Werken aan vrede

Veel rust heeft de Joodse staat sinds haar oprichting in 1948 niet gehad. Al bijna 7 decennia leven Israël, de Palestijnse gebieden, Syrië en Libanon met elkaar in onmin. Soms in gewapende strijd, soms in gewapende vrede. Omdat die laatste zo broos is, proberen diverse internationale missies de situatie te monitoren, of liever te verbeteren. De United States Security Coordinator missie (USSC) is zo’n missie. In Ramallah, op de Westbank, maar ook bij het hoofdkwartier in Jeruzalem helpt Nederland mee de veiligheid in en rond de Palestijnse gebieden te vergroten. Geen overbodige luxe gezien het nieuws van de afgelopen weken zou je zeggen. Maar hoe is het daar nu echt? Luitenant-kolonel Patrick Bolder, in het de Westbank werkzaam als mentor en coach, doet een boekje open.

Wat is het doel van de USSC?

“USSC richt zich op verschillende aspecten om de veiligheid in en tussen de Palestijnse gebieden en Israël te vergroten. We richten ons dus vooral op het versterken, verbeteren en professionaliseren van de Palestijnse veiligheidsdiensten, in het licht van een definitieve vredesregeling tussen Israël en Palestina. De missie is van origine een Amerikaanse missie. De missie staat niet onder leiding van de Amerikaanse krijgsmacht, maar van het State Department (Buitenlandse Zaken). Er werken vooral militairen. Sinds 2009 levert het Nederlandse ministerie van Defensie ook militairen met de rang van majoor en luitenant-kolonel. Momenteel is er plaats voor 5 deelnemers in verschillende functies.” 

Wat is jouw rol binnen de missie?

“Ik richt me op de Palestinian Leadership Courses en draag bij aan de continue verbetering daarvan en de kwaliteitsborging. Daarnaast treed ik op als mentor en draag ideeën aan om de drie opleidingen (Junior, Intermediate en Senior Course) verder te verbeteren en ze steeds meer aan de Palestijnen zelf over te dragen. Ik zit bij de dagelijkse vergaderingen van de commandant van het Central Training Institute met zijn instructeurs, volg veel van de lessen, help bij het verder ontwikkelen van de curricula en beschrijf en leg de procedures vast die ervoor zorgen dat lessen goed op elkaar aansluiten. Het belangrijkste hierbij is dat het zoveel mogelijk met, voor en vooral door de Palestijnen zelf moet gebeuren om duurzame processen op te kunnen zetten. Dit werken met Palestijnen, het werkelijk met ze ‘verbinden’ en ze verder helpen in hun ontwikkeling zijn voor mij de mooiste ervaringen. Hoewel de taalbarrière af en toe best een uitdaging is.”

Hoe zien je dagen eruit?

“Het hoofdkwartier in Jeruzalem biedt onderdak aan circa 40 mensen. In Ramallah, waar de Palestijnse Autoriteit haar regeringsgebouwen heeft, is nog een onderafdeling van USSC gehuisvest. In dit complex zijn de Nederlanders die deel uitmaken van USSC-Ramallah woonachtig. Zij werken in Jericho, op twee verschillende plekken. Dat betekent dagelijks een autorit van ruim 30 kilometer, waarbij een hoogteverschil van zo’n 1.100 meter wordt overbrugd. Aan het eind van de werkdag blijven er nog genoeg activiteiten over. Behalve de gebruikelijke Nederlandse administratie voor de gemaakte kosten (benzine, voedsel) gaat er ook tijd zitten in schoonmaak, wassen en boodschappen doen (we moeten zelf voor onze maaltijden zorgen). Gelukkig is er ook nog wel wat tijd om Ramallah in te gaan en het land te ontdekken.”

Hoe is de situatie op het moment?

“Ondanks alle recente gebeurtenissen is het redelijk rustig in het gebied. Zeer plaatselijk en kortstondig laaien rellen en woelingen op. Deze spelen zich steevast af tussen Palestijnse jongeren en de Israëlisch veiligheidsdiensten. De uitkomst van dit soort rellen is redelijk makkelijk te voorspellen. De Israëlische diensten zijn met meer, bezitten een betere uitrusting en hebben een groot escalatievermogen. Wij worden steeds op de hoogte gehouden van de plekken die we beter kunnen mijden. Vaak zijn dat de checkpoints en dat maakt het voor ons wat lastiger. Die checkpoints moeten we immers iedere dag een of meerdere malen door. Feitelijk is onze bewegingsvrijheid maar weinig in het geding en beïnvloedt het onze missie en ons functioneren niet.”

Hoe vinden de Palestijnen het dat jullie er zijn?

“Net als in Nederland zijn er veel meningen en wordt wisselend tegen ons aangekeken. De meest negatieve (voor ons) zal zeggen dat we de bezetting helpen voortduren omdat de Palestijnse veiligheidsdiensten steeds beter en dieper samenwerken met de Israëlische veiligheidsdiensten. Het geluid aan de andere zijde van het spectrum is dat we de veiligheidsdiensten professionaliseren naar een niveau dat bij een zelfstandige staat hoort , dat we bijdragen aan een veilig Palestina en dat ons werk gezien moet worden als een bijdrage aan het ontstaan van de Staat Palestina. Gemiddeld genomen wordt er positief op ons gereageerd en onderhouden wij warme betrekkingen met de lokale bevolking. Verder zijn er op hoog niveau afstemmingsmechanismen met Israël en zijn de opleidingssyllabi op dat niveau goedgekeurd.”