Tekst ritmeester Djenna Perreijn
Foto sergeant Hille Hillinga | video: sergeant-majoor Eva Klijn

Zo'n 100 Nederlandse militairen leveren nog altijd een bijdrage aan de missie Resolute Support in Afghanistan. Een missie die als doel heeft het Afghaanse leger en de politie te trainen, adviseren en assisteren, zodat ze uiteindelijk op eigen benen kunnen staan. Sergeant-majoor Paul blikt terug op zijn uitzending. Hij leidde tientallen Afghaanse instructeurs op volgens het zogenoemde train-de-trainer concept. “Het is gaaf om te zien dat we daardoor vooruitgang boeken.”

De afgelopen 6,5 maand stond Paul voor de klas en leidde 40 Afghaanse instructeurs op. Nu zit hij achterin de klas om te zien hoe ‘zijn’ docenten presteren en of het train-de-trainer concept succesvol is. Met andere woorden: kunnen de door Paul opgeleide trainers hun kennis goed overbrengen aan hun collega’s, zodat de kennis als een olievlek wordt verspreid. 

Zien hoe instructeur Paul te werk gaat in Afghanistan? Bekijk de clip!

Deze video is wegens veiligheidsredenen offline gehaald.

Kaartlezen

Geconcentreerd buigen 23 Afghaanse militairen zich over hun grote landkaart. Met samengeknepen ogen berekenen ze met hun kaarthoeklezer de coördinaten. Sommigen zijn al jaren in dienst, maar kaartlezen leerden ze nooit. “En dat is wel hard nodig”, weet sergeant-majoor Paul. Hij zag aan het begin van zijn missie dat de voorraad granaten wel heel snel slonk. Dat vormde de aanleiding voor de lessen kaartlezen. “Ik zag een kans en pakte ‘m door aan de slag te gaan met het trainen van instructeurs. Als je niet kunt kaartlezen, dan schiet je mis en gaat dat ten koste van je munitievoorraad. Als je treffers wil maken met granaten, moet je coördinaten kunnen berekenen.” 

De cursisten die vandaag les krijgen van Pauls instructeur, zijn allemaal dames uit het Afghaanse leger. Bijzonder, zegt Paul. 'De Taliban verbiedt onderwijs. Een klaslokaal vol vrouwen was een paar jaar geleden nog ondenkbaar.'

Niet gemakkelijk

Het train-de-trainer concept werkt nu goed, maar makkelijk ging dat volgens Paul niet altijd. “De eerste instructeurs die ik had opgeleid, verdwenen toen ze zelf voor de klas moesten gaan staan. Heel frustrerend. Daar hebben we van geleerd. Iedereen die ik nu begeleid, heeft zwart op wit toegezegd in dienst te blijven.” Absenties leverden nóg een uitdaging op. “De meesten zijn verschrikkelijk ambitieus, maar sommigen zijn door hun commandant gestuurd, met tegenzin. We hebben dat probleem snel verholpen, wie nu wegblijft, krijgt die dag geen salaris." 

Sergeant-majoor Paul helpt de Afghaanse militairen met hun kaartleesopdrachten. ‘Vooral de jongere generatie is ontzettend ambitieus.’

Vertrouwen winnen

In 6,5 maand tijd heeft Paul door zijn rol de Afghaanse cultuur snel leren kennen. Wederzijds vertrouwen vormt de basis voor een goede samenwerking. "Als je hun vertrouwen wilt winnen, zijn er een aantal dingen handig om te weten. Je schoenzool tonen is hier zeer onbeschoft. Laat je een wind, dan gaat de deur dicht en kom je er niet meer in." Het zijn tips die hij zijn opvolger meegeeft. "Het is gaaf om vooruitgang te zien. Als we het train-de-trainer concept draaiende houden, komen er hopelijk nog veel meer instructeurs bij."