Tekst ritmeester Bianca Brasser
Foto sergeant Eva Klijn

Burgerbaan

Ze sleutelen aan pantservoertuigen, zetten raketten in elkaar of assisteren de militaire tandarts. Wie denkt dat bij de krijgsmacht alleen militairen werken, heeft het mis. Defensie heeft zo’n 17.000 burgermedewerkers in dienst. In de rubriek Burgerbaan vertellen zij over hun werk. Deze week: Jessica Vroon, medior adviseur Psychologische Selectie.

Wie: Jessica Vroon (27)

Functie: medior adviseur Psychologische Selectie, Dienstencentrum Personeelslogistiek (DCPL), onderdeel van het Defensie Ondersteuningscommando (Dosco).

Salarisschaal: 10

Opleiding: bachelor Psychologie, master Klinische Psychologie

Bij Defensie sinds: 2016

Hiervoor: senior recruiter Randstad

Een tafel op kniehoogte verspert de weg naar het bureau van Vroon. Een lege stoel staat ervoor. Dit is de plek waar kandidaten die bij Defensie willen werken, plaatsnemen voor een psychologisch onderzoek. Dankzij de lage tafel zitten zij ruim een meter verwijderd van Vroon. “Anders kijken ze mee met wat ik opschrijf”, verklaart de assessmentpsycholoog het obstakel in haar kantoor.

Geschikt?

Wie als militair wil werken, moet gekeurd worden. Een onderdeel van deze keuring is een psychologisch onderzoek. In een gesprek van zo’n anderhalf uur achterhaalt Vroon of de persoon tegenover haar psychologisch geschikt is als militair. “Ik doe een levensloopinterview”, zegt Vroon. “We praten over de schoolperiode, thuissituatie, moeilijke momenten. Ik beoordeel de kandidaten op verschillende punten zoals sociaal functioneren, communicatie en discipline.”

Dagelijks doet Vroon 4 keuringsgesprekken. “Als een persoon veel heeft meegemaakt duurt een gesprek langer.”

Teleurstelling

Bij twijfel over een kandidaat kan Vroon overleggen met collega’s. Daarnaast raadpleegt ze een persoonlijkheidstest, die de kandidaat thuis online heeft gemaakt. Een half uur na het onderzoek krijgt de kandidaat de uitslag te horen. En die is niet altijd zoals gehoopt. “Ongeveer 30% krijgt een tijdelijk of voorgoed negatief advies”. De kans op een baan bij Defensie is dan voorlopig of soms zelfs definitief voorbij. “Dat blijft vervelend om te zeggen. Zeker als iemand al veel heeft meegemaakt en dan wordt afgewezen. Maar je leert ermee omgaan. Ik wijs een kandidaat niet voor niks af. Dat betekent dat het ook voor hem of haar beter is om geen militair te worden.”

Aan de hand van het keuringsgesprek, een capaciteitentest en een persoonlijkheidstest bepaalt Vroon of een kandidaat geschikt is als militair.

Rollenspellen

Afgelopen zomer rondde Vroon een assessment-opleiding binnen Defensie af. Als psycholoog is ze nu ook betrokken bij de zogenoemde assessmentprocedures voor militairen die willen doorstromen. Denk aan een onderofficier die officier wil worden. “In deze procedure ben je langer met iemand in gesprek. Ik ga dan meer in op de toekomstige functie en de competenties. Ook observeer ik bij rollenspellen, waar de kandidaat aan deelneemt. Hoe reageert diegene bijvoorbeeld op een acteur die plots agressief wordt, is de kandidaat stressbestendig?”

Observeren doet Vroon ook bij praktijkselecties in het veld. Onder meer de luchtmobiele brigade, de Marechaussee en het Korps Mariniers organiseren een reeks kennismakingsdagen waarbij sollicitanten moeten laten zien wat ze kunnen. “Doet iemand goed mee? Hoe werkt iemand samen? Aan de hand van dit soort vragen geef ik kandidaten punten. Een uiteindelijke score bepaalt of iemand geschikt is.”

Bij kennismakingsdagen worden sollicitanten onder meer fysiek getest. Psychologen observeren en geven de sportinstructeurs advies over het wel of niet aannemen van kandidaten (foto’s: Valerie Kuypers).

Werven en psychologie

Vroon haalde haar master Klinische Psychologie, maar na haar studie kon ze niet direct een baan vinden die daarbij aansloot. Ze ging daarom aan de slag als recruiter bij Randstad. Een recruiter is iemand die personeel werft en selecteert. “Kandidaten screenen vond ik meteen leuk, maar ik miste de psychologische diepgang. Bij Defensie doe ik beiden; psychologisch screenen. Dat maakt deze baan zo leuk. En het gevoel dat ik dit voor een hoger doel doe. Indirect draag ik bij aan de veiligheid van ons land. Daar haal ik meer voldoening uit dan werken voor een commercieel bedrijf.”