02

Dit artikel hoort bij: Landmacht 08

Niet alleen proppen en droppen

Tekst André Twigt
Foto Martin Bos, KPL Gregory Fréni, Sectie Communicatie 11 LMB | video: SLD 1 Hilbert Buter

Falcon Leap is veel meer dan parachutespringen

Wie zegt dat airborne oefeningen niets meer voorstellen dan parachutisten in een vliegtuig proppen om ze verderop weer te droppen, vindt majoor Igor op zijn pad. Van een afstandje lijkt het misschien een makkie om mens en materieel door de lucht naar de plaats van bestemming te brengen. Maar de meervoudig projectofficier van Falcon Leap weet wel beter: “Qua planning en uitvoering is dit net een brigade-oefening met drie bataljons.”

Check de clip!

Een Amerikaanse militair ontvangt zijn Nederlandse parawing.

Operatie Market Garden

Wist je dat Falcon Leap ooit is begonnen als voorbereiding op de jaarlijkse, massale herinneringssprong voor Operatie Market Garden? Tijdens de grootste luchtlandingsoperatie van de Tweede Wereldoorlog werden met name Amerikaanse, Britse en Poolse para’s in 1944 massaal in de buurt van bezet Arnhem gedropt om een ruim honderd kilometer lange invasieroute richting Noord-Duitsland te creëren. Hiervoor moesten negen bruggen worden ingenomen, waarvoor een massale inzet van parachutisten benodigd was. Helaas bleef het succes van Market Garden beperkt tot de bevrijding van Eindhoven en Nijmegen. Het vestigen van een o zo belangrijk bruggenhoofd over de Rijn mislukte.  

Vliegbasis Eindhoven is het epicentrum van de oefening Falcon Leap.

Toonaangevend

78 jaar later zijn de tijden flink veranderd. De tegenstanders van toen behoren al jaren tot de vaste deelnemers aan Falcon Leap, een oefening onder leiding van 11 Luchtmobiele Brigade. De Duitsers doen broederlijk mee aan de massale herdenkingssprongen, waarvoor Falcon Leap nog steeds de opstap vormt. Inmiddels is de oefening veel meer dan dat. Want Falcon Leap groeide door de jaren heen uit tot misschien wel de toonaangevendste oefening van de NAVO in haar soort. Debet daaraan is onder meer de indrukwekkende lijst internationale deelnemers, onder wie nieuwkomers Griekenland en Portugal.

Beelden van de massale jaarlijkse herinneringssprong voor operatie Market Garden.

Toonaangevende oefening in haar soort

Verleden

Vertegenwoordigers van beide landen zijn ook naar de Lage Landen gekomen om kennis en ervaring te vergaren en te werken aan interoperabiliteit. En hoewel het bij Falcon Leap allang niet meer alleen om Market Garden draait, blijft het verleden deel van de oefening uitmaken. Zo doen alle deelnemers een veldtoer langs markante historische plekken. En ook bevat het oefenprogramma mooie verwijzingen naar het verleden. Zo is de eerste springlocatie in de tweede, finale oefenweek steevast drop zone X-Ray bij Renkum. “In 1944 zetten Britse pathfinders hier als eersten voet aan de grond om met zogenoemde Eureka Beacons vliegtuigen naar de juiste drop zone te dirigeren.”

Inzet Falcon Leap nabij springlocatie Houtdorperveld.

Verleden blijft een interessante rol spelen

Lastige puzzel

Tijdens Falcon Leap wordt flink uitgepakt. Massale paradroppings, inzet van moderne technieken om zware ladingen af te werpen en de inzet van drones maken de oefening tot een unieke gebeurtenis. De burgerbevolking krijgt van dit alles minder mee dan voorgaande jaren. Om te voorkomen dat mensen massaal bij de oefenlocaties opduiken, geeft majoor Igor geen ruchtbaarheid aan wat op welk tijdstip gebeurt.  

Het is de eerste keer dat para’s tijdens Falcon Leap uit een heli springen.

Regels kunnen oefenen tot een lastige puzzel maken

Talloze regeltjes

Volgens de expert is het typisch voor luchtlandingsoperaties dat veel zaken achter de schermen gebeuren. Het karakteristieke beeld van de para hangend onder zijn chute geeft nog geen tiende weer van wat erbij komt kijken zover te komen. Afgezien van een uitgebreide logistiek, een complexe planning en strakke fasering in tijd zijn er ook nog talloze regeltjes die in de militaire luchtvaart gelden en die oefenen tot een lastige puzzel maken. “Om met twaalf nationaliteiten het juiste personeel met de juiste parachute in het juiste vliegtuig te krijgen, vergt veel voorbereiding.” Daarbij moet ook het weer meezitten. De negenhonderd deelnemers aan editie 2021 mogen niet klagen. Slechts een enkele keer is het wolkendek te laag om te springen en ladingen af te werpen. “Vertraagde of sprongen die niet doorgaan, horen bij het leven van een para”, aldus Igor.  

Op vliegveld Deelen vinden cargo-droppings plaats.

Kunstje

Nieuw tijdens editie 2021 van Falcon Leap is het springen uit helikopters, zowel met static line als vrije val. Ook voor de Nederlandse para’s is dit een eye opener. Voor nieuwkomer Griekenland is deze wijze van opereren gesneden koek. De jump masters van majoor Filippos hebben ruime ervaring met de Chinooks, waarvan de Amerikaanse landmacht er twee ter beschikking stelt. “Fijn om te laten zien dat wij deze inzetmethode beheersen. De Poolse en Duitse collega’s waren er erg enthousiast over.”

Falcon Leap is inmiddels uitgegroeid tot misschien wel de toonaangevendste oefening op het gebied van airborne-optreden binnen de NAVO.

Complex

Spin in het web tijdens Falcon Leap is de G3 Air Cell. 24 uur per dag, zeven dagen per week begeleidt deze groep van twintig specialisten alles wat in de lucht en op de grond gebeurt. Van het gebruik van drones tot zaken als airspace management, computerondersteuning en slaapplaatsen. “Igor: “Het busplan om alle para’s na iedere wave weer op te halen is minstens zo complex als het vliegplan voor de vliegtuigen. Bij airborne oefeningen is er heel veel om rekening mee te houden.”