09

Dit artikel hoort bij: Landmacht 05

Experimenteren in Lapland

Tekst Vanessa Strijbosch
Foto Bold Quest

Communicatie- en vuursteunsystemen op hoger niveau krijgen

Innoveren staat tegenwoordig met stip bovenaan in elk operationeel manifest. Defensie start het ene na het andere innovatieve project. Het CLAS heeft er zelfs een speciale afdeling voor in het leven geroepen: Concept Development & Experimentation (CD&E). In deze rubriek belicht Landmacht bijzondere trajecten die deze sectie initieert. Ditmaal: experimenteren met het koppelen van nieuwe command & control systemen op het gebied van lucht- en vuursteun.

Dit keer geen hightech snufje of nieuw concept in deze CD&E-rubriek, maar een ‘experimenteer omgeving’ met gebruikmaking van operationele middelen. Althans, zo omschrijft majoor Guus Peters de 4-weekse internationale oefening (Bold Quest) in Lapland die vooral draaide om het testen van de huidige communicatie- en vuursteunsystemen, deze op een hoger niveau te krijgen èn… gereed te maken voor de toekomst.

Grootschalige oefening

Peters, net terug uit Finland, barst nog van de energie als hij praat over de grootschalige oefening waaraan bijna 20 landen deelnamen. Tijdens de CD&E-oefening fungeerde hij als hoofd van het Nederlandse detachement dat bestond uit 37 defensiemedewerkers, zowel burgers als militairen.

Veel vindt plaats op het vlak van ICT en software. Werken de systemen ook wanneer ze joint en combined aan elkaar gekoppeld zijn?

Wat is er precies getest?

“Voor Nederland stond alles in het teken van het testen van communicatiemiddelen en software voor de lucht- en vuursteun. We concentreerden ons met name op de communicatiemiddelen van de Joint Terminal Attack Controller en de brigade ALO. Dit zijn nieuwe systemen die de grond-luchtsamenwerking moeten verbeteren, onder andere de communicatie met de piloten. We keken naar de volledige communicatiecirkel tussen grond en lucht. Daarnaast experimenteerden we met het digitaal aan elkaar koppelen van landen in een vuursteunnetwerk. Een voorbeeld: kunnen we met een Nederlandse waarnemer via een Duits communicatie- en controlsysteem vuursteun van de Amerikanen aanvragen? Dat kon altijd wel via de radio, maar in de digitale wereld is dit iets nieuws.”

De volledige communicatiecirkel tussen grond en lucht werd onder de loep gelegd.

En? Is dat gelukt?

“Ja. Verschillende manieren van air to ground-communicatie zijn getest en gevalideerd. We hebben concepten beproefd voor het verder digitaliseren en professionaliseren van het Joint Fire Support. Èn…we hebben vooruitgang geboekt met het artilleriesysteem waardoor dit internationaal vuursteunnetwerk weer een stap verder en meer volwassen is. Helaas hebben we niet alle systemen aan elkaar kunnen koppelen. Voor een gedeelte van de beproevingen bood de setting net niet de ruimte die we nodig hadden. Maar dit is een experimenteer-omgeving waarin we leren door te doen. We halen de foutjes eruit en kunnen zo stappen voorwaarts maken.”

Tijdens Bold Quest kunnen schaarse middelen, zoals straaljagers, kanonnen, mortieren en raketten, effectief en in een realistische omgeving worden ingezet en benut.

Waarom is dit zo belangrijk?

“Alles draait tegenwoordig om omgevingsbewustzijn (situational awareness) en de snelheid van handelen. Hoe sneller je informatie en intelligence kan omzetten in een activiteit, hoe meer grip je hebt op de vijand. We hebben elkaar hiervoor nodig. Nederland doet niets meer zelfstandig over de grens dus onze internationale koppeling (interoperabiliteit) is bittere noodzaak. Dit experimenteerplatform geeft kansen voor de kenniscentra in een Joint en Combined-omgeving die hier zelf in moeten investeren. Vanuit de CD&E-groep proberen we meer van dit soort platformen te promoten. Hier liggen de kansen. Dit is de toekomst.”

Gekoppeld

De internationale oefening Bold Quest heeft als doelstelling de samenwerking tussen landen te verbeteren. Dat gebeurt onder meer door het koppelen van de command and control-systemen van meerdere landen in een operationele setting. Zo kunnen schaarse middelen, zoals straaljagers, kanonnen, mortieren en raketten, effectief en in een realistische omgeving worden ingezet en benut. Het CLAS neemt sinds 2007 deel aan Bold Quest. Ieder jaar groeit de inbreng. Zo namen in de afgelopen edities ook het CLSK, CZSK, DMO/JIVC, TNO en civiel (ingehuurde) partners deel. Ondanks dat Nederland vooral in de vuursteun deelneemt, geeft Bold Quest tevens kansen voor ISR, netwerken, groundmanouevre, cyber en Mode 5 IFF.

Wat is CD&E?

Concept Development & Experimentation; het is een hele mond vol. Simpel gezegd komt het erop neer dat deze afdeling snel innovaties ontwikkelt voor CLAS-eenheden. Dit doet ze onder meer samen met de kennisindustrie en -partners buiten Defensie. Innovaties worden versneld gedetecteerd en de organisatie ingebracht. Geen lange lijnen en niet dood experimenteren. Dat is CD&E!