Björn

‘Een zeekaart is een veiligheidsmiddel’

Een kopje koffie ’s morgens op de brug. Dat is hét marinegevoel van luitenant-ter-zee 1 Björn van Vliet (39), commandant van het hydrografisch opnamevaartuig Zr.Ms. Snellius. Een groot deel van het jaar zit hij op zee, speurend onder de golven. Hij brengt de zeebodem in kaart, zodat de scheepvaart veilig doorgang kan vinden. “Weinig stukken zee zijn zo dynamisch als onze Noordzee.”

“Ik was 18 jaar en ik wist wat ik wilde: varen. Op zee ben je op jezelf en op elkaar aangewezen. Samen vorm je een soort gezin: koken, varen en het schip varend houden. Samen moet je het doen. En samen voer je je taak uit.

Met ons hydrografisch schip brengen we de zeebodem in kaart. Loden, noemen we dat. Via het echolood onder de Snellius maken we al varend een 3D-model van een stuk zee. Lijn voor lijn, zo’n 100 meter aan bakboord en 100 meter aan stuurboord. De Hydrografische Dienst verwerkt onze gegevens tot zeekaarten voor de scheepvaart.

Nederland is een zeevarende natie. Een veilige toegang tot onze havens is dus economisch van levensbelang. De Noordzee is niet alleen druk bevaren, maar ook relatief ondiep. Sommige schepen hebben een extreme diepgang: tot wel 23 meter. Onder zo’n varend flatgebouw houd je soms maar 2 meter over.

Een zeekaart is dus echt een veiligheidsmiddel voor een schip. Maar zeekaarten zijn niet heilig. De Noordzee is een dynamisch gebied. Het is sterk veranderlijk door de sterke stromingen. Zandduinen verplaatsen zich voortdurend. Bovendien liggen alleen al in de Noordzee duizenden scheepswrakken. Havenmondingen kunnen dichtslibben, vaarroutes kunnen ontoegankelijk of gevaarlijk worden.

Met Zr.Ms. Snellius en Zr.Ms. Luymes inspecteren we het hele Nederlands continentaal plat. Dat is een gebied groter dan Nederland zelf. De drukst bevaren gebieden en de havenmondingen controleren we om het jaar. Dat doen we met 2 schepen en in totaal 3 bemanningen, van elk 22 man. De schepen zitten namelijk een groot deel van het jaar op zee. Alleen voor onderhoud, rond de kerstdagen en bij storm blijven we binnen.

Onze expertise wordt makkelijk over het hoofd gezien. Als hydrograaf lever ik navigatorische veiligheid op zee en draag daarmee bij aan de welvaart van Nederland. Daarnaast kan onze expertise ook wereldwijd worden ingezet ter ondersteuning van maritieme operaties op en vanaf zee. Dagelijks werken we mee aan het onderhoud van de infrastructuur op zee. Ons werk is dus nooit klaar. Net zoals de commerciële scheepvaart die alsmaar doorvaart.”