Tekst ritmeester Jessica Bode
Foto archief
Roofdier terug van weggeweest
Zo af en toe steekt het de kop op. Het nieuws dat er weer een wolf is gesignaleerd. Onlangs nog zwierf er een door Nederland en België. De wolf is bezig met een opmars in Europa. Naar verwachting zal het niet lang duren of het dier zal zich na 150 jaar afwezigheid ook in ons land vestigen. Defensieterreinen kunnen daarin een belangrijke rol spelen.
“Deze gebieden zijn voor wolven aantrekkelijk, omdat het er relatief rustig is. Weinig tot geen toeristen of bezoekers met honden. Wel leven er bijvoorbeeld veel herten, reeën en zwijnen. Voedsel genoeg”, verduidelijkt fauna-ecoloog Niels Gilissen.
Meer rust en ruimte
De afgesloten schietterreinen Harskamp en Oldebroek kunnen volgens Gilissen interessant zijn. “Het feit dat er op deze militaire terreinen ook geoefend wordt, jaagt de dieren niet weg. Het gaat niet 24/7 door en meestal wordt ook niet het hele terrein gebruikt. Dat wolven zich daar thuis voelen, weten we door ervaringen in Duitsland en Polen.”
Draaiboek wolf
Gilissen zit namens het ministerie van Defensie en het Rijksvastgoedbedrijf (dat defensieterreinen beheert) in het 'overleg platform Wolven in Nederland'. Zij denken mee over het ‘operationeel draaiboek wolf´. Een actieplan waarin staat hoe verschillende partijen zoals overheden en Staatsbosbeheer moeten handelen als het dier oprukt.
“Ik focus vooral op een actieplan, waarin staat wat we moeten doen als wolven op defensieterreinen verschijnen. Want je moet er op voorbereid zijn. Het is niet het eerste de beste insect dat om de hoek komt kijken.”
Comeback
Vanuit Oost-Polen heeft de wolf zich in de jaren 90 richting het westen verspreid. In 2000 werden er voor het eerst weer welpen geboren in het uiterste oosten van Duitsland. 10 jaar later zaten ze al in Nedersaksen en inmiddels leven er meer dan 60 roedels in heel Duitsland. In Nederland is tot nu toe een handjevol meldingen gedaan. Dat is bevestigd aan de hand van onder meer dode wolven, DNA (uitwerpselen), foto’s en video’s.
Voeren
Militairen moeten bijvoorbeeld voorgelicht worden over hoe ze in zo’n situatie te handelen. “Uit de buurt blijven”, benadrukt Gilissen. “In Duitsland zijn vermoedelijk wolven op militaire terreinen gevoerd en verloren ze daardoor hun schuwheid. Dat moet je niet willen, want als ze dit natuurlijke gedrag verliezen, worden het juist probleemwolven.”
Mythisch dier
Op de vraag of een wolf gevaarlijk is, wordt ontkennend geantwoord. De emotie rond het dier is in ieder geval groot. Gilissen: “Dat heeft te maken met het imago. Het is een mythisch dier. In boeken en (teken)films is het toch vaak het gevaarlijke wezen.”
Verrijking van de natuur
Vooral dierhouders zijn bevreesd, omdat ze bang zijn voor hun vee. “Maar als we naar statistieken kijken, is dat niet nodig. Van al het voedsel dat de West-Europese wolven eten, bestaat maximaal 1% uit huisdieren of gehouden vee.”
Ecologen daarentegen zijn blij dat de wolf weer af en toe in ons land wordt waargenomen. Zij vinden het een verrijking van de natuur. Het maakt duidelijk dat ecologische processen veranderen.
