Defensiebegroting 2017

Het is altijd weer een feestelijk moment als onze Koning door de straten van Den Haag rijdt – voor het eerst in de glazen Koets – op weg naar de Ridderzaal. De derde dinsdag van september staat traditioneel in het teken van de begroting. De toonzetting van de Miljoenennota was dit jaar positief; ook voor Defensie. Nederland heeft veel om trots op te zijn, was de boodschap, zeker nu we na een zware crisis weer meedoen in de kopgroep van Europa. Boven alle positieve ontwikkelingen hangen echter ook “onzekere internationale ontwikkelingen”. Denk aan terrorisme, instabiliteit aan de buitengrenzen van Europa en de Brexit.

Daarom heeft het kabinet besloten weer structureel te investeren in Defensie. Met de eerdere verhogingen van het Defensiebudget in de afgelopen jaren loopt dit op tot 870 M€.

Zijn daarmee alle uitdagingen opgelost? Nee, beslist niet! Toch ben ik ervan overtuigd dat het glas halfvol is. De opgaande lijn is echt weer ingezet. Ons kabinet onderkent de onzekere internationale ontwikkelingen en het belang van een vitale krijgsmacht en investeert daarom ook weer structureel in de krijgsmacht.

Tastbaar

Merkt de krijgsmacht en de DMO als onderdeel van die krijgsmacht daar morgen direct iets van? Nee, ook dat is niet het geval. De effecten van de zeer ingrijpende bezuinigingen worden vaak pas vandaag de dag in alle omvang tastbaar. Het kost tijd om die om te buigen. Daarbij zit onze “can do mentaliteit” ons soms in de weg. Militairen wordt bij hun eerste opleiding geleerd dat je continu grenzen moet kunnen verleggen en dat het lichaam veel meer kan dan het hoofd soms denkt. Deze instelling is in onze gereedstelling en tijdens missies een groot goed; echter, als je dit te vaak in de “reguliere” bedrijfsvoering doet, dan kan je dat lelijk opbreken. Het niet makkelijk “nee” zeggen – door militairen en burgermedewerkers – leidt ertoe dat je inteert op je reserves. Het resultaat is dat defensie wel eens werd verweten een “zwart gat” te zijn: je zet er iets bij, je haalt er iets weg en ze blijven precies hetzelfde doen! Het lang volhouden van dit grens verleggen in tijden van zeer ingrijpende bezuinigingen heeft ertoe geleid dat we in een “uitgewoond huis hebben gewoond.”

Onmisbaar

Dit uitgewoonde huis krijgen we met de intensiveringen van onze begroting weer in de basis op orde: het licht brandt weer, de verwarming doet het weer, er komt weer behang op de muren en de vloerbedekking wordt vervangen. Wij leveren daar als DMO een onmisbare bijdrage aan. Voor het finaal op orde krijgen van de basisgereedheid gaat de DMO ongeveer een kwart van het toegekende bedrag uit de Defensiebegroting 2017 uitgeven aan zaken zoals brandstof, kleding, IT en munitie.

Voor de toekomst valt natuurlijk nog het nodige te wensen. In de metafoor van het huis: dat verdient gezien de veranderende omgeving aanpassingen. Het moet worden verbouwd en ook ondersteunende zaken zoals de CV-ketel moet worden vervangen. In defensie bewoordingen: intensiveringen zijn nodig in combat support, combat service support, de vervangingsprogramma’s (het Defensie Investeringsplan) en de doorontwikkeling van de krijgsmacht. Het is spannend wat er bij de verkiezingen in 2017 gaat gebeuren en welke keuzes een nieuw kabinet vervolgens maakt.

Vertrouwen

Het is in ieder geval nu aan ons om het in ons gestelde vertrouwen verder waar te maken. Om die stappen te zetten om daadwerkelijk de basisgereedheid geheel op orde te krijgen. Waarmee we ook aan de buitenwereld kunnen laten zien wat we daar aan doen en waar we ons geld aan uitgeven. Daar moeten we transparant en helder over zijn; in dat uitgewoonde huis willen we immers niet meer wonen. Daarvoor is onze taak te belangrijk: beschermen wat ons dierbaar is!

Vice-admiraal Arie Jan de Waard
Directeur DMO