Tekst KAP Kirsten de Vries
Foto SGT Gregory Fréni, KPL-1 Eljoenai Ranoe | video: SM Ruud Mol

11 Luchtmobiele Brigade en DHC slaan handen ineen tijdens Falcon Autumn

521 voertuigen die over de weg van Nederland naar Polen verplaatsen, 8 Chinooks, 7 Apaches en zo’n 1.000 militairen. Om te zeggen dat voor Falcon Autumn groots is uitgepakt, is nogal een understatement. Het belangrijkste doel van de oefening: zorgen dat 11 Luchtmobiele Brigade en het Defensie Helikopter Commando (DHC) elkaar nóg beter weten te vinden. Samen vormen zij als 11 Air Manoeuvre Brigade immers een snelle NAVO-reactiemacht.

Het is 06.00 uur en nog pikkedonker op het Poolse vliegveld Ziemsko. Als de zon al plannen had om nog door te breken, verhindert de dikke wolkenlaag dat. De regen tikt zachtjes op de landingsbaan, nadat het al een kletsnatte nacht was. Wie om zich heen kijkt, vermoedt niet dat 11 Luchtmobiele Brigade zich samen met een Poolse eenheid in de omringende bossen verstopt om straks het vliegveld in te nemen. Het is doodstil.

Op linie

Na een kwartier doorbreekt gerommel in de verte die stilte; het afweergeschut laat van zich horen. Het teken dat de aanval zo gaat beginnen. Als eerste melden Poolse verkenners zich. Zij kijken of het veilig is om zo de air strip op te gaan. Iets voor zevenen wordt duidelijk wat de plannen zijn: springend, op linie, steken de Polen en meerdere compagnieën van 13 Infanteriebataljon de landingsbaan over. Eenmaal veilig aan de overkant zuiveren ze het bos om daar een commandopost op te zetten. De opdracht is om het vliegveld in handen te houden.

Poolse en Nederlandse militairen steken al springend vliegveld Ziemsko over.
Springend steken 13 Infanteriebataljon en Poolse militairen de landingsbaan over. De opdracht: vliegveld Ziemsko veroveren en in handen houden.
Portret van sergeant Jordy
Sergeant Jordy.

‘Op de brug hebben we contact gehad, daar reageerden we met vuur op’

Weerstand van de vijand

Op de avond ervoor is de actie in gang gezet op oefenterrein Zegrze Pomorskie. Chinooks brengen de mannen van 11 Luchtmobiele Brigade dan tot op een 6 à 7 kilometer van het vliegveld. Vanaf daar gaan ze te voet naar Ziemsko. Dat gaat niet zonder slag of stoot, vertelt groepscommandant sergeant Jordy. “Wij hadden als neventaak om te kijken of de voertuigen ook over onze route konden. Daarbij zijn we op weerstand van de vijand gestuit, die had een hindernis over de brug gelegd waar wij overheen moesten. Dus die moest de genie ruimen. Ook op de brug zelf hadden we contact, daar hebben we met vuur op gereageerd. Andere pelotons kregen te maken met dronestrikes.”

Bekijk hier de beelden van 11 Luchtmobiele Brigade die opgepikt wordt door het DHC om vliegveld Ziemsko in te nemen.

Snelheid en agressiviteit

Om de oefening zo realistisch mogelijk te laten verlopen dragen de militairen een systeem dat aangeeft of en waar ze geraakt zijn. Als ze ‘gewond’ zijn, worden ze behandeld. Zijn ze ‘dood’, gaan ze tijdelijk het veld uit. Zo worden verliezen die ze in de strijd kunnen oplopen zoveel mogelijk nagebootst. Helemaal gericht op Hoofdtaak 1 dus, iets dat de luchtmobielers sowieso op het lijf geschreven is.

‘Wij hebben daar een stokje voor gestoken’

“Wij brengen hier snelheid en agressiviteit. Zeker in het achtergebied kunnen wij die Russische special forces (de oefenvijand, red.) gewoon uitschakelen. Hun plan was om luchtlandingstroepen te laten komen en daar hebben wij een stokje voor gestoken. Voor de volgende actie gaan we een verdediging inrichten om de opmars van de Russen te stoppen die over de zuidelijke as zijn doorgebroken.”

Militair op voertuig en militair kijkt zijn wapen na.
“Wat wij hier brengen is snelheid en agressiviteit”, vertelt de groepscommandant.
Soldaat-2 Jarco zittend in het gras
Voor soldaat-2 Jarco is Falcon Autumn zijn eerste grote, internationale oefening.

Moeilijk terrein

Jarco was een van de ‘Stoters’ belast met het nazuiveren van het veroverde terrein. Voor de soldaat-2 is Falcon Autumn zijn eerste grote internationale oefening. Doorweekt van de regen, zittend in het hoge gras, is hij niet ontevreden over de eerste actie op Ziemsko. “Wij zijn op linie gekomen en zijn lopend voorwaarts over het object heen gegaan. Dan is het kijken of je dingen tegenkomt die daar niet horen. Wij hebben nog niks aangetroffen, maar de actie is natuurlijk pas echt een succes als we de hele opdracht goed hebben afgerond.”

Dat de oefening in Polen is, ‘is een goeie zaak’, meent Jarco. Het terrein en de omstandigheden zijn er anders dan ze gewend zijn en dat draagt bij aan de geoefendheid. “Het is hier flink wat ruiger, het is een moeilijk terrein; veel struiken en bomen, meer hoogteverschil. En de wegen zijn vaak niet goed.”

Militairen verkennen het bos.
Het bos na de landingsbaan wordt gezuiverd om daar vervolgens een commandopost op te zetten.

Air Manoeuvre Task Force

Sinds de inval van Rusland in Oekraïne is het meer dan ooit noodzakelijk voor de NAVO om het eigen grondgebied te beschermen en een afschrikkend effect na te jagen. 11 Luchtmobiele Brigade en het Defensie Helikopter Commando hebben in het kader daarvan de handen ineengeslagen. Zij werken samen aan een Air Manoeuvre Task Force (AMTF) die snel inzetbaar is. Volgens het NATO Force Model (NFM) moeten ze in de toekomst binnen 10 dagen overal ter wereld paraat kunnen zijn.

Spanning en adrenaline

Deze NFM-taak hangt als een spreekwoordelijke paraplu boven de oefening. De relevantie ervan krijgen de Stoters in Polen regelmatig te horen. “Het belang ervan wordt wel steeds aangehaald. Om volle bak te oefenen daarvoor is cruciaal. Falcon Autumn is een grote, mooie oefening voor ons om nog beter te worden richting die taak en sowieso voor Hoofdtaak 1. Dat is allemachtig belangrijk. Ikzelf leer hier echt ontzettend veel.”

Maintenance werkt aan een Apache en aan een Chinook.
Het DHC leverde 8 Chinooks en 7 Apaches voor Falcon Autumn.

Een leerpuntje waarbij hem letterlijk even het zweet uitbrak: teveel kleding dragen. “Oftewel: beter kijken wat je aan hebt”, vertelt hij lachend. “Ik begon met best veel lagen, dat was meteen erg warm. Het eerste stukje lopen was ik gelijk leeg gezweet. Maar als ik terugkijk naar het begin van de oefening was sowieso alles nieuw voor me. Toen ik de Chinook instapte, voelde ik zeker nog wel wat spanning en adrenaline, want dit is het echte werk. Nu ben ik er helemaal klaar voor om mooie dingen te doen.”