “Het is wel prettig als je in de woestijn van Mali verzekerd bent van communicatie of in ieder geval weet wanneer er geen of slechte verbinding is”, vindt Buijs. “Daar waar geen internet is, kun je gebruik maken van deze satelliet. 

Projectmanager luitenant-kolonel Bernard Buijs bij zijn ‘surprise’: de Brik-II.

Kosten

Natuurlijk, tal van landen zijn ermee bezig en de ruimte hangt inmiddels redelijk vol met grote en kleine satellieten. De Brik II, een verwijzing naar het allereerste vliegtuig van de luchtmacht, is een kleine (nano)satelliet. “Je kunt alles in een keer willen, maar dan ben je jaren bezig met de ontwikkeling. Naast hoge kosten is dan je soft- en hardware eigenlijk al bij de lancering verouderd. Nu kunnen we de laatste vindingen inbouwen en dus letterlijk een goed beeld krijgen van wat Defensie met zo'n satelliet kan”, aldus Buijs.

Druk

Informatie verzamelen is het belangrijkste doel van de Brik-II, die zo'n 3 jaar om de aarde blijft draaien. Dat gaat met een snelheid van 7 kilometer per seconde in wat Buijs een 'agressieve omgeving' noemt. “Vanuit India is onlangs een raket met 104 nanosatellieten gelanceerd. Het wordt behoorlijk druk daarboven.”

De groep luchtmachters die verantwoordelijk is voor de nanosatelliet bijeen.