Tekst ritmeester Henny de Boer
Foto sergeant-majoor Eva Klijn
'Het gaat hier soms met de Malinese slag'
Malinezen zijn relaxed, vrolijk, uitbundig, vriendelijk en open. Verwerver eerste luitenant Elma leerde de landelijke volksaard van dichtbij kennen tijdens haar uitzending in de hoofdstad Bamako. Het ontspannen karakter van de West-Afrikanen heeft alleen ook een keerzijde: soms gaan zaken wat té relaxed. Oftewel traag. “Je moet alles blíjven checken, want het gaat hier soms met de Malinese slag.”
Als verwerver/inkoper doet Elma niet alleen inkopen in het straatarme Sahel-land. Ook stelt ze contracten op voor lokale aannemers en beheert die. In Nederland doet ze vergelijkbaar werk op de Frank van Bijnenkazerne in Apeldoorn. “Maar in Nederland ga ik bijna nooit op pad om spullen te kopen.” In Mali vindt ze dat juist het mooiste deel van het werk. “Je ziet veel van de stad en hebt contact met lokale mensen.”
Batterijen nodig
Het gros van de goederen voor de Nederlandse bijdrage aan de VN-missie Minusma wordt ingevlogen vanuit Nederland. Maar soms zijn er onverwachts spullen nodig die prima lokaal kunnen worden aangeschaft. Omdat dat veel sneller gaat of beduidend goedkoper is. Zo hadden explosievenruimers in de noordelijke stad Gao met spoed speciale batterijen nodig voor hun robots. “In het kader van 'kleine moeite, groot plezier' heb ik ze hier gekocht en aan iemand meegegeven”, licht Elma toe.
Filters en papierrollen
Op een van Elma's laatste dagen in Bamako, telt haar boodschappenlijst 2 items: filters voor aggregaten en papierrollen voor het printen van landkaarten. In de auto buigt ze zich samen met haar tolk en chauffeur over de plattegrond van de stad om de route uit te stippelen. De weg voert dwars door de stoffige straten van de hoofdstad en over de Niger-rivier, die deels droog ligt in de Malinese winter. Ondertussen krioelen tig scooters rond de auto en er steekt van alles over: kuddes geiten, ezels met kar en straathonden.
Creativiteit en volharding
Inkopen doen lijkt puur praktisch; de stad in, producten inslaan, betalen en weer door. Maar zo eenvoudig is het niet. Creativiteit en volharding zijn een vereiste. “Je hebt hier niet een groot warenhuis waar je alles inslaat”, verzucht de 28-jarige luitenant. “Het is soms eindeloos speuren tot je het benodigde product hebt gevonden.”
De aangekochte goederen worden doorgevlogen naar Gao, of reizen over de weg. Dat laatste is niet zonder risico. “Konvooien worden geregeld aangevallen, ondanks bescherming van Malinese militairen”, vertelt de tolk van Elma. “Daarom is het soms lastig om bedrijven te vinden voor deze klus. De aanvallers zijn vaak criminelen die zichzelf jihadisten noemen.
In Bamako is de situatie veiliger, al wordt reizen naar sommige zones in de stad afgeraden. Elma blijft nuchter: “Ik heb me niet onveilig gevoeld.” Na ruim 4 maanden blikt ze terug op een mooie tijd. Met één absoluut hoogtepunt: de aankoop van schrijfwaren en boeken voor een school, met geld van Buitenlandse Zaken. Het complete dorp liep er voor uit. “De dankbaarheid was zo groot”, herinnert Elma zich. Ze kreeg een paar kippen cadeau. “Ik heb ze aan de chauffeur gegeven. Hij heeft ze diezelfde dag geslacht en opgegeten.”
