Tekst Kapitein Juul Platenburg
Foto Kapitein Juul Platenburg
Rode baretten in Timboektoe
De installatie van de interim-autoriteiten in Timboektoe had op maandag 13 maart moeten plaatsvinden. Gewapende groeperingen dreigden echter alle posities van het Malinese leger in te nemen, inclusief het hoofdkwartier in de stad. Dit maakte de kans op een gewapend treffen te midden van de bevolking waarschijnlijk. MINUSMA Force Command schakelde daarom de Nederlandse Long Range Reconnaissance Patrol Task Group Desert Falcon (LRRPTGDF) in.
De rode baretten van de LRRPTGDF hebben heel Mali als operatiegebied. Ze vallen direct onder de Force Commander, de commandant van het militaire deel van de VN-missie MINUSMA. Normaal gesproken verkent de LRRPTGDF in het noorden, met name in de regio’s van Gao tot en met Kidal. Tot op donderdag 9 maart het bericht komt dat er per direct eenheden naar Timboektoe moeten.
Commandant van de Task Group, luitenant-kolonel Ron Sensen: ”Ik kwam net terug van een activiteit in Gao toen mijn plaatsvervanger vertelde dat ik even moest gaan zitten. De op handen zijnde installatie van de interim-autoriteiten in Timboektoe dreigde mis te lopen door acties van verschillende groeperingen in en rondom de stad. Milities hadden posten van de het Malinese leger (FAMa, red.) ingenomen, hiermee de stad ‘omsingeld’, en de autoriteiten onder druk gezet.” Hierop gaf MINUSMA Force Command de opdracht aan de Desert Falcons om met spoed Sector West te versterken en in te grijpen.
‘Milities hadden posten van het Malinese leger ingenomen’
Tactical Air Landing Operation
Om vechtpartijen tussen de FAMa en de gewapende groeperingen te voorkomen, reageert de Nederlandse Task Group direct. De rode baretten plannen op een inzet van tenminste 72 uur. Omdat het hoofdkwartier in Bamako er druk achter zet, hebben de eerste militairen weinig tijd hun spullen te pakken en de voertuigen te prepareren. Drie uur na de eerste waarschuwing stappen de eerste troepen al met hun materiaal in een Portugese C-130 Hercules. Een uur later landen ze in Timboektoe. De eerste operationele Tactical Air Landing Operation voor de rode baretten is gestart.
Binnen 48 uur
Snel volgen meer troepen en materieel. Duitse NH-90’s die een week daarvoor de taken van het Nederlandse helikopterdetachement hebben overgenomen, een Antonov en meerdere waves met Hercules transportvliegtuigen vliegen personeel en materieel naar Timboektoe. Binnen 48 uur zijn de al aanwezige MINUSMA-troepen versterkt met ruim 90 Nederlandse militairen, 12 Mercedes-Benz G280 CDI-terreinwagens en 2 Fennek-verkenningsvoertuigen. Dit is mogelijk door de goede samenwerking met de staf in Bamako (waar Nederlandse collega’s belangrijke sleutelposities vervullen) en dankzij de Zweedse collega’s die voor prima opvang zorgen.
Binnen 48 uur zijn de al aanwezige MINUSMA-troepen versterkt met ruim 90 Nederlandse militairen
Informatie inwinnen
Direct na aankomst van de eerste voertuigen vertrekken verkenningspatrouilles naar de stad, samen met Zweedse verkenners die vanuit Timboektoe opereren. Doel: informatie inwinnen over posities van de verschillende partijen en de doelen die ze nastreven. De rode baretten hebben succes. Daar waar andere eenheden onder pantser door de stad rijden, maken de Nederlanders met hun open voertuigen en dito houding makkelijk contact met de groeperingen en hun kopstukken. Zo makkelijk zelfs, dat er op de tweede dag al contact gelegd wordt met een belangrijke leider. Iets wat andere landen binnen MINUSMA al 2 maanden tevergeefs hebben geprobeerd.
Positieve reacties
Al gauw wordt duidelijk dat de interim-autoriteiten niet op maandag geïnstalleerd worden. Misschien woensdag. Misschien later. De Nederlandse patrouilles gaan onverminderd door, dag en nacht. Vanuit de bevolking krijgen ze veel positieve reacties, én de vraag of ze Fransen zijn. Die reden tot voor kort namelijk ook in open voertuigen, voor hun operatie Barkhane.
Ook op woensdag zijn de autoriteiten nog niet geïnstalleerd. Wanneer dit wel gaat gebeuren is onbekend. Evenals hoe lang MINUSMA Force Command de Nederlanders in blijft zetten in Timboektoe.
Talk of the town
Intussen (artikel werd geschreven op maandag 20 maart, red.) zijn de Desert Falcons al 2 weken in Timboektoe. Hun aanwezigheid heeft veel effect. De spanning is tijdelijk afgenomen en met de hulp van MINUSMA hebben FAMa-militairen hun posities weer ingenomen. De milities zijn echter nog steeds aanwezig rondom de stad, waardoor de aanwezigheid van de Nederlandse rode baretten gewenst blijft. Om met de woorden van Force Command te spreken: “De versterking door de LRRPTG heeft in Timboektoe indruk gemaakt op zowel de armed groups, de FAMa, als eigen troepen. Hun aanwezigheid is de talk of the town”.
‘Hun aanwezigheid is de talk of the town’
Respect afdwingen
Inmiddels wordt de aanwezigheid afgebouwd, al blijft een element achter ter ondersteuning van Sector West in aanloop naar de verwachte en gehoopte installatie van de interim-autoriteiten in de komende week. MINUSMA heeft laten zien druk te kunnen zetten waar nodig. 11 Luchtmobiele Brigade – die dit jaar 25 jaar bestaat – heeft bewezen snel inzetbare eenheden te hebben die met hun optreden waardering en respect afdwingen bij zowel de gewapende groeperingen en de lokale bevolking.
