Oorlogsveteraan krijgt ‘vleugels’ terug

Minister regelt nieuwe parawing voor veteraan

Jaap Smid heeft na 70 jaar zijn Engelse ‘vleugels’  terug. De 94-jarige veteraan kreeg na 70 jaar een nieuwe Engelse wing uit handen van minister Jeanine Hennis-Plasschaert. Hij verloor zijn parachutistenbrevet in een hospitaal tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Het was een gevoelig gemis voor de oud-strijder uit Rotterdam. Hij was gebrevetteerd parachutist, maar bewijzen kon hij het niet. Het bij het brevet horende speldje dat hij tijdens de oorlog in Engeland verdiende, was hij immers kwijt. Verloren in een Belgisch hospitaal, waar hij aan het einde van de oorlog belandde.

Toen Smid een half jaar geleden minister Jeanine Hennis-Plasschaert van Defensie ontmoette tijdens een bijeenkomst voor Oorlogsslachtoffers, vertelde hij dat hij het speldje graag nog eens terug zou krijgen.  “Zijn enthousiasme en passie raakten me”, vertelde Hennis vorige week bij de uitreiking. “Daarom hebben we alles in het werk gesteld om zijn droom waar te maken.”

Aannemelijk verhaal

De minister roemde de inzet van de Britse kolonel Sean English, die speciaal voor de gelegenheid naar Nederland afreisde. Hennis: “Zonder hem was dit niet gelukt.”
English zocht in het archief van de Engelse eenheid waar Smid de speld verdiende. De Rotterdammer werd niet teruggevonden in de boeken, maar zijn verhaal werd wel als erg aannemelijk bevonden. Daarom werd besloten Smid 3 juli een nieuw brevet te geven. Het bijbehorende speldje dat Smid droeg, is niet meer in gebruik. English nam daarom een moderne parawing mee.

Wending

Het verhaal van koopvaardijstuurman Smid kreeg een verrassende wending toen zijn schip in 1940 door de inval van de Duitsers niet terug naar Nederland kon. Het koerste van Antwerpen naar Londen, waar Smid tot 1942 in de zeevaart bleef. Hij werd vervolgens opgeroepen voor de militaire dienst en kwam terecht bij de Koninklijke Nederlandse Brigade Prinses Irene. Als 23-jarige dienstplichtige begon hij aan een Engelse paraopleiding. “Sommige vrienden van me sprongen net zo lief uit een vliegtuig als op de bus. Ik zeker niet”, vertelde Smid. “Ik was altijd zenuwachtig.”

Goed opgeleid

Smid haalde zijn Engelse brevet en werd in 1944 als ‘pathfinder’ (verkenner) achter de vijandelijke linies gedropt tijdens de slag om Normandië. De 94-jarige veteraan ziet het zo weer voor zich. “Ik was goed opgeleid, maar de zenuwen gierden door mijn lichaam toen het er echt om draaide.”
Na Normandië trok Smids eenheid verder door Frankrijk. Later werd de Nederlandse parachutist tijdens operatie Market Garden ingezet. Uiteindelijk belandde hij in Zeeland. “Daar werden we voortdurend vanuit zee beschoten met 1-mans duikboten. Bij zo’n beschieting dook ik weg voor kogels en landde ik verkeerd. Mijn knie was helemaal kapot.”
In een hospitaal in Dendermonde werd hij uit zijn uniform geholpen en verzorgd. Het uniform, met daarop zijn Engelse brevetspeld, zag hij nooit meer terug.

Puzzelstukje

In 1947 ging Smid de dienst uit. Lange tijd dacht hij niet na over zijn speldje. Als hij zijn vrienden over zijn oorlogservaring vertelde, miste hij het kleinood echter steeds meer.
Totdat hij de minister van Defensie tegen het lijf liep en de stoute schoenen aantrok. Zij hielp hem aan zijn wings, het ontbrekende puzzelstukje van zijn militaire identiteit.