Tekst ritmeester Charlotte Snel
Foto korporaal Jasper Verolme | video: adjudant Richard Frigge

Lof voor opruimactie Defensie

Het nieuwe jaar begon op zijn zachtst gezegd nogal rommelig voor Schiermonnikoog en haar inwoners. De kleinste gemeente van Nederland werd vlak na de jaarwisseling bedolven onder troep en spullen uit de containers die overboord sloegen van de MSC Zoe. Een buitenkansje voor oceanologen en strandjutters, een ramp voor natuur en milieu. Ruim 100 militairen zetten zich in om de stranden van ‘Schier’ weer spic en span te krijgen. 

Check hieronder een impressie van deze indrukwekkende schoonmaakactie.

Al snel is duidelijk dat het eiland de operatie niet alleen aan kan

Containerschip Zoe verliest in de nacht van 1 op 2 januari, ter hoogte van het Duitse Waddeneiland Borkum, 291 zeecontainers. De inhoud van verschillende containers drijft af richting de Wadden. Binnen no time liggen de doorgaans zo fraaie stranden bezaaid met de meest uiteenlopende spullen. Van speelgoed en meubels tot kleding en tálloze zeeppompjes.

Het ene eiland wordt harder getroffen dan het andere. Terwijl Vlieland vrij rap het sein ‘schoon’ geeft, worden op Schiermonnikoog alle zeilen bijgezet om de rommel op te ruimen. Al snel is duidelijk dat het eiland de operatie niet alleen aan kan. Burgemeester Ineke van Gent roept de hulp van Defensie in. 

Defensie heeft permanent 300 militairen stand-by staan die na 6 uur moeten kunnen worden ingezet

43 Gemechaniseerde Brigade uit Havelte stuurt ruim 100 militairen vanuit 44 en 45 Pantserinfanteriebataljon en 10 Natresbataljon (nationale reserve). Van ‘terugroepen van verlof’ waar in veel media over wordt gesproken is volgens kolonel Van der Touw, Regionaal Militair Commandant Noord, geen sprake. “Defensie heeft permanent 300 militairen stand-by staan die na 6 uur paraat moeten staan. Een deel van hen hebben we voor deze klus ingezet.”

Vrijdagochtend om 06.30, amper 12 uur na de oproep van burgemeester Van Gent, zitten alle militairen bepakt en bezakt op de veerboot naar Schiermonnikoog. De planning is in eerste instantie om tot zaterdagavond op het eiland te blijven. Naast militairen zijn er ook talloze vrijwilligers op de been die in dit laatste weekend van de kerstvakantie hun steentje bij willen dragen. 

‘Zóveel rommel had ik echt niet verwacht’

De hulptroepen van Defensie nemen de moeilijk bereikbare oostkant van Schiermonnikoog voor hun rekening. Met militaire voertuigen worden de mannen en vrouwen op verschillende punten langs het strand afgezet. Ter plekke is de schok groot. Soldaat 1 Mirande: “Zóveel rommel had ik echt niet verwacht. We moeten aan de slag, dat is duidelijk. Ik ben blij dat ik mijn steentje kan bijdragen.”

Het ruimen is puur handwerk. Het kleine grut zoals de zeeppompjes, wordt in vuilniszakken gemikt. De grotere spullen gaan regelrecht in de kiepwagen achter de tractor van een van de lokale boeren die stapvoets meerijdt. 

Inzet met 24 uur verlengd

Eén groep doet er ongeveer 1 uur over om 200 tot 300 meter strand schoon te maken. Vanwege de omvang van de klus wordt in de loop van de dag al snel duidelijk dat de inzet van Defensie met minstens 24 uur verlengd zal worden. Zondagavond keren de militairen weer huiswaarts.

In 3 dagen tijd wordt er maar liefst 220 ton afval van het strand geraapt. Na het scheiden van metalen en hout worden de overblijfselen als restafval van het eiland afgevoerd en later aan de wal versnipperd en verbrand. 

Terug of niet?

De situatie op 'Schier' is volgens burgemeester Ineke van Gent op het moment redelijk stabiel. "Er liggen weliswaar nog spullen op het strand, maar we kunnen het voor nu met de regionale hulpploegen af.” Hoe verder? “Tja, daar is weinig over te zeggen. Er drijft nog rommel in zee, er zijn nog altijd containers zoek. We moeten het afwachten. Maar mócht de toestand plotseling verslechteren dan weet ik jullie te vinden. De samenwerking met Defensie is ons uitstekend bevallen. Alle lof voor de inzet!”