MIVD waarschuwt voor destabilisering door Rusland

De Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) waarschuwt voor destabilisering door Rusland en de forse digitale dreiging die steeds geavanceerder wordt. Dat staat in het jaarverslag van de dienst over 2016. Het afgelopen jaar nam de Russische dreiging tegen Nederlandse, Europese en NAVO-belangen toe.

Het dreigingsbeeld uit Rusland verandert al enige jaren. “Rusland wil invloed houden in de landen om haar heen en streeft naar een flink kleinere rol van de NAVO, omdat ze zich bedreigd voelt”, zegt directeur MIVD generaal-majoor Onno Eichelsheim. Volgens hem zullen de Russen daarvoor alles inzetten. Ook militaire middelen. 

Hybride oorlogvoering

In zijn toelichting op het jaarverslag zegt Eichelsheim dat de Russen steeds verder gaan in hun ‘hybride oorlogvoering’. Oftewel: het bereiken van politiek-strategische doelen door gebruik te maken van alle politieke, militaire, economische, informatie, inlichtingen- en cybermiddelen. Zonder dat er sprake is van een openlijk conflict tussen twee staten. De Russische militaire inlichtingendienst GRU speelt hierbij een hoofdrol. Die beperkt zich niet tot het militaire domein, maar richt zijn pijlen ook op bijvoorbeeld nationale verkiezingen, het bespelen van de publieke opinie en zet traditionele media weg als onbetrouwbaar.

Cyberdreiging

Naast de hybride oorlogsvoering schuilt het gevaar volgens de MIVD vooral in de Russische wereldwijde verspreiding van geavanceerde wapensystemen en cyberdreiging. “Naast de domeinen land, lucht, zee en space is cyber het officiële vijfde domein in de Russische doctrine.” Vorig jaar zijn in Nederland honderden hackpogingen vastgesteld door de MIVD en AIVD (Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst). De belangrijkste overheidsdoelwitten waren volgens de MIVD eenheden van de krijgsmacht, defensie-industrie, de ministeries van Defensie en Buitenlandse Zaken en de veiligheidsdiensten. Hacks zijn te gebruiken als middel om te spioneren, informatie te manipuleren en vitale netwerken en systemen te saboteren. De effecten hiervan kunnen schadelijk zijn voor de Nederlandse krijgsmacht, economie en infrastructuur. 

Tegenaanvallen

De MIVD brengt deze cyberaanvallen in kaart en probeert erachter te komen wie ze uitvoert. “Dat is erg lastig”, erkent Eichelsheim. “Een aanvaller heeft slechts één zwak punt in een netwerk nodig om binnen te dringen. Bovendien is het op internet buitengewoon makkelijk om op afstand een aanval uit te voeren of je identiteit te verhullen.” Hij geeft aan dat de MIVD verder focust op het bieden van bescherming aan instituten en eenheden met verhoogde dreigingskansen. “Kwetsbaarheden proberen we zo goed mogelijk te ondervangen en beschermen.”

Tegenaanvallen uitvoeren doet de dienst niet. “Dat zou in de toekomst een taak kunnen zijn van het Defensie Cyber Commando, dat momenteel in oprichting is.” Ondertussen onderzoekt de MIVD wel waar de aanvallen vandaan komen, waar de zwakheden zitten en hoe we onszelf kunnen beschermen. Ook speurt de dienst de de kwetsbaarheden van de vijand op.