Kolonel Lou Hermens: ‘Vliegveiligheid is doorgaand proces’

‘Je moet wel een heel goed verhaal hebben als een vliegtuig verongelukt en je hebt niet de maximale veiligheidsmaatregelen genomen.’ Kolonel Lou Hermens, hoofd afdeling Luchtvaartsystemen windt er geen doekjes om. Strenge veiligheidseisen zijn nodig, ook in de militaire luchtvaart. ‘We doen er namens DMO alles aan om de veiligheid van de militaire vliegtuigtypes van Defensie op het noodzakelijk veiligheidsniveau te krijgen én te houden. ‘

Bij de verwerving en de instandhouding van een vliegtuig komt het nodige papierwerk kijken om aan te tonen dat het type voldoet en blijft voldoen aan de veiligheidseisen. Maar dat nemen we voor lief’, zegt Hermens, 'want onze mensen hebben er recht op dat ze kunnen werken met effectieve wapensystemen die veilig zijn in het gebruik.’

Ultiem bewijs

‘Bij de aanschaf van een nieuw vliegtuig stellen we vast aan welke veiligheidseisen het type moet voldoen. Vervolgens gaan we aantonen dat ook daadwerkelijk aan deze eisen wordt voldaan. Dat wordt in onze wereld het certificeren van het vliegtuigtype genoemd.  De  Militaire Luchtvaart Autoriteit (MLA) volgt dit proces nauwgezet. Nadat we een certificeringsrapport hebben geleverd en is aangetoond dat alle eisen naar tevredenheid zijn ingevuld, verstrekt de MLA een Militair Type Certificaat (MTC). Dit is het ultieme bewijs dat het type luchtwaardig en dus veilig is.’

Op het certificaat staan onder andere de vlieglimieten genoemd. Ook de belangrijkste boekwerken, de zogenoemde MTC-boekwerken zoals de flight manual en het preventief onderhoudsprogramma, maken deel uit van dit MTC. ‘Het initieel certificeren is één. Het MTC behouden gedurende het gebruik van het vliegtuigtype is minstens zo belangrijk. In die rol ben ik als hoofd van de Afdeling Luchtvaartsystemen voor de MLA tevens de zogenoemde MTC-houder binnen Defensie’, stelt kolonel Hermens. ‘Een certificaat is onder meer gebaseerd op de prognoses van het gebruik en dat gebruik kan gedurende de instandhouding veranderen. Kijk eens naar de Cougar. Die helikoper hebben we zo aangepast dat dit type ook vanaf een marineschip kan worden gebruikt voor het kunnen uitvoeren van antipiraterijmissies.’

Aantonen

Daar is heel wat aan vooraf gegaan om dat mogelijk te maken. ‘Zo is het toestel voorzien van aanvullende communicatiemiddelen’, aldus Hermens. ‘Er  zijn diverse voorzieningen getroffen om de helikopter beter bestand te maken tegen de zoutwateromgeving. De veranderingen  in het ontwerp moet je nauwkeurig beschrijven en weer certificeren. Daarbij moet je dus opnieuw aantonen dat het type blijft voldoen aan alle gestelde veiligheidseisen. Dat mogen we overigens zelf doen bij kleine (minor) wijzigingen. Maar bij aanpassingen die bijvoorbeeld  de vlieglimieten van het toestel beïnvloeden is dat anders. Bij die zogenoemde major ontwerpwijzigingen moeten we onze certificeringsactiviteiten en de daaruit voortvloeiende resultaten ter goedkeuring voorleggen aan de MLA.’

Geen bezwaar

Ook in den vreemde krijgt de afdeling van Hermens met ingewikkelde materie te maken. ‘De brandstof in Mali verschilt van die bij ons. Onze Apaches zijn echter niet gecertificeerd om met dit type brandstof te mogen vliegen. Indien de helikopter lang, zonder aanvullende maatregelen vliegt, kan het brandstofsysteem vervuild raken. Met mogelijke verstoppingen tot gevolg. We zijn nagegaan welke aanvullende onderhoudsmaatregelen nodig zijn om dit soort nadelige effecten zo veel mogelijk te voorkomen. We hebben vervolgens een verklaring afgegeven aan de gebruiker. Als MTC-houder is er geen bezwaar onder voorwaarde dat alle aanvullende onderhoudsmaatregelen worden uitgevoerd. Met deze zogenoemde No Technical Objection kan de gebruiker bij de MLA toestemming vragen om in Mali te vliegen met de afwijkende brandstof. We certificeren in dit geval dus niet, maar we hebben wel aangegeven onder welke voorwaarden de Apaches hiermee tijdelijk mogen vliegen.'