Tekst kapitein Roel van de Wiel
Foto archief Mediacentrum Defensie

5 vragen aan… stafdirigent over Nacht van de Militaire Muziek

Het nieuwe Nationaal Militair Museum in Soesterberg is zaterdagavond het bijzondere podium voor een even bijzonder muziekfestival. De militaire ensembles van Defensie willen de 1700 bezoekers vooral verrassen tijdens de eerste Nacht van de Militaire Muziek. Majoor Arnold Span, stafdirigent van de krijgsmacht, verwacht een spektakel.

een

Bij militaire muziek denk je al snel aan de taptoe en marsen. Wat kunnen de bezoekers van de Nacht van de Muziek verwachten?

Majoor Span: “Veel meer dan dat, in elk geval. De militaire muzikanten zijn bijna allemaal conservatorium geschoold. Ze beheersen veel meer dan alleen de klassieke militaire muziek. En dat zullen ze ook laten horen. Ze spelen music for the millions. Voor elk wat wils dus, van Bach tot pop. En na het officiële programma jammen de muzikanten nog een tijdje door. Het wordt een spektakel.”

Majoor Arnold Span.
twee

Waarom bestaan er nog militaire muziekeenheden?

“Zolang er een leger is, zal er militaire muziek zijn. De historische functie, bijvoorbeeld het trompetgeschal en het doorgeven van allerlei signalen, wordt natuurlijk niet meer gebruikt. De militaire muziek heeft tegenwoordig vooral een ceremoniële functie. Maar die moet je niet onderschatten. Elk koninkrijk heeft een eigen orkest. We worden ingezet bij staatsbezoeken, herdenkingen, beëdigingen, commando-overdrachten en evenementen als de Nationale Veteranendag. We zijn het visitekaartje van de krijgsmacht. Ook bijvoorbeeld bij grootschalige oefeningen. In ruil voor mogelijke overlast geven we de regio vaak een cadeautje terug, in de vorm van een relatieconcert.”

x
Zolang er een leger is, zal er militaire muziek zijn. Bijvoorbeeld voor bij ceremonies, zoals hier in Afghanistan. Een trompettist speelt The Last Post, terwijl afscheid wordt genomen van een gesneuvelde militair.
drie

De Nacht van de Militaire Muziek is helemaal nieuw. Waarom dit evenement?

“Het is de eerste keer ooit dat zo’n festival wordt georganiseerd.
Ook dit is een manier om de relatie tussen de krijgsmacht en de Nederlandse burger te versterken. De Nacht is helemaal uitverkocht en driekwart van de bezoekers komt niet vanuit Defensie. Kennelijk is er dus ook een behoefte aan een dergelijk festival.
Voor ons is het ook een geweldige manier om met alle muzikanten van de krijgsmacht bij elkaar te komen en in andere samenstellingen met elkaar te spelen. We hebben in totaal 276 muzikanten, verdeeld over 8 officiële ensembles (zie kader, red.). Tijdens de Nacht spelen ze in allerlei andere combinaties, met gastmuzikanten van binnen Defensie én bekende namen uit de jazz- en musicalwereld.”

De militaire muziek is het visitekaartje van Defensie. De Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’ marcheert spelend door de straten van Den Haag op Prinsjesdag.
vier

De locatie maakt de Nacht alleen maar specialer. De optredens zijn verspreid over 8 podia in het Nationaal Militair Museum. Een voorrecht?

“Het voelt als een militaire versie van het North Sea Jazz Festival (het grootste jaarlijkse jazzfestival van Nederland, red.). Mooier dan dit kan het natuurlijk niet. Een prachtig nieuw museum met verschillende mooie ruimtes, waar we onze podia kunnen opstellen. Noem het maar een promenadeconcert. Bezoekers kunnen wandelend door het museum hun eigen favorieten eruit pikken of zich laten verrassen door een optreden waar ze toevallig langslopen. En intussen kunnen ze ook nog wat meepikken van de museumstukken.”

x
De Luchtmachtkapel tijdens een publieksconcert.
vijf

North Sea Jazz heeft altijd een aantal headliners. Wat wordt volgens u het hoogtepunt van de Nacht van de militaire muziek?

“Het klinkt misschien een beetje flauw, maar het hoogtepunt is voor mij dat we met z’n allen bij elkaar zijn en spelen. Dat is voor het eerst in de geschiedenis van de militaire muziek. Alle militaire muzikanten op 1 festival, die in kleine ensembles en de gekste combinaties met elkaar optreden. En een keer iets anders spelen dan het standaardrepertoire. Voorkeuren? Het wordt echt allemaal speciaal. Een unicum, maar ik hoop ook het begin van een traditie.”

Tijdens de Nacht van de Militaire Muziek staat innovatie centraal. Nieuwe presentatievormen worden uitgeprobeerd, er is interactie met het publiek en er zijn verrassende programma’s met een mix van traditie en modern. Maar liefst 200 muzikanten verdeeld over 32 acts op 8 podia in het Nationaal Militair Museum. De militaire muziek staat zo midden in de samenleving. In het verleden, heden en toekomst.

Militaire kapellen en korpsen

De Nederlandse krijgsmacht beschikt over drie harmonie-orkesten (de kapellen), 2 fanfares, 2 drumfanfares en een korps Tamboers en Pijpers. Daarbinnen functioneren er diverse ensembles. Samen verzorgen zij de muziek bij het militair ceremonieel, ceremonieel bij staatsaangelegenheden, grote en kleine concerten.

Majoor Span: “Er is flink gereorganiseerd in de militaire muziek. Met deze ensembles kunnen wij het huidige protocol nog net uitvoeren.”
Lees meer over de kapellen en korpsen:
- Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’
- Kapel Koninklijke Luchtmacht
- Marinierskapel der Koninklijke Marine
- Fanfare 'Bereden Wapens'
- Regimentsfanfare ‘Garde Grenadiers en Jagers’
- Fanfare van het Korps Nationale Reserve
- Trompetterkorps der Koninklijke Marechaussee
- Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers