Haarfijn beeld van trots

Landelijke première landmachtvoorstelling De Mens Centraal

‘Bezieling is mensenwerk.’ Zo kondigde brigadegeneraal Martin Wijnen dinsdagavond De Mens Centraal aan. De landmachtvoorstelling startte in de schouwburg van Almere aan een landelijke rondreis. De boodschap van de generaal kwam luid en duidelijk over.

Zijn ringbaardje geeft een gevoel van herkenning. De in detail getoonde emblemen op zijn militaire tenue, de onderscheidingen, het kale hoofd. Het zijn allemaal stille hints. Die moeten je langzaam in de richting brengen van de militair achter de man in het zwartwitte filmpje. Een groenwit kruis verschijnt, dicht op het hart gedragen in een brede medaillereeks op de jas: ‘voor, moed, beleid, trouw’.

Dat is de echte spoiler voor insiders. Sommige kenners weten het echter al als de Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso, pal onder het grote videoscherm, ‘Brothers in arms’, inzet. Het lijflied van Marco Kroon; kapitein, commando, Ridder Militaire Willems-orde.

Inkijkje in de ziel

Generaal Wijnen, commandant van 43 Gemechaniseerde Brigade en gastheer in Almere, had het al bij zijn introductie beloofd: “U krijgt vanavond een inkijkje in de ziel van de militair.”

De generaal sprak dinsdagavond een schouwburg vol speciale gasten en bezoekers toe tijdens de landelijke première van De Mens Centraal. Met die ‘muzikale reis door de ziel van de Koninklijke Landmacht’ trekt het 200-jarige krijgsmachtdeel het komende jubileumjaar door het land. De boodschap aan de burger, volgens Wijnen: “Het is ons genoegen u te dienen. En we zijn er trots op dat te laten zien.”

In dat dienen, en dus ook in de voorstelling, staat daadwerkelijk ‘de mens centraal’. In een reeks van videoportretten worden 6 militairen voorgesteld, niet zozeer beroepsmatig maar vooral juist persoonlijk. In familiaire kring, druk met hobby’s, als mens onder de mensen. Voor generaal Wijnen is dat niet raar: “Militairen zijn namelijk gewone mensen, die soms ongewone dingen doen onder soms ongewone omstandigheden.”

De meest ongewone

Zo komt dus onder andere Marco Kroon voorbij, als moderne oorlogsheld misschien wel de meest ‘ongewone’ van alle ‘gewone’ militaire mensen. Na het close-up beeld van zijn Willems-orde zien we hem alleen nog maar in burgerkleding, tijdens een boswandeling met zijn gezin. Ja, we krijgen ook nog een scherpe blik op zijn brede schouders, die de verantwoordelijkheid en stress van zijn Uruzgan-avonturen nog bijna zichtbaar voor hem meedragen. En we zoomen in op de groeven van zijn gezicht, doorleefd en gehard door strijd. Maar je ziet toch vooral de gewone vader en partner, die zijn handen vol heeft aan pubers en een ondeugende ‘mini-Marco’.

Intussen speelt de ‘Johan Willem Friso’ de hymne van de Nederlandse commando’s: de Dire Straits-klassieker waarop Marco zijn broeders in Afghanistan nog eens diep in de ogen keek, de avond voor een actie. 

Onder de burgers

Je moet er natuurlijk wel van houden; een slagwerk en blazers sterk harmonieorkest, dat niet door de straten van de stad marcheert, maar zich op een theaterpodium waagt aan arrangementen van bekende marsen en populaire liedjes.
De Mens Centraal is in elk geval geen bombastische krachtpatserij op muziek; in de voorstelling tonen arrangeur Douwe Medema en beeldregisseur Mark Sedney juist een opvallend kwetsbaar gezicht van de landmacht. Maar het is er dan ook weer geen productie van sentimentele overdaad: daarvoor zijn de intermezzo’s (een vrolijke ‘American Salute’, een pittige ‘Live and let Die’) te fris en afwisselend.
Het is zoals het is. De 200-jarige Koninklijke Landmacht viert haar jubileum het hele jaar onder de burgers die ze vol trots en genoegen dient. Daarbij schuwt ze zelfs de Nederlandse schouwburgen niet. Onder de burgers is ook waar ze hoort, want de organisatie steunt zelf op mensen van vlees en bloed, die toevallig voor hun werk vechten voor eenieders vrede en vrijheid. De Mens Centraal legt haarfijn de trots bloot die de landmacht voor haar mensen voelt.
‘Bezieling is mensenwerk’, zei gastheer Wijnen voor de première al. Die boodschap komt luid en duidelijk over.

De concerten van De Mens Centraal zijn gepland op:

• 15/04 Groningen: Oranjeconcert
• 17/06 Purmerend: publieksconcert
• 20/06 Westland: veteranenconcert
• 25/06 Almelo: veteranenconcert
• 09/10 Barneveld: publieksconcert
• 22/10 Breda: publieksconcert
• 24/10 Den Bosch: veteranenconcert
• 31/10 Middelburg: publieksconcert
• 09/11 Weert: publieksconcert
• 13/11 Steenwijk: publieksconcert
• 20/11 Appingedam: publieksconcert