04

Dit artikel hoort bij: Landmacht 07

‘Geef je mensen de vrijheid’

Tekst KAP Jaap Wolting
Foto Mediacentrum Defensie, archief

Generaal Beulen trekt pak definitief uit

Voormalig C-LAS luitenant-generaal b.d. Leo Beulen meldt zich voortaan met z’n veteranenpas bij de poort, mocht hij een kazerne op willen. Op 28 augustus nam ranggenoot Martin Wijnen het stokje over en ging Beulen met functioneel leeftijdsontslag. Vanuit de Bevelhebberskamer blikt hij terug op z’n tijd als C-LAS.

Rechterhand in de broekzak, beetje onderuitgezakt in zijn stoel, ontspannen. Er zijn aanvoerders van 20.000 man die er minder relaxed bij zitten. Luitenant-generaal Leo Beulen lijkt niet snel onder de indruk. Hoe gaat hij na 28 augustus (interview dateert van 19 augustus, red.) om met de switch van Commandant Landstrijdkrachten naar pensionado? “Weet je wat me straks het gekste moment lijkt? Zo’n 3 weken na de overdracht, wanneer ik niet voor de zoveelste keer naar een nieuwe werkplek ga. Er ís simpelweg geen nieuwe baan.”

‘We zijn er ook gewoon om te vechten’

Alles ijlt na

Toen Beulen in 2016 het commando over de Koninklijke Landmacht kreeg, scheen er qua financiën eindelijk licht aan het einde van de tunnel. “Maar zelfs toen ik startte, merkten we nog veel van de gevolgen van de enorme bezuinigingen uit 2011. Iedereen die denkt dat de gevolgen daarvan na 5 jaar verdwenen zijn, vergeet dat bij Defensie alles na-ijlt. Interen op reservedelen, snijden in de staven, eenheden stopzetten, munitie niet aanschaffen. 
Nu, 3 jaar verder, is het allerbelangrijkste dat we weer geld hebben om te groeien. In de periode dat ik C-LAS was, kwam het besef dat we er niet alleen zijn voor stabilisatieoperaties. We zijn er ook gewoon om te vechten voor het verdragsgebied als dat nodig is. Alles is niet meer hosanna, terwijl dat bij de NAVO-top in Lissabon in 2010 wél zo leek.”

‘De bezieling van het personeel was altijd overal aanwezig’

Rust in de tent

De wereldwijde geopolitiek is grillig. Internationale samenwerkingsverbanden lopen haarscheurtjes op, Groot-Brittannië verlaat de EU, de Verenigde Staten hebben het INF-verdrag opgezegd. Waar en hoe Nederland de landmacht inzet, is ongewis. Wat de toekomst ook brengen moge, Beulen is content dat de landmacht na een turbulente tijd eindelijk enige rust in de tent heeft. “De organisatie staat nu goed. We moeten hem alleen beter maken en dat gaat zeker gebeuren. We krijgen nieuwe wielvoertuigen, werken nauw samen met de Nederlandse industrie, de Patriot, Fennek, Pantserhouwitser, CV-90 en Boxer krijgen upgrades, en iedereen loopt over een tijdje in de nieuwe persoonlijke uitrusting. Daarnaast ben ik heel blij met het nieuwe arbeidsvoorwaardenakkoord. We kunnen in ieder geval weer vooruit kijken. Dat doen we trouwens niet alleen, maar vaak samen met onze buitenlandse partners. We hebben daar de afgelopen jaren veel energie in gestoken en dat werpt zijn vruchten af. Oh, en dan nog iets dat ik per se benoemd wil hebben: de bezieling van het personeel. Waar ik ook kwam tijdens mijn werkbezoeken wereldwijd, het enthousiasme van de collega’s was altijd overal aanwezig. En dat werkt aanstekelijk.”

Pijnlijke momenten

De balans opmakend lijkt het of Beulen een periode met louter successen afsluit. Niets is minder waar. Als C-LAS beleefde hij gitzwarte dagen, die – en je hoort het in zijn stem – diepe indruk op hem maakten. De meest pijnlijke momenten? “Dat zijn – by far– de bezoeken geweest aan de ouders die kinderen verloren hebben, zoals na het verschrikkelijke ongeluk in Kidal.” Beulen plaatst zijn hand onder de kin, zoekt de juiste woorden. Het is lang stil... “Een keer per jaar hebben we in Bronbeek een bijeenkomst voor familie en vrienden van alle mensen die we door ziekte, ongelukken of tijdens missies verloren hebben. Sommigen komen er al 15 jaar achter elkaar. Daar besef je een heel klein beetje hoeveel pijn die achterblijvers hebben. En dat is heel lastig.”

‘Ik heb mijn telefoon zelfs onder de douche bij me’

Bijtanken

C-LAS ben je 24/7, 365 dagen per jaar. Als het goed gaat deel je in de feestvreugde, zit het tegen ben je de gebeten hond. Heeft Beulen de afgelopen jaren weleens op adem kunnen komen? De vraag is nog niet uitgesproken of er krult al een glimlach om z’n mond. “Weet je dat dit aspect bij deze functie minder indringend is dan toen ik nog bij de DOPS zat? En sowieso kost het me totaal geen energie om altijd bereikbaar te zijn. Ik heb mijn telefoon zelfs onder de douche bij me, en ook tijdens verlof zet ik mijn afwezigheidsmelder niet aan. Tijdens mijn vakantie hoef ik echt niet weg, want dat ben ik voor het werk al zo vaak. Zet me maar gewoon op een stoel in mijn eigen tuin.”

‘Sommige dingen kun je nooit meer terugdraaien’

Veel weg

Thuis dus. Wat vinden ze er daar eigenlijk van dat het pak nu echt voor de laatste keer uit gaat? “Vraag het ze zelf, zou ik zeggen. Ik denk dat we het met z’n allen – 37 jaar getrouwd, 3 kinderen, 3 kleinkinderen – prima gehandled hebben. Toch zijn er dingen die je nooit meer terug kunt draaien. Toen mijn dochter haar bul haalde, was ik afwezig. Opwerktraject voor mijn uitzending naar Afghanistan. Recent kon ik niet op de verjaardag van mijn jongste zoon zijn. ‘Ach geeft niet pa, je was er eerder ook nooit bij’, zei hij. Dat komt met het beroep.” 

Het interview is al beëindigd als Beulen een afterburner afvuurt. Met z’n hand al op de deurklink geeft hij aan toch nog iets te willen meegeven aan zijn opvolger: “Blijf delegeren naar beneden. We zitten nu in een situatie waarbij je voor bijna alles wat je regelt 7 handtekeningen en de mening van een generaal nodig hebt. Laat landmachters doen waar ze goed in zijn! Als dat lukt, worden we weer een snel reagerende, wendbare organisatie. Je zult verrast worden als je mensen vrijheid geeft binnen de vangrails op te treden.”