Chinook ingezet in Irak

Twee missies voor Taskforce Lion

Volle bak ertegenaan in de verzengende hitte van Irak. Een jaar lang worden drie CH-47F Chinook MYII CAAS-transporthelikopters en het personeel van het Defensie Helikopter Commando (DHC) ingezet voor twee missies in Irak.

_{Tekst: kapitein Saminna van den Bulk | Foto: sergeant-majoor Cristian Schrik}

De laatste keer dat de Nederlandse Chinook in Irak werd ingezet was voor de missie SFIR in 2003-2004. De komende maanden ondersteunt het helidetachement uit Gilze-Rijen bij de verplaatsing van mens en materieel.

Een schuinvliegende Chinook boven de woestijn van Irak.

Tweeledig

De taak van Taskforce Lion is tweeledig. Aan de ene kant zetten de militairen zich met de drie CH-47F Chinook MYII CAAS-transporthelikopters in voor NATO Mission Iraq (NMI), vertelt detachementscommandant luitenant-kolonel Jeroen. “Deze adviesmissie wordt gerund vanuit Bagdad, onder leiding van de Nederlandse force commander. De adviseurs in deze missie helpen de Iraakse overheid bij hun capaciteitsopbouw. De ambitie is om het invloedgebied van deze adviseurs te vergroten. Met de auto ben je van A naar B zo twee uur onderweg, terwijl je daar met de heli twintig minuten over doet.”

Anderzijds worden de heli’s ingezet voor Operation Inherent Resolve. Dit is de anti-ISIS-coalitie onder Amerikaanse leiding, die sinds 2014 strijdt tegen terrorisme in Irak. De taskings van de operatie worden in Koeweit verdeeld onder de vliegende coalitiepartners. De inzet is in Irak, maar ook Koeweit en Jordanië behoren tot het operatiegebied.

Een boorschutter op de ramp van de Chinook, aan de achterzijde van de helikopter.

Gedemonteerd gearriveerd

In april kwamen de drie Chinook-transporthelikopters gedemonteerd aan in Irak. De technische crew bouwde de heli’s vervolgens weer op, waarna de groundrun en testvluchten volgden. Na het voordetachement kwam begin mei het hoofddetachement aan in Irak. Met de ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst kon de eenheid op 1 juni daadwerkelijk operationele vluchten uitvoeren. “Dit is waar we met z’n allen naartoe hebben gewerkt”, aldus de detachementscommandant.

Een knielende militair wendt het hoofd af vanwege het opwaaiende zand van de helikopter. — Een zogeheten down wash in een brownout tijdens een van de trainingsvluchten voor de operationele inzet.

Een Chinook omgeven door opstuivend zand in een brown out in Irak

Onder druk

Het gebied staat onder druk. AAAB is een Amerikaanse basis en heeft, nu de spanningen tussen Iran en Israël oplaaien, te maken gehad met Indirect Fire. “De paraplu waar we hier onder vallen is veilig”, zegt detachementscommandant Jeroen. En toch: “De situatie kan hier in een dag omdraaien. Het is zaak om scherp te blijven.”

Een militair met het boordwapen aan de zijkant van de Chinook. — “Ervaring opdoen in een missiegebied is ontzettend belangrijk”, aldus Jeroen.

De chinook vliegend boven de woestijn van Irak — “Voor veel van mijn collega’s is dit de eerste missie”.

Stijgend kwik

Werken in de verzengende hitte is geen sinecure. Begin deze week tikte de thermometer 45 graden aan. Dat heeft gevolgen voor de heli. De ijlere lucht zorgt ervoor dat de bladen en de lift van de kist minder effectief zijn. Daarbij is er meer brandstof nodig om hetzelfde vermogen en dezelfde draagkracht te genereren.

Dan het 'vliegend' personeel van 298 Squadron, dat urenlang in de Chinook operaties uitvoert. De vliegers zitten met hun brandwerende kleding en scherfvest in een ruimte tussen plexiglas, onder de computers van de heli. Daar tikt de thermometer met gemak vijftig graden aan. Het devies, volgens vliegerarts kapitein Marjolein: “Drink veel, eet genoeg en houd elkaar er scherp op. Mocht iemand toch klachten krijgen, dan zijn we voorbereid. Om iemand agressief terug te koelen, hebben we een bak op Kamp Grizzly staan. Met wat hulp van de brandweer van de airbase kunnen we die in korte tijd met koud water vullen. Om de grootste hitte te mijden, probeert het vliegpersoneel de vluchten zoveel mogelijk ’s nachts te plannen.”

Een militair gaat met een poetsdoek door de helikopter en kijkt naar boven.

Uitdaging

Voor het technisch personeel ligt er ook een uitdaging. De Nederlandse Chinooks zijn tussen 2015 en 2023 vernieuwd. De ‘CAAS’-uitvoering is nagenoeg een nieuwe heli, vooral op het gebied van avionica. “Dusty and sandy conditions maken dat je meer rekening moet houden met slijtage”, vertelt Ronald, vluchtchef bij de Technische Dienst. “Dat betekent extra aandacht voor bijvoorbeeld de rotorbladen. Die hebben we voordien al met tape afgeplakt om schade door zand en gruis aan de onderliggende plaat in het rotorblad te voorkomen.” Daarbij staan de heli’s gestationeerd. “Ik ben heel benieuwd hoe de kist het houdt. Hier leer je ontzettend veel van voor de toekomst.”

Een Chinook op de grond op de achtergrond. Daarvoor: een groep militairen op een rij, gehurkt. — Sergeant-1 Ashwin gaat ondertussen met een poetsdoek door de heli om stof en zand te verwijderen. “Om problemen te voorkomen moet alles goed schoon zijn.”

Afbouw

Hoewel de militairen reeds actief zijn in het gebied, wordt nog de laatste hand aan de aanleg van werkplekken op het Nederlandse deel van het kamp gelegd. Dat deel moet in juli gereed zijn.

Inzet van een jaar

De inzet van de luchtmacht in Irak gaat een jaar duren. Het detachement wordt iedere drie maanden gewisseld. Het helikopterdetachement is onderdeel van een grotere bijdrage die Defensie levert aan de missie. In Bagdad is een eenheid van de Luchtmobiele Brigade verantwoordelijk voor de force protection, het beveiligen van militaire en civiele adviseurs. Alle eenheden worden ondersteund door een National Support Element.