FWIT-wapenexperts boven Irak

Tekst Arno Marchand
Foto Wout van der Molen

Leeuwarden universiteit voor Europese F-16 vliegers

Na 7 maanden studeren, veel vliegen en het succesvol verdedigen van hun eindstudie, gradueerden op 30 oktober 12 nieuwe wapeninstructeurs. Op de vliegbasis Leeuwarden volgden de ervaren F-16 vliegers uit België, Denemarken, Nederland en Portugal de universiteit voor F-16, de Fighter Weapons Instructor Training.

Aan de hand van ervaren instructeurs, zelf FWIT-geslaagden uit voorgaande edities, leren de vliegers alles ins en outs kennen over het volledige arsenaal aan wapens, sensoren en tactieken van de huidige en toekomstige F-16 operaties. De cursisten zijn opgeleid om hun kennis te delen met collega-vliegers op de eigen eenheid om ook die nog beter te maken.

Om expert te zijn in het volledige arsenaal aan wapens, sensoren en tactieken, moet je aan behoorlijk wat eisen voldoen. Je moet ervaren zijn maar niet te oud, 3 tot 5 jaar ervaring hebben op een squadron en beschikken over instructionele vaardigheden.

Krachten bundelen

Het 323 Tactical Training Evaluation and Standardization Squadron (TACTESS) geeft deze opleiding. Die vindt meestal om het jaar plaats, afhankelijk van de behoefte van de 5 EPAF landen België, Denemarken, Nederland, Noorwegen en Portugal. Levert een land een cursist, dan ook een instructeur. “Met onze gezamenlijke kennis leggen we de studenten het vuur aan de schenen”, geeft supervisor majoor Gert Barend aan. “Zowel theoretisch als in de praktijk. Dat is het mooie en tegelijkertijd unieke van de FWIT. Hier bundelen vijf landen hun krachten om tot het beste resultaat te komen.”

Irak

Maar wat doet een wapeninstructeur in een conflict, bijvoorbeeld zoals nu bij de inzet van Nederlandse F-16’s in Irak. “Wij hebben dé kennis in huis om operaties in een inzetgebied te leiden en voorbereiden”, zegt Gert Barend. “1 of meer wapeninstructeurs maken daarom dus – meestal als hoofd – ook deel uit van de mission planning cell. Bij een wapeninzet analyseren wij wat wel en niet is goed gegaan en waar nodig passen wij onze tactieken of inzet aan. Dat doen we niet alleen nu, maar al decennia lang. Bijvoorbeeld bij de inzet in Kosovo, Afghanistan en Libië.”

Bij het aanvallen van doelen op de grond of op zee, zowel overdag als ’s nachts, is 1 van de aandachtspunten is ‘dynamic targeting’. “Je weet dan van tevoren nog niet van wat je onderweg gaat aanvallen. We gaan dus niet meer – alleen – op pad voor doel X.”

Herkenning

Kennis en kunde van de FWIT-wapeninstructeurs komen niet alleen bij de Nederlandse inzet van pas. “Juist bij zo’n internationale operatie kom je veel partnerlanden tegen, zoals die waarmee we samenwerken tijdens de FWIT”, verduidelijkt de supervisor. “In EPAF-verband – België, Denemarken, Nederland, Noorwegen en Portugal – trainen én opereren we samen. Dat doen we veel en al vele jaren. Je ontmoet in de lucht bij inzet zoals nu boven Irak veel buitenlandse collega’s tegen die je zelfs op stem herkent. Dat wekt vertrouwen, want je weet waar en hoe hij of zij is opgeleid. Het is vrij uniek dat je zo met buitenlandse vliegers op pad kunt. Een erg mooi voorbeeld van Europese samenwerking.”

Toekomst

Dit jaar vindt de opleiding vooralsnog voor de laatste keer plaats onder de vleugels van het 323 Squadron. De eenheid hield per 1 november namelijk op te bestaan als F-16 eenheid en verhuisde naar de Verenigde Staten. Daar is het op 4 november heropgericht als eerste F-35 Squadron van de Koninklijke Luchtmacht. Het personeel van 323 op Leeuwarden gaat over naar het 322 Squadron op dezelfde basis, net als de TACTES-taak en het Kantoor Testvliegen. Leeuwarden behoudt daarmee het Europese kenniscentrum van de F-16.