Tekst ritmeester Jessica Bode
Foto Valerie Kuypers
Cursus voor externen bij School voor Vredemissies
Niet alleen militairen, maar ook mensen buiten Defensie reizen regelmatig af naar missiegebieden. Denk aan journalisten, politieagenten of ambassadepersoneel. In veel gevallen gaan zij voor een goede voorbereiding eerst langs de School voor Vredesmissies (SVV), op de Generaal Winkelmankazerne in het Veluwse Harskamp.
“Dit soort externe organisaties hebben ruim 6 jaar geleden bij ons aangeklopt of we veiligheidstrainingen konden organiseren. Er zijn ook civiele partijen die dit soort cursussen aanbieden, maar juist Defensie heeft veel kennis in huis voor wat betreft missiegebieden”, vertelt commandant SVV luitenant-kolonel Piet van Sambeeck.
Potentieel gevaarlijke gebieden
De zogenoemde Hostile Environment Awareness Training (HEAT) wordt gegeven aan medewerkers van het ministerie van Buitenlandse Zaken, de landelijke eenheid politie, het Internationaal Strafhof, het Institute for International Criminal Investigations en de Nederlandse Vereniging voor Journalisten. “Dit zijn mensen die net als militairen hun werk doen in bijvoorbeeld Afghanistan. Journalisten doen er verslag, een secretaresse werkt op een ambassade en het Internationaal Strafhof doet er onderzoek naar bewijsmateriaal”, legt Van Sambeeck uit. “Omdat zij daarbij, net als militairen, in potentieel gevaarlijke gebieden komen, moeten ze goed voorbereid zijn.”
De cursisten leren in gemiddeld 4 dagen wat ze bijvoorbeeld kunnen doen bij een ontvoering of als ze onder schot worden gehouden. Maar ook stressmanagement, het bouwen van een onderkomen, Eerste Hulp en het besturen van een four-wheel drive komen aan bod.
Rollenspel
Expert informatievoorziening Marc Meertens werkt bij de politie en volgde de HEAT bij de SVV onlangs voor de 3e keer. “Deze laatste keer was vooral geënt op gedrag in missiegebieden. Hoe reageer je in verschillende situaties? Bijvoorbeeld bij een checkpoint, als je gegijzeld wordt of totaal gedesoriënteerd raakt. Met rollenspellen wordt dit nagebootst, zodat je later niet totaal verrast wordt in dit soort situaties.”
Daarbij wordt een acteur ingezet die ook psycholoog is. Door zijn ervaringen kan hij scenario’s zeer realistisch nabootsen. Tot in detail. Daarbij worden de cursisten sterk geïntimideerd. “Ik was er behoorlijk van onder de indruk”, reageert Meertens. “Je leert heel duidelijk onderhandelen en bepaalde situaties te de-escaleren.”
Uitwisselen
Overste Van Sambeeck benadrukt dat de diversiteit van de deelnemers, met al hun ervaringen, de cursus zo bijzonder maakt. “Sommige mensen zijn al in verschillende missiegebieden geweest. Zij nemen hun kennis en ervaring mee. Dan kunnen we informatie uitwisselen.”
Ook Meertens heeft die ervaring. Hij reisde al 2 keer af naar Afghanistan en volgde de HEAT onlangs omdat hij graag naar Mogadishu in Somalië wil. “Of dat gaat lukken weet ik nog niet, want ik moet nog solliciteren op functies van de EU of VN. Nu ik deze opleiding opnieuw heb gedaan, kan ik in ieder geval alles in gang zetten.”