Tekst kapitein Jessica Bode
Foto archief Mediacentrum Defensie
Toch tachtig extra infanteristen die kant op?
Nederland stopt na bijna twintig jaar met de militaire inzet in Afghanistan. Toch worden er op korte termijn tachtig extra militairen naar Afghanistan gestuurd voor de NAVO-missie Resolute Support. Hoe zit dat precies?
Met het terugtrekken uit Afghanistan komt een einde aan één van de langste missies die Defensie ooit draaide. En waarbij sinds Nederlands-Indië en Korea de meeste militairen om het leven kwamen. Het is een gevolg van het besluit van de Verenigde Staten om stapsgewijs alle troepen uit het land terug te trekken. Ook de andere bondgenoten volgen deze beslissing. De bijdrage van de Amerikanen is essentieel voor het continueren van de missie.
De Amerikaanse terugtrekking begint rond 1 mei en moet uiterlijk 11 september zijn afgerond. Op korte termijn wordt duidelijk wanneer de NAVO zich als geheel terugtrekt.
Tegenstrijdig
Maar zojuist is ook medegedeeld dat er tachtig extra infanteristen die kant op gaan. Dat klinkt tegenstrijdig; terugtrekken en extra mensen sturen. Toch is het dat niet. De militaren springen bij, omdat de veiligheidssituatie naar verwachting verslechtert en de dreiging voor Nederlandse en overige coalitietroepen toeneemt. De Taliban houdt zich vanaf 1 mei wellicht niet langer aan de afspraak om geen NAVO-troepen aan te vallen. Het is de bedoeling dat de Nederlanders nog voor het einde van de maand operationeel zijn in het gebied.
Hoe zat het ook alweer?
Nederland ging in 2002 met circa tweehonderd militairen die kant op voor de NAVO-missie ISAF om de wederopbouw te steunen. Tijdens de Task Force Uruzgan tussen 2006 en 2010 zat Defensie er met de meeste militairen tegelijkertijd. Tijdens deze inzet steeg het aantal omgekomen Nederlandse militairen naar 25. Aan Resolute Support, sinds januari 2015, nemen momenteel nog zo’n 150 Nederlandse militairen deel. Ze trainen en adviseren de Afghaanse veiligheidsdiensten in het noorden van het land.
Daarnaast zitten er nu nog 2.500 Amerikaanse militairen en 7.000 in NAVO-verband. De meesten daarvan komen uit Duitsland (1.300) Italië (895), Groot-Brittannië (750), Roemenië (619) en Turkije (600). Zij zijn actief in en rond de hoofdstad Kaboel, maar ook op de belangrijke basis Baghram, in Mazar-e-Sharif, Herat, Kandahar en Laghman.
Markante periode
“Er komt hiermee een einde aan een marktante periode”, erkent luitenant-generaal buiten dienst Mart de Kruif, die van 1 november 2008 tot 1 november 2009 ISAF-commandant voor Zuid-Afghanistan (Regional Command South) was. In die hoedanigheid had hij 45.000 NAVO-militairen onder zich.
Het nieuws komt voor hem niet als een verrassing: “De vorige president Trump had natuurlijk al een deal gesloten met de Taliban, dat in mei de laatste Amerikanen vertrokken zouden zijn. Maar die onderhandelingen gingen niet zo soepel. Biden zet die koers voort, maar bindt het niet aan voorwaarden. Hij vertrekt met z’n mannen en vrouwen. Ik vind het een logische stap.”
En nu?
Grote vraag die rijst: wat gaat er met Afghanistan gebeuren. “Tsja als ik dat zou weten zou ik hier niet zitten”, benadrukt De Kruif. “Ik denk dat we best vertrouwen kunnen hebben in wat ze hebben opgebouwd. Toen een aantal jaren geleden het aantal militairen van 120.000 werd teruggebracht naar 10.000 is de boel ook niet ingestort. Nee, het is verre van veilig. Maar er is ook geen sprake van ineenstorting.”
De oud-commandant heeft goede hoop dat Afghanistan zich bescheiden zal ontwikkelen. “Het Zuiden zal onrustig blijven, maar het Noorden is al verder qua onderwijs, infrastructuur en gezondheidszorg. Ik verwacht ook niet dat de Taliban ineens naar het noorden oprukt. De meeste strijders zijn immers aanhangers van de Pashtun-stam in het zuiden.”
Zelf doen
Na twintig jaar ervaring in Afghanistan kan wel geconcludeerd worden dat het er nooit rustig zal worden. De Kruif reageert daarop: “Onze Westerse normen en waarden daar implementeren is enorm lastig. Daar gaan decennia overheen. Het wordt tijd dat ze het zelf gaan doen. Tijd om terug te keren.”
11 september
Dat de Amerikaanse president Joe Biden op uitgerekend 11 september z’n strijdkrachten terug wil hebben op Amerikaanse bodem is niet lukraak gekozen. Op die dag in 2001 vonden in de Verenigde Staten de terreuraanslagen van 9/11 plaats. Als reactie viel Amerika Afghanistan binnen om er de terreurgroep Al Qaida en de fundamentalistische Taliban van de macht te verdrijven.
