04

Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 04

Karel Doorman

Zijn naam leeft voort

Met de doop zaterdag 8 maart van een logistiek ondersteuningsschip leeft de naam Karel Doorman bij de marine voort. Welke schepen in de vloot droegen nog meer zijn naam?

Foto's uit de collectie Nederlands Instituut voor Militaire Historie

Hr.Ms. Karel Doorman (1946-1948)

Vliegkampschip
Registratienummer QH1
Vliegdek: 161 meter lang
Bemanning: 728
Snelheid: 18 knopen
Vliegtuigcapaciteit: 18 vliegtuigen

Hr.Ms. Karel Doorman (1946-1948)

Nederland krijgt na de Tweede Wereldoorlog de Britse escort carrier HMS Nairana te leen. Wil een marine meetellen, dan moet het een vliegkampschip hebben, zo is de gedachte. De Marine Luchtvaart Dienst en het vlootpersoneel doet met dit kleine vliegkampschip ervaring op met vliegdekoperaties.

Hr.Ms. Karel Doorman (1946-1948)

De Nairana was oorspronkelijk bedoeld als koelschip. Bij het uitbreken van de oorlog neemt de Britse marine het schip in beslag en bouwt het om tot hulpvliegkampschip. In Nederlandse dienst functioneert de Karel Doorman vooral als vliegtuigtransportschip.

Hr.Ms. Karel Doorman (1948-1968)

Vliegkampschip
Registratienummer R81
Vliegdek: 211 meter lang, later verlengd tot 214 meter
Bemanning: 1.500
Snelheid: 24,5 knopen
Vliegtuigcapaciteit: 20-30 vliegtuigen

Hr.Ms. Karel Doorman (1948-1968)

De marine neemt in 1948 het lichte vliegkampschip HMS Venerable over van Groot-Brittannië. De Karel Doorman vormt 20 jaar lang de kern van de Nederlandse vloot. Tussen 1955 en 1958 ondergaat het een grote verbouwing. De bemanning noemt het schip de 'Dikke Boot’. Een andere bijnaam, ‘Hare Majesteits Rookverbod’, verwijst naar het overal geldende verbod tijdens vlieg- en tankoperaties.

In 1968 breekt in de twee machinekamers kort na elkaar brand uit. Reparatie blijkt erg kostbaar. De marine besluit daarop Hr.Ms. Karel Doorman uit dienst te stellen. Het schip heeft dan 8000 vliegtuiglanceringen, 8668 deklandingen en zo’n 20.000 vlieguren op haar naam staan.

Hr.Ms. Karel Doorman (1991-2005)

M-fregat
Registratienummer F827
Bemanning: 154
Snelheid: 29 knopen

Hr.Ms. Karel Doorman (1991-2005)

De nieuwe klasse Multipurpose-fregatten is vernoemd naar Karel Doorman. Het eerste M-fregat draagt ook die naam. De andere M-fregatten zijn Hr.Ms. Van Amstel, Van Galen, Tjerk Hiddes, Abraham van der Hulst, Van Nes, Van Speijk en Willem van der Zaan. Ze zijn inzetbaar voor de bestrijding van onder meer oppervlakteschepen en onderzeeboten. Ook beschikken de marine-eenheden over middelen voor luchtverdediging.

De Karel Doorman neemt deel aan verschillende vredesmissies. In 1996 en 1997 opereert het schip in de Adriatische Zee. In 2003 levert het steun aan operatie Enduring Freedom, de aanval op Afghanistan. In 2005 stelt Nederland de Karel Doorman uit dienst. De Belgische marine koopt het schip over en herdoopt het tot Leopold I.

Zr.Ms. Karel Doorman (2014)

Joint Logistic Support Ship
Registratienummer: -
Bemanning: 159
Snelheid: 18 knopen
Vliegtuigcapaciteit: 2 Chinook of 6 NH90 helikopters
Vaartuigcapaciteit: 2 LCVP landingsvaartuigen

Karel Doorman

Met de doop van het Joint Logistic Support Ship keert de naam Karel Doorman weer terug in de vloot. Het schip is logistiek breed inzetbaar. Haar hoofdtaken zijn bevoorrading, strategisch transport en logistieke ondersteuning vanaf zee. Voertuigen, helikopters en containers: er is ruim plaats voor. Ook heeft het een uitgebreid medisch complex aan boord.

De allernieuwste Karel Doorman begint dit voorjaar aan haar proefvaarten. Midden 2015 zal het schip in dienst treden en beginnen aan haar carrière bij de Koninklijke Marine.