Tekst ritmeester Jessica Bode
Foto Phil Nijhuis
Opnamen voor film Mariniersmuseum
Het was voor het eerst in ruim twintig jaar dat De Hef in Rotterdam weer urenlang dicht ging. Niet voor treinverkeer, zoals dat tot 1993 het geval was, maar voor opnames van het nieuwe introductiefilmpje van het Mariniersmuseum.
Het gebied rondom deze buiten gebruik gestelde spoorweghefbrug over de Koningshaven was in mei 1940 een van de strijdtonelen uit de Tweede Wereldoorlog. Ruim 77 jaar geleden werd hier met de Duitsers tussen 10 en 14 mei onafgebroken strijd gevoerd om de Maasstad.
Bombardementen
De Hefbrug zelf had destijds niet echt betekenis, maar wel de twee Maasbruggen die even verderop lagen. "Omdat die na de Tweede Wereldoorlog zijn gesloopt en vervangen, hebben we de Hefbrug als filmset gebruikt om de strijd te visualiseren”, vertelt historicus en collectiebeheerder van het Mariniersmuseum Sjak Draak.
Vernieuwde basispresentatie
In februari wordt de vernieuwde basispresentatie van het museum geopend. Bezoekers krijgen dan ook het nieuwe introductiefilmpje te zien. “In een minuut of vier komt de geschiedenis van het Korps Mariniers voorbij en de bijzondere band met de stad Rotterdam”, vertelt woordvoerder Christina Qualm.
Maar wie krijgen we dan eigenlijk te zien in het filmpje? Enerzijds mariniers van nu, die actief dienen bij de krijgsmacht, anderzijds re-enactors. Ofwel acteurs die historische gebeurtenissen naspelen.
Uit Wales overgekomen
Zoals de Engelse Hugh, die speciaal voor deze gelegenheid uit Wales is overgekomen. “Ik speel het liefste gebeurtenissen na uit de Napoleontische tijd, maar de Tweede Wereldoorlog vind ik ook erg interessant. De ene keer kruip ik in de huid van een Duitse soldaat, de andere keer is dat een Nederlandse officier. Geweldig om te doen.”
Bamboekwekerij
Niet alleen de bijna tachtig meter lange, diepgroene Koningshavenbrug staat centraal, de filmploeg gaat ook naar een actuele oefening van de mariniers in de Biesbosch, naar het strand van Hoek van Holland, Bataviastad in Lelystad en naar bamboekweker Bamboe Giant in Asten.
Realistisch beeld
Qualm legt uit: “Die bamboekwekerij hebben we uitgezocht, omdat je hier een zo realistisch mogelijk beeld krijgt van de Surinaamse jungle, waar mariniers in de zeventiende eeuw de slavenopstanden ondersteunen. En het Korps Mariniers is opgericht in de VOC-tijd. Waar kun je dit dan beter uitleggen dan in Bataviastad. ”
Geschiedenis
Duitse militairen landden op 10 mei 1940 met watervliegtuigen op de Maas. Met bootjes zijn ze naar wal gegaan. Het was nog heel vroeg in de ochtend, niemand had ze verwacht. Eerst bezetten ze de brughoofden en daarna werden de Maasbruggen ingenomen.
De Duitsers probeerden op te rukken naar het toenmalige station Beurs (het huidige ondergrondse staion Blaak), maar zo ver zijn ze niet gekomen. Mariniers en landmachters hebben hen toen teruggedrongen tot aan wat nu de Maasboulevard is.
De Duitsers werden klemgezet en konden niet meer voor- of achteruit. Dat heeft vier dagen geduurd. De Nederlanders probeerden nog om de bruggen te heroveren, maar de Duitse bevelhebber van het 39e legerkorps luitenant-generaal Rudolf Schmidt dreigde met 'de scherpste maatregelen van vernieling'. Ofwel bobardementen.
Op het moment dat er onderhandelingen plaatsvonden voor een wapenstilstand, vlogen er toch bommenwerpers, Heinkel HE 111, richting Rotterdam. De Duitse generaal wilde uiteindelijk toch niet dat de stad gebombardeerd zou worden en vuurde rode lichtkogels af om aan te geven dat de aanval gestopt moest worden. Maar dat werd niet door alle bommenwerpers gezien, waardoor de stad toch gebombardeerd werd.
De rest van het verhaal is geschiedenis. Het centrum van Rotterdam werd voor een groot deel verwoest. Niet zozeer door de bommen, maar door de brand die nadien uitbrak.
