Tekst ritmeester Jessica Bode
Foto Valerie Kuypers
7 punten voor verbetering
Defensie heeft de veiligheid binnen de organisatie niet op orde. Risico’s worden onvoldoende beheerst en het voorkomen van herhaling van veiligheidsincidenten is onder de maat. Maar “de situatie kan snel worden verbeterd en dat is geen rocket science”.
Een onderzoekscommissie onder leiding van voormalig Shell-topman Jeroen van der Veer concludeert dat Defensie op het gebied van bedrijfsveiligheid onvoldoende 'in control' is. "Er zijn gebreken geconstateerd in de strategie, structuur, het systeem en de cultuur van Defensie", aldus de voorzitter.
Defensieminister Ank Bijleveld en commissievoorzitter Jeroen van der Veer.
Maar dit betekent volgens de commissie niet dat de krijgsmacht onveilig is of onveilig opereert. “Het is een beetje vergelijkbaar met de situatie bij de politie of in de bouw. Maar het ministerie moet wel leren van eerdere fouten.”
Minister Ank van Bijleveld vindt de uitkomsten onacceptabel. “Aan het militaire beroep kleven risico’s, maar als er onverantwoorde risico’s worden genomen is dat niet goed.” Ze erkent dat er onvoldoende geleerd wordt van eerdere ongevallen. “Dat kan niet. Een professionele organisatie moet daartoe in staat zijn. De bezuinigingen van de laatste jaren mogen geen excuus zijn.”
Daarom neemt Defensie alle 7 de adviezen van de commissie direct over. “Er is geen tijd te verliezen. We willen laten zien dat het ons echt ernst is. Er is best veel werk aan de winkel”.
Maar wat betekenen die aanbevelingen?.............................................................................................................
1. Verbeter de ‘tone at the top’De defensietop moet duidelijk maken aan alle lagen van de organisatie dat veiligheid prioriteit heeft. Ook wordt geadviseerd om dagelijks, bij elke vergadering eerst te praten over veiligheid voor al het andere wordt besproken.
2. Ondersteun de ‘tone at the top’Om ervoor te zorgen dat veiliger werken ook echt doordringt in alle haarvaten van de organisatie, moet de defensietop worden ondersteund door een centraal aangestuurde organisatie. Er moet een structurele activiteit zijn van beleid, planning, uitvoering, evaluatie en bijstelling.
3. Zorg voor een centrale veiligheidsafdelingEr moet een centrale afdeling komen die zich bezighoudt met veiligheid. Deze afdeling moet in de gaten houden of Defensie een lerende organisatie is, zodat herhaling wordt voorkomen.
4. Wijs een toezichthouder aanEr moet een onafhankelijk coördinerend toezichthouder worden aangesteld, die actie onderneemt indien nodig.
5. Werk aan de veiligheidsorganisatieDe veiligheidsorganisatie moet worden uitgebreid. Enerzijds moeten er mensen bij, anderzijds moet het huidige personeel beter worden opgeleid qua veiligheid. Ook moeten de verantwoordelijkheden duidelijk worden neergelegd.
6. Zet een veiligheidsmanagementsysteem opMet dit systeem moet duidelijk worden of defensie aan de veiligheidseisen voldoet en zo ja, waar het beter kan.
7. CultuuromslagAls iemand zich niet aan de regels houdt, moet er worden opgetreden. Niet wegkijken, al is het je baas. De commissie benadrukt dat het veiligheidsniveau anders niet op het juiste niveau komt.
