Tekst ritmeester Bianca Brasser
Foto sergeant-majoor Hille Hillinga | Video: sergeant-majoor Robbert Harteveld

Nederlandse commando’s mee met Afghanen

Maak kennis met ATF-888, ofwel: Triple 8. Deze speciale Afghaanse politie-eenheid pakt Talibanleden en criminelen in Afghanistan op. Hoe ze dat doen, leren ze sinds eind vorig jaar van Nederlandse commando’s die met hen mee gaan in de operaties. Het Korps Commandotroepen (KCT) vormt samen met Duitse special forces het zogenoemde Special Operations Advisory Team (SOAT). 5 vragen aan majoor Steve, plaatsvervangend commandant DEU/NLD SOAT, over deze bijdrage aan de NAVO-missie Resolute Support.  

De geschiedenis in vogelvlucht

  • Sinds 2002 dragen Nederlandse militairen bij aan de veiligheid in Afghanistan.
  • De bijdrage begon met 250 Nederlanders aan de NAVO-missie ISAF (International Security Assistance Force).
  • In 2006 werd dit uitgebreid naar 1.400 Nederlandse militairen en begin 2007 stond dit aantal op ongeveer 1.850.
  • Ons land is in die periode betrokken geweest bij militaire missies in onder meer Uruzgan en Kunduz.
  • Sinds 2015 is de Afghaanse regering verantwoordelijk voor de veiligheid in Afghanistan. De NAVO ondersteunt daarin met de trainingsmissie Resolute Support. Doel van deze missie is een zelfredzaam Afghaans veiligheidsapparaat.
  • Nederland draagt hierin bij met circa 160 militairen, onder meer adviseurs op het gebied van operationele planning, logistiek, bedrijfsvoering en gender.
  • Juni vorig jaar is hier een nieuw hoofdstuk aan toegevoegd: het Duits-Nederlandse SOAT. Nederlandse en Duitse special forces begeleiden speciale Afghaanse politie-eenheden.

Wat is het verschil met de inzet nu ten op zichte van de KCT-bijdragen in Afghanistan in de periode 2002-2010?

"In de Uruzgantijd voerden wij onze eigen operaties uit, gericht op het ontwrichten van Talibannetwerken. Nu trainen, adviseren en assisteren wij een Afghaanse politie-eenheid, Triple 8, gespecialiseerd in het oppakken van Talibanstrijders en criminelen. Het grote verschil met toen: de Afghanen doen het nu zelf. Wij geven advies en gaan mee in operaties, maar het zijn hún operaties. Wij grijpen alleen in als onze veiligheid of die van Triple 8 in gevaar komt."

Operaties vinden meestal ’s nachts plaats. De Afghaanse politie-eenheid is in het voordeel dankzij het verrassingseffect.

Hoe verloopt zo’n operatie?

"Triple 8 maakt zelf een plan, waarop Nederlandse operators advies geven. Informatie over de verdachten en hun verblijfplaats komt vanuit de Afghaanse inlichtingendiensten, waarbij ook een Nederlandse en Duitse adviseur betrokken zijn. Tijdens de operatie verplaatst Triple 8 zich samen met onze operators naar hun verdachten. Ze omsingelen het gebouw en als de verdachten zich niet overgeven, valt Triple 8 binnen. Nederlandse commando’s zijn altijd op zichtafstand en geven waar nodig advies. Na het arresteren van de verdachten is het zaak zoveel mogelijk bewijslast veilig te stellen. Denk aan documenten, telefoons, computers en wapens. Het is belangrijk dat deze worden gekoppeld aan de verdachten. Anders staan ze zo weer op straat. Hierin hebben wij een belangrijke adviesrol. De laatste maanden hebben de Afghanen hier grote stappen in gemaakt."

Nadat verdachten zijn gearresteerd, is het belangrijk bewijslast veilig te stellen. Onder de Nederlanders zijn verschillende specialismes vertegenwoordigd, waaronder een expert op dit gebied. Hij adviseert de Afghanen.

Wat is de verhouding trainen versus operaties?

"Triple 8 is een heel jonge eenheid. Het squadron dat wij adviseren is sinds begin april operationeel. Dat betekent dat we in het begin vooral trainingen verzorgden en lesgaven. Denk aan schiettrainingen, lessen in het verplaatsen met voertuigen en heli’s, Zelfhulp Kameradenhulp (ZHKH) en Sensitive Site Exploitation; oftewel bewijslast verzamelen. Inmiddels zijn er 1 of 2 operaties per week, afgewisseld met trainingen."

De Afghanen zetten inmiddels zelf hun trainingen in elkaar. De Nederlanders zijn aanwezig om waar nodig bij te springen en te evalueren.

Hoe is het niveau van Triple 8?

"Deze mannen hebben eerst een half jaar een basis politieopleiding gevolgd. En daarna nog een half jaar een specialistische training. Dat is een mooie basis, maar een jaar in opleiding is niet heel lang. Daarom is het nu belangrijk dat ze zich met hulp van ons verder ontwikkelen. Andere NAVO-bondgenoten trainen en adviseren al jaren Afghaanse politie-eenheden. Hun niveau ligt nu een stuk hoger. Dat is de toekomst van Triple 8. En uiteindelijk zullen ze het helemaal zelf moeten doen, zonder onze steun en adviezen."

Zal de veiligheidssituatie in Afghanistan ooit volledig onder controle zijn?

"Ik hoop het wel. We doen er alles aan om het land stabiel te maken. En ik geloof erin dat de manier waarop we nu bezig zijn, effectief is. Maar het is een complex land. Wat we nu doen, werkt alleen als we een long term commitment aangaan."

Nederland heeft, net als Duitsland, zijn bijdrage van special forces aan het SOAT toegezegd tot eind 2021. Vanaf juni neemt NLMARSOF (speciale eenheid van de mariniers) de taak over. Daarna komen er weer eenheden van het KCT.

De KCT’ers hebben in Afghanistan gezelschap van hond Morris. Deze speciale hond maakt deel uit van de eenheid. Wat hij precies doet, zie je in deze video.