Tekst sergeant Pieter van Geldere
Foto korporaal-1 Zadrach Salampessy. Video: sergeant Ruud Mol

Ontstekers maken de klus bijzonder

film
x
Sergeant Stefan bij de 1000-ponder en met de verwijderde ontsteker.

De Explosieven Opruimingsdienst (EOD) maakte in de nacht van 2 op 3 maart 2 vliegtuigbommen onschadelijk bij Schiphol. Zij deden dit op de plaats waar de grote bommen gevonden werden, vlak langs de snelweg A4, 6 meter onder de grond. Zelfs voor de ervaren EOD’ers was dit geen standaardwerk.

De Engelse 500-ponder en Amerikaanse 1000-ponder werden bij werkzaamheden gevonden en destijds ‘ingepakt’ met een beschermend bouwwerk. Om rustig te kunnen werken kozen de EOD’ers  voor een nachtelijke actie. Vanuit een beveiligd onderkomen, op zo’n 100 meter van de bommen, maakten zij de bommen onschadelijk.

Geen standaardklus

1 van de 2 EOD-teams ontfermde zich over de 500-ponder. Sergeant-majoor Danny had er de leiding. Volgens Danny was de ontsteker deels afgebroken en kon het team daardoor geen standaardgereedschap gebruiken. Danny: “We kozen ervoor de watersnijder te gebruiken. Dit apparaat spuit water, met een zandtoevoeging, op zeer hoge druk. Daarmee kunnen we door metaal snijden en de ontsteker met precisie los krijgen.” Het is een niet-alledaagse methode, dus daardoor interessant voor de EOD’ers. “Het is goed om met deze klussen te kunnen variëren in technieken.”

x
De betrokken instanties worden op de kazerne op de hoogte gehouden van de vorderingen.

Risico op schade

Jordi de Schepper van de gemeente Haarlemmermeer was opgetogen over de succesvolle ruiming. “Ik ben blij dat alles goed is verlopen”, vertelt De Schepper. “Je moet er niet aan denken dat zo’n bom op dit economisch kruispunt af gaat. Hij ligt letterlijk op een steenworp afstand van de A4.”
Hij kreeg van de EOD goed advies over de te nemen maatregelen. Die moesten niet te ruim zijn. Verschillende bedrijven kunnen baat hebben bij extra (overbodige) maatregelen. In zulke gevallen is de EOD de onafhankelijke partij, die bepaalt wat er echt nodig is. “Zo’n ruiming is namelijk al duur genoeg”, aldus De Schepper.

x

Klus op tv

Ook eerste luitenant Marcel, commandant van de 2 EOD-teams, blikte tevreden terug. “Vanwege het risico is er over de bommen een beschermende laag gebouwd,” legde hij uit, “met platen en bakken zand. Als er dan 1 klapt, is de explosie in ieder geval ingedamd. De 1000-ponder bevat ruim 300 kilo springstof, dat is niet niks.”
Zijn personeel was tijdens de klus op afstand. Zij zagen op de tv-beelden in hun onderkomen wat er gebeurde tijdens het werk. Om 01.30 uur, na anderhalf uur werk,was de ontmanteling klaar en lagen de onschadelijk gemaakte bommen op transport. 

De 500-ponder met watersnijder (links van de bom)
De 500-ponder met watersnijder (links van de bom).

De EOD is niet alleen in Nederland actief. Ook in missiegebieden in het buitenland ruimen zij explosieven. In de video zie je een team van de EOD in actie tijdens een patrouille in Mali.