Tekst ritmeester Jessica Bode
Foto John van Lent

Remedie tegen knalschade

Ex-marineman René Groot (56) opende met 36 jaar ervaring als beroepsduiker en ruim 8.000 duiken achter de rug een centrum voor hyperbare zuurstoftherapie. Hier hebben militairen veel baat bij. Logisch? Ja, want duiken en deze medische behandeling hebben meer met elkaar gemeen dan u zou denken.

Militairen met bijvoorbeeld knalschade kunnen hier worden behandeld

Groot opende in 2012, in samenwerking met het Antonius Ziekenhuis in Sneek, de afdeling hyperbare geneeskunde. Hier worden onder andere militairen behandeld die een duikongeval hebben meegemaakt of kampen met knalschade door het niet dragen van of verkeerde gehoorbescherming.

René legt uit hoe de behandeling werkt. “In een drukcabine (hyperbare kamer) wordt de omgevingsdruk opgevoerd tot 2,4 of 2,8 bar. Dat is vergelijkbaar met de druk van 14 of 18 meter onder water. Tegelijkertijd krijg je 100% pure zuurstof toegediend (normaal gesproken ademen we maximaal 21% zuurstof in). Door die combinatie neemt je bloed 10 tot 15 keer meer zuurstof op. Weefsel herstelt daardoor (deels) sneller.”

Ex-marineman René Groot opende met decennia ervaring als beroepsduiker een centrum voor hyperbare zuurstoftherapie in Sneek.

Plots doof

René en z’n collega’s hebben ook wel eens te maken met plotselinge doofheid (sudden deafness). Kort samengevat, het gehoor is beschadigd en met zuurstoftherapie kun je dat herstellen. Sergeant-majoor Richard, duiker en duikleider bij de Defensie Duikgroep kan erover meepraten. “Ik werd wakker en ik hoorde slecht. Ik liet m’n oren uitspuiten en kreeg antibiotica voor een oorontsteking, maar dat was het probleem helemaal niet.”

De diagnose: sudden deafness. Via het Centraal Militair Hospitaal kwam Richard in Sneek terecht voor de zuurstoftherapie. “Na 5 behandelingen merkte ik verschil en na 10 behandelingen was ik hersteld.”

Beschadigd gehoor kun je met zuurstoftherapie herstellen

Een patiënt is zojuist behandeld in de hyperbare kamer, waar zuurstoftherapie wordt gegeven.

Binnen 24 uur

Een groot probleem is dat veel militairen en artsen niet weten dat deze behandeling bestaat. Groot legt uit: “Velen melden zich niet bij hun militair arts, of ze worden niet doorverwezen. Dat komt vooral door onwetendheid. Erg vervelend.”

Bovendien zijn behandelingen alleen succesvol, mits patiënten op tijd zijn. “Na ruim een week kunnen we niets meer voor je doen. Ga je naast een machinegeweer staan zonder gehoorbescherming en bedenk je een maand later dat je weinig hoort, dan ben je te laat. Je moet het liefste binnen 24 uur die hyperbare kamer in.”

'Heerlijk om in ijskoud water te springen. Ik denk dat ik er nooit vanaf kom'

Verpleegsters houden de patiënten in de hyperbare kamer nauwlettend in de gaten.
Een marineduiker demonstreert hoe je wordt behandeld na een duikongeval

Voorbeeld

Een van de laatste duikongevallen waar Groot en z’n collega’s mee te maken kregen, was een militair die tijdens haar vakantie te vaak en te diep had gedoken. Bovendien kwam ze tijdens haar laatste duik te snel omhoog.

“De lucht die je inademt tijdens duiken bestaat deels uit stikstof. Als je weer omhoog komt, wordt die stikstof afgevoerd door uit te ademen. Maar als dat te snel gebeurt, zoals bij deze militair, kunnen de stikstofgassen niet wegkomen. Met gasbellen in bijvoorbeeld je bloedvaten en (spier)weefsels tot gevolg."

Dat kan leiden tot allerlei lichamelijke klachten. Groot vervolgt: "We hebben in de hyperbare kamer de druk verhoogd zoals bij een duik en de militair dit keer langzaam ‘terug laten komen’. Zo kon de stikstof alsnog uit het lichaam.”

Duikdrang

Waar Groot z'n voorliefde voor het beroepsduiken vandaan komt, durft hij niet te zeggen. “Misschien wel door de documentaires van Jacques Cousteau. Wat was ik daar als kind van onder de indruk.”

Na tientallen jaren ervaringen als marinier, marineduiker en in de on- en offshore koos René voor een minder natte baan. De drang om af en toe nog de diepte in te gaan blijft knagen. “Daarom doe ik soms nog wat duikklussen. Heerlijk om in ijskoud water te springen. Ik denk dat ik er nooit vanaf kom.”

Tientallen jaren was René beroepsduiker. Zowel bij Defensie als in de on- en offshore. Hoewel hij nu een ‘kantoorbaan’ heeft, blijft het knagen om af en toe het water in te duiken.