Defensiebeer beschermt bemanning tegen explosieven

Kodiak ondersteuningsvoertuig: veilig in onveilige situatie

Voorwaarts gaan terwijl op enkele meters afstand mijnen ontploffen. Niet bepaald een aantrekkelijke situatie. De bemanning van het Kodiak ondersteuningsvoertuig zoekt daarentegen juist dit soort gevaren op. 

‘Met dit genie-doorbraaksysteem banen wij in een minuut een veilige doorgang van ruim 150 meter, door explosieven tot ontploffing te brengen. En dit terwijl iedereen veilig in het voertuig kan blijven zitten’, zegt projectleider Jacques Roosenboom van de DMO.

Op het oefenterrein van de Leusderheide in Leusden klinkt vanuit de verte een krachtig gebrom. Naast het geluid verraden diepe sporen in het zand dat een imposant voertuig het gebied doortrekt. DMO en TNO testen het elektromagnetische ruimsysteem van de Kodiak. Roosenboom: ‘Dit onderdeel zit geïntrigeerd in de immense ploeg van het voertuig en zorgt dat explosieven met elektrische ontstekers in het voorterrein ontploffen. De genietankbemanning speurt dus niet specifiek naar mijnen, maar maakt met behulp van de Kodiak binnen een kort tijdsbestek een veilige doorgang in mijnenvelden.’

Veilig in onveilige situatie

Voorwaarts trekken door een explosiegevaarlijk gebied trekken kent grote risico’s. De Kodiak is daarom compleet ontwikkeld en gebouwd met het oog op veiligheid van de bemanning. Sergeant-majoor Jeffrey Feij van het Opleiding en trainingscentrum Genie is als gebruiker betrokken bij de testfase van de Kodiak. ‘Behalve de reguliere pantserplaten van het onderstel van de Leopard-II heeft de Kodiak veel meer extra beveiliging. Zo beschikt het voertuig over bescherming tegen scherfwerking. Voor de kenners: bombletprotectie aan de buitenzijde en spall-liner aan de binnenzijde. De zijkanten kunnen een geïmproviseerd explosief (IED) aan en vanzelfsprekend is er een beschermingsplaat in de bodem om de effecten van een mijnexplosie te minimaliseren. Als er dan een explosief onder de Kodiak tot  ontploffing komt, is de bemanning van het voertuig ook maximaal beschermd. De 4-puntsveiligheidsgordels houden iedereen op z'n plek en de stoelen zijn aan het dak gemonteerd, zodat de inzittende de klap niet al te zeer opvangen.

Dodelijk flesje water

Aan de binnenzijde zijn meer veiligheidsmaatrgelen aangedragen door DMO. ‘De lessen van eerdere missies zijn meegenomen in de ontwikkeling van de Kodiak’, meldt Feij. ‘Door de kracht van een klap is loszittend materiaal gevaarlijk. Een flesje water kan al dodelijk zijn. We kennen genoeg voorbeelden dat bemanning in pantserwagens gewond raken of zelfs overlijden door losvliegend materiaal. In Kodiak is daarom extra bergruimte aan de buitenzijde aangebracht, zodat veel veilig achter slot en grendel zit.’

Binnen de pijlen

Om achterop komende eenheden veilig doorgang te bieden, heeft de Kodiak een bijzonder markeersysteem. Aan beide zijden van het voertuig zit een mechanisme met 50 pijlen. ‘Deze schieten we de grond in. Zo weten eenheden waar het veilig is om te lopen of te rijden. Het systeem is zo krachtig dat de pijlen zelfs door asfalt heen gaan. Door de ledlampjes, die alleen zicht baar zijn vanaf de rijrichting, vormen verplaatsingen in het donker ook geen probleem’, vertelt Roosenboom. 

Functionele luxe

Ondanks al die beschermde onderdelen is ook aan comfort gedacht. ‘De Kodiak heeft airco en comfortabele stoelen’, lacht Feij. Volgens de sergeant niet geheel onbelangrijk. ‘Bij het werk van de genisten komt genoeg spanning kijken. Uiteindelijk is dit luxe met functioneel belang. Ook dit onderdeel van de Kodiak bewijst dat bij de ontwikkeling vooral gedacht is aan de bemanning van het voertuig.’